De jaarlijkse klimaattop vindt dit jaar in december in Parijs plaats. Deze top is er één om in de gaten te houden. Het is de top waarop onderhandeld gaat worden over een nieuwe klimaatovereenkomst. Als deze overeenkomst er komt, zullen landen wereldwijd hun CO2-uitstoot sterk moeten gaan terugbrengen.
In dit artikel: wie zijn de belangrijkste aanwezigen aan de onderhandelingstafel?
Momenteel reguleert het Klimaatverdrag van de Verenigde Naties, aangevuld met het Kyoto Protocol het bestrijden van klimaatverandering. Het Klimaatverdrag schrijft voor dat de leden van het verdrag jaarlijks bij elkaar komen voor overleg en reflectie. Deze bijeenkomst wordt de “Conference Of the Parties”, ook wel de “COP” genoemd. Tijdens eerdere klimaattoppen is besloten dat een strengere en ambitieuzere aanpak nodig is dan ons huidige Klimaatverdrag. Naar aanleiding hiervan is het “Durban Platform for Enhanced Action” opgericht. Dit is een werkgroep met als taak het ontwerpen van een nieuwe klimaatovereenkomst. Het Durban Platform dient dit jaar met een voorstel te komen. Het doel van dit voorstel? De temperatuurstijging van het klimaat onder de, als gevaarlijk vastgestelde, grens van 2 graden Celsius houden. De aanwezigen zullen hier tijdens de aankomende klimaattop over gaan onderhandelen. Reden genoeg om eens onder de loep te nemen wie er naar Parijs gaan.
Het SecretariaatHet Secretariaat is de uitvoerende instantie van het Klimaatverdrag. De voorzitter van het Secretariaat is Christiana Figueres. Als hoofd van het Klimaatverdrag zal zij een essentiële speler zijn tijdens de klimaatonderhandelingen.
De landen
De belangrijkste aanwezigen bij de klimaattop zijn de afgevaardigden van de deelnemende landen. Momenteel zijn 195 landen lid van het Klimaatverdrag. Elk land stuurt een of meer afgevaardigden. Dit kunnen regeringsleiders, hoge ambtenaren (zoals een Minister van Buitenlandse Zaken) en diplomaten zijn. De juridische grondslag hiervoor is te vinden in artikel 7 van het Verdrag van Wenen. In dit artikel staat, onder andere, een lijst met staatsfuncties als bovengenoemde. De bekleders van deze staatsfuncties hebben op basis van dit artikel de bevoegdheid om te handelen namens hun land. De deelnemende landen zijn niet verplicht om een afgevaardigde te sturen. Binnen de internationale gemeenschap wordt wel veel belang gehecht aan de aanwezigheid van regeringsleiders.
Het gastlandDe deelnemende landen zijn verdeeld in regio’s, en uit de regio die “aan de beurt is” wordt een gastland aangewezen. De klimaattop wordt elk jaar in een ander deelnemend land gehouden, dit jaar in Frankrijk. Een belangrijke rol is hierdoor weggelegd voor Laurent Fabius, de Franse Minister van Buitenlandse Zaken, als zijnde voorzitter en facilitator van de klimaattop.
Dit vanwege de boodschap die het uitzendt over de betrokkenheid van het land met betrekking tot het bestrijden van klimaatverandering. Zo waren tijdens een voorbereidende bijeenkomst voor de aanstaande klimaattop de Chinese president Xi Jinping en Indiase Minister-President Narendra Modi niet aanwezig. Dit was een teleurstelling, omdat een belangrijk discussiepunt tijdens de aankomende onderhandelingen de relatie tussen ontwikkelde- en ontwikkelingslanden zal zijn. Maar, de klimaattop in Parijs is hierdoor niet gedoemd te mislukken. Zo bracht China in juni nog een ambitieus nationaal actieplan uit, waarin China haar geplande bijdrage aan het terugdringen van de globale uitstoot van broeikasgassen uiteenzet.
Organisaties
Ook vertegenwoordigers van non-gouvermentele organisaties, inter-gouvermentele organisaties, grote bedrijven en bonden zijn aanwezig bij de klimaatonderhandelingen. Onder het Klimaatverdrag worden zij aangeduid als “observeerders”. Zoals de naam “observeerder” al doet vermoeden hebben deze vertegenwoordigers geen stemrecht. Wel hebben ze een (beperkt) spreekrecht. Daarnaast mogen ze de belangen die zij vertegenwoordigen uitdragen buiten de formele onderhandelingen, om zo alsnog invloed uit te oefenen op het onderhandelingsproces. Onder de aanwezige organisaties vallen onder andere milieugroeperingen, jongerenbewegingen, vrouwenbewegingen en landbouwbonden. Om aanwezig te mogen zijn moeten deze vertegenwoordigers een toelatingsproces doorlopen bij het Secretariaat.
Een criterium is bijvoorbeeld dat de organisatie een relevante connectie met klimaatverandering kan aantonen. Momenteel zijn al 1598 non-gouvermentele organisaties toegelaten. Hieronder vallen namen als Greenpeace en het Wereld Natuur Fonds.
En jij?
Kun jij ook aanwezig zijn bij de klimaattop in Parijs? De formele onderhandelingen zijn niet vrij toegankelijk. Maar, er is een terrein (de “civil society area”) vlakbij het onderhandelingscentrum speciaal opgezet voor evenementen, acties en bijeenkomsten. Dit terrein is te bezoeken door iedereen, en is dé gelegenheid en plaats om te zorgen dat iedereens stem gehoord kan worden.
Foto (cc)
