De nieuwe anti-homowetten die de afgelopen tijd in Uganda en Nigeria zijn doorgevoerd hebben voor internationale woede gezorgd. In Kameroen bestaat de wet die verbiedt om seksuele relaties aan te gaan met iemand van hetzelfde geslacht echter al sinds 1972. Yves Yomb heeft dagelijks te maken met de wet. “Elke dag ben ik bang dat me iets overkomt omdat ik homo ben”, vertelt Yomb tijdens een kort bezoek aan Nederland. In de praktijk is een verdenking van buren al genoeg om veroordeeld te worden tot vijf jaar gevangenisstraf.
Hoe is het om homo te zijn in Kameroen?
“We leven in angst. Als ik naar de markt ga, weet ik niet wie mij volgt. Elke dag als ik naar mijn werk ga, weet ik niet wie ik zal ontmoeten. Twee jongens hebben vijf jaar in de gevangenis gezeten omdat ze Baileys dronken en de rechter dat een vrouwendrankje vond. Doe je je deur op slot als je samen met een vriend thuis bent? Dan ben je homo. Ook als je glijmiddel en een condoom op zak hebt, riskeer je een gevangenisstraf van vijf jaar. Elke dag ben ik in gevaar, maar als we ons doel willen bereiken – namelijk de wet en de gedachten van de bevolking veranderen – moeten we in Kameroen blijven om te vechten en de dialoog aan te gaan. Zoals in elke revolutie kun je het doel niet bereiken zonder zichtbaar te zijn en daarom moet ik doorgaan met wat ik doe.”
Je bent directeur van Alternatives-Cameroun. De regering is tegen homoseksualiteit. Hoe komt het dat Alternatives-Cameroun mag bestaan?
“De organisatie is in 2006 opgericht. Het was alleen niet mogelijk om ons officieel te registreren als een organisatie die strijdt voor de homogemeenschap. Als dekmantel zijn we daarom een behandelcentrum voor hiv/aids. Dat mag namelijk wel. Ons hoofddoel is de decriminalisering van homo’s in Kameroen. Dat je dus niet meer de cel in kan worden gegooid vanwege het simpele feit dat je op iemand valt van hetzelfde geslacht."
Is er sinds de oprichting van jullie organisatie vooruitgang geboekt in de acceptatie van homo’s?
“Als je kijkt naar de media-hetze tegen homo's, dan gaat het slecht, maar er is ook een aantal veranderingen in de afgelopen acht jaar dat we bezig zijn. De eerste grote verandering is dat mensen durven te praten over homoseksualiteit. In 2006 was dat niet mogelijk: er werd niet over gesproken in de media, thuis of op het werk. Wat de mensen zeggen over homoseksualiteit is niet altijd positief, maar het maakt al een heel groot verschil dat mensen erover praten.
Ook zie je meer dialoog op tv, terwijl daar voorheen alleen tégen homoseksualiteit werd gesproken. Als het over homoseksualiteit gaat in een talkshow, dan zit er iemand die ‘tegen’ is en iemand die ‘voor’ is. Dat is ook een positieve verandering.”
dat ik homo ben
Wat is de rol van religie in Kameroen in relatie tot homoseksualiteit?
“Het grootste deel van Kameroen is christelijk, waardoor de aartsbisschop de grootste invloed heeft in het land. Wat hij zegt wordt overgenomen door de regering. In 2005 predikte de aartsbisschop van Yaoundé, de belangrijkste religieuze persoon in Kameroen, tijdens een ceremonie dat homoseksualiteit een zonde is en dat het niet Kameroens of Afrikaans is om te doen. Hij riep het volk op om zich uit te spreken tegen homoseksualiteit. Dat was het begin van alle homohaat die je vandaag de dag nog ziet.
De kerk heeft dus een grote, maar slechte invloed in mijn land. Maar godzijdank is er een nieuwe paus die zegt: ‘Wie ben ik om te oordelen?’ Wie weet wordt de rol van de kerk positiever. We proberen ook om in gesprek te gaan met de nieuwe aartsbisschop van Yaoundé, die sinds 2013 dit ambt bekleedt, en hopen zo te veranderen wat de Kameroense kerk predikt.”
Kun je in Kameroen aan mensen vertellen dat je homo bent ?
“Ik vertel iedereen heel duidelijk wat ik doe. Waarom moet ik verbergen wie ik ben? Ik ben trots op wat ik doe. Ik ben trots dat ik mensen kan helpen die hulp nodig hebben en trots om te pleiten voor gelijke rechten voor de homogemeenschap. Ik ben er trots op dat ik homo ben!”
