Toch gooien we nog steeds gemiddeld jaarlijks 47 kilo aan prima eten weg. Het geweten is groter dan onze daden, zo blijkt. Dat bevestigt ook onderzoek van Milieu Centraal: Nederlanders verspillen naar eigen inzicht maar 15 kilo per jaar, en een derde van de Nederlanders zegt zelfs ‘nooit iets weg te gooien’.
Op internet kan de grens tussen hergebruik en keukenacrobatiek behoorlijk vervagen: de Nederlandse huisvrouw of -man eet vanaf nu alleen nog maar frittata met restjes, stookt zijn of haar eigen limoncello, maakt jam van een bodempje champagne. Alles om die restjes een nieuwe leven te geven. Beter kun je beginnen bij het begin: beter inslaan, beter bewaren. En desnoods: zinvol hergebruiken. Hierbij onze experttips.
DIY voor Die-hards
Pekelen, inmaken, wecken.
In veel restaurants in Brooklyn, New York, ontkom je al bijna niet meer aan ingelegde uien, citroenen, bieten en komkommers. Online zijn cursussen te vinden.
Meld je aan bij een 'gemeenschapsboer'
Begin een verhouding met je lokale boer, door een abonnement op zijn waren te nemen. Zo help je hem aan een goede prijs en weet jij waar alles vandaan komt. Als je weet hoe een boer heeft gezwoegd op jouw worteltjes, gooi je ze minder snel weg. Op oneworld.nl/boervindtklant vind je adressen.
Bakje water in de vensterbank
De echte foodie hoeft zelfs geen genoegen meer te nemen met het éénmaal netjes opeten van zijn groenten door ze te laten hergroeien. In een laagje water groeit het loof van wortels en andere groenten weer op.
Neem/zoek een varken:
We leven al eeuwen met ze samen, met slimme restverwerking als doel: ze zijn geboren partners als het aankomt op afvalverwerking. Onze zuinige minister van Financiën, Jeroen Dijsselbloem, heeft er vijf. Soms laat hij er eentje slachten.
INSLAAN
* Voordat je boodschappen gaat doen: check je koelkast. Wat is nog bruikbaar? Koop aanvullende producten, wees creatief met recepten; internet biedt oneindig veel ideeën. Tik op Google bijvoorbeeld leftover ricotta in en Bon Appetit geeft je zo twaalf recepten.
* Plan je maaltijden en maak een boodschappenlijstje. Wist je dat de supermarkt zo ingericht is, dat je als je eenmaal groenten hebt gekocht, je met het goede gevoel dat daarvan krijgt, 15 procent meer koopt in de rest van de winkel?
* Koop wat je nodig hebt, niet de aanbiedingen. Verse producten zijn bederfelijk, kies dus voor die losse paprika in plaats van het trio.
* Koop eens een product waarop een kortingssticker zit omdat de uiterste houdbaarheidsdatum op die dag valt. Dan hoeft de supermarkt het niet weg te gooien. Koop producten die je op nog een andere manier kunt gebruiken: courgette is een heel veelzijdige groente die in allerlei wereldkeukens wordt gebruikt, maar ook rauw in de salade lekker is.
*Check je budget: We gooien gemiddeld voor 155 euro aan eten weg in een jaar. Kun je ook een weekendje van weg.
BEWAREN
* Vertrouw je zintuigen. THT betekent tenminste houdbaar tot, en het woord zegt het al, tenminste. Even ruiken en goed kijken dus, vaak is je product nog perfect eetbaar na die datum. Bijvoorbeeld chocolade, chips, bloem en rijst zijn tot ver over de datum te eten. In het Engels klinkt het al een stuk vriendelijker: best before. Oftewel, prima na de datum te eten, maar misschien niet meer zo knapperig als ervoor.
* Schaf een vriezer aan als deze nog niet in je koelkast zit en herintroduceer de Tupperwareparty in je vriendenkring. Gemiddeld blijft je eten wel 3 maanden goed.
* Berg eten in de koelkast op volgens FIFO: First In First Out. Zo voorkom je die vergeten groenten achterin.
* Appels kun je het beste bij aardappels bewaren, dan lopen aardappels minder snel uit.
*Zet sla, bosui, prei en aanverwanten rechtop in een glas water, dat houdt ze goed. Het zijn immers planten.
* Bewaar bananen los van ander fruit, gassen in de banaan zorgen voor een snellere rijping van de andere producten. Omgekeerd geldt ook: heb je een onrijpe tomaat of avocado? Leg hem in een plastic zakje met de banaan voor een dag.
* Maak van je vriezer je broodopslag, zo blijft het 't langste vers. Onze staatssecretaris Sharon Dijksma doet dat naar eigen zeggen ook.
UIT ETEN
* Luister naar je lijf, hoeveel gangen gaan er werkelijk in?
* Vraag bij kleine honger of een halve portie mogelijk is, geef je meteen een goed signaal af aan het restaurant.
* Deel een toetje of salade en vraag om een extra vork.
* Toch eten over? Vraag om een doggie-bag, of een Tas Toe. Niks mis mee.
Lezen en Koken
M. K. Fisher schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog een filosofisch? handboek voor de huisvrouw zonder middelen?: How to Cook a Wolf. Bedoeld als een aanmoedigend pamflet om creatief met basismaterialen? om te gaan, wordt het boek ook nu nog beschouwd als een bijbel als het aankomt op het waarderen van goed en eenvoudig eten.
Tamar Adler schreef An Everlasting Meal. Zij ziet koken als een proces dat vloeiend van maaltijd tot maaltijd verloopt. Kookwater wordt sauswater, bonenschillen worden soep,verbrande aubergine wordt baba ganoush.
RESTJES?
*Brood gaat buitengewoon vaak de afvalbak in. Maar als je het nat in de oven legt is oud brood nog heel lekker. Je kunt er ook croutons, een Italiaanse panzanella (broodsalade), van maken, of wentelteefjes.
*Creatief met kliekjes: Groenten met plekjes of die net over zijn, zijn heerlijk in een soep. Bijna alles is lekker in een quiche. In een ontbijtsmoothie kan ook verassend veel.
*Neem een kip. Ook in de stad geen slecht idee, kippen houden kan zelfs op een balkon. De mensen van kipster.nl helpen je op weg.
*Eet je klaargemaakt eten niet helemaal op, maar is het wel houdbaar? Deel het met vrienden, buren of collega’s via de sites van Proviandruil of FoodSharing bijvoorbeeld. Voor een weeshuis gekookt? Via thuisafgehaald.nl kun je iets verdienen aan een bordje extra.
Tot slot wil ik jullie deze 27 manieren om groenten beter op te bergen niet onthouden, op Buzzfeed.
