Israël: Nu eens zonder roze bril

Een van de partners van IAmsterdam is Tel Aviv Global; een nieuwe campagne om smart ondernemen en toerisme in Tel Aviv te stimuleren. Waar Amsterdamse buurten kampen met armoede, gentrificatie, en xenofobie, kampt Tel Aviv met structurele discriminatie jegens Palestijnen, niet-Joodse vluchteling, en racisme jegens zwarte en Arabische Joden, in een bredere nationale context van oorlog, bezetting en geweld. Geen wonder dat Israël via de campagne aan haar imago voor de buitenwereld wil werken.

Dit is een van de redenen geweest waarom Ido Ahoroni, mastermind achter de Brand Israel campagne, in een interview stelt dat Israël af moet van haar meer klassieke HASBARA (Hebreeuws voor “uitleggen,” maar beter bekend als propaganda), naar een slimme niche campagne die zowel economische als ideologische doeleinden voor ogen heeft. Volgens Tel Aviv City Council Member en voormalig Israel Gay Youth lid Yaniv Weizman, wil Tel Aviv LGBT toeristen omtoveren tot ‘ambassadeurs van Israël’. De homoman wordt uitgenodigd Israël te promoten als een vrij en liberaal land vanwege haar zogenaamde tolerantie jegens LGBT’s, haar zwoele nachtleven, en sexy Israëliërs.

Kruispuntdenken

Een van de parels van Israël’s marketingcampagne is de Israëlische LGBT-gemeenschap en (beperkte) homorechten in Israël. Maar wat betekent veiligheid en bewegingsvrijheid wanneer de Israëlische Staat stelselmatig de bewegingsvrijheid en rechten van Palestijnse hetero’s én homo’s beperkt? Dit is iets wat professor Jasbir K. Puar ‘homonationalisme’ noemt. Naast professors Judith Butler en Sarah Schulman (beiden Joods), professor en activist Angela Davis, schrijfster Alice Walker, en trans advocaat en professor in het recht Dean Spade, levert zij kritiek op Israël’s pinkwashing campagne. Zij beschrijft de manier waarop LGBT’s en homorechten tegenwoordig een positieve waarde hebben voor internationale politiek en nationalisme ten koste van andere minderheden.

In Nederland zien we dit terug in de erfenis van Pim Fortuyn, maar ook in de politieke toeren van Geert Wilders die homo’s voor zijn nationalistische karretje spant om niet-witte migranten te weren en vrouwenrechten misbruikt in zijn anti-Islam campagne. Homorechten en LGBT’s worden zowel in Nederland, als in Israël altijd in tegenstelling geplaats tot de niet-Westerse ‘ander’ die zogenaamd inherent homofoob is. Dit leidt niet alleen af van homofobie en seksisme op eigen bodem, maar ook van het begrijpen hoe verschillende vormen van geweld zoals xenofobie, seksisme en homofobie met elkaar in verband staan. Deze manier van denken wordt in Nederland ook wel kruispuntdenken wordt genoemd.

Barbara Barend poogt Israël in een goed daglicht te zetten door een contrast te creëren met ‘de rest van het Midden Oosten’. Zij negeert hierbij wat er in Israël gebeurt en valt in de pinkwashing valkuil. Wat zij niet noemt is dat alleen homohuwelijken die in het buitenland zijn voltrokken rechtsgeldig zijn, omdat de Israëlische wet het seculier huwelijk verbiedt; dat Palestijnse LGBT’s hun Palestijnse identiteit moeten verbergen als ze willen clubben in Tel Aviv; en dat vrouwen in plekken buiten Israël’s grote steden als Haifa en Tel Aviv soms gedwongen worden achter in de bus plaats te nemen. Het is schadelijk voor zowel de homo- en transemancipatie als voor de vrouwenemancipatie te propageren dat er in Israel geen homofobie en misogynie is.

In 2015 werden zes mensen neergestoken tijdens Pride in Jeruzalem. De dader was net vrijgelaten door de Israëlische rechtbank, nadat hij in 2006 een soortgelijke aanslag op de Pride had gepleegd. Na zijn vrijlating stelde hij op sociale media dat hij het opnieuw zou proberen. De Israëlische regering geeft meer geld uit aan haar Tel Aviv Gay Pride toerisme campagne dan aan homo-organisaties die de belangen van de gemeenschap behartigen. Vorig jaar kwam de Israëlische Special Intelligence Unit 8200 uit de kast over hoe het Israëlische leger naast zieken, mindervaliden en vrouwen, dreigt LGBT Palestijnen te ‘outen’ wanneer ze weigeren het leger van inlichtingen te voorzien. Hiermee bevordert de Israëlische Staat homofobie in de Bezette Palestijnse Gebieden, waar het stereotype beeld bestaat van de homo als informant voor de Israëlische Staat. Palestijnse LGBT groepen werken hard om dit stereotype én de Israëlische bezetting te bevechten.

Dubbele standaard 

Natuurlijk zijn er sommige homorechten voor sommige LGBT’s in Israël. De bescherming van minderheden is een belangrijk goed, maar wanneer deze bescherming zich beperkt tot maar één minderheid en dit wordt misbruikt voor ideologisch en politiek gewin, wanneer homorechten een ideologisch rookscherm vormen om af te leiden van de grootschalige onderdrukking en discriminatie jegens andere minderheden, dan moeten we hier toch vraagtekens bij zetten.

De ene minderheid is niet vrij, wanneer de andere bezet en gevangen is. Kritieken op pinkwashing proberen een weg te vinden om na te denken over de manier waarop verschillende vormen van onderdrukking met elkaar in verband staan. De uitdaging is om als minderheden, (Joodse, witte, zwarte, Arabische, seculiere, etc) LGBT’s, vluchtelingen, vrouwen, kansarmen de handen ineen slaan en ervoor te waken poppen te worden in de internationale politiek. Op die manier kunnen wij oprecht zoeken naar wat ons bindt en ons niet laten intimideren door de Israëlische regering of het internationale politieke klimaat van angst voor de ander.

Een kritiek op pinkwashing als een nieuwe vorm van staatspropaganda gaat niet over of er wel of geen homorechten zijn voor sommige LGBT’s in Israël. Het gaat over de dubbele standaard die wordt gehanteerd wanneer homorechten het stokpaardje van democratie en gelijkheid worden in een context van ondemocratische wetgeving, illegale bezetting en dagelijks oorlogsgeweld.

“There is nothing celebratory about gay rights when they do not include rights and equality for all people!“There is nothing hot about cruising in a Warzone!”Deze maand is de Palestijnse LGBT beweging onder leiding van Pinkwatching Israel in samenwerking met de Palestinian Campaign for the Academic and Cultural Boycott of Israel zelfs een campagne gestart die oproept tot de boycot van Tel Aviv Gay Pride totdat Israël zich houdt aan Internationale Verdragen en stopt met het schenden van de mensenrechten van Palestijnen, hetero én homo. Hun beweegredenen: “There is no pride in being used by the Israeli State for its propaganda [marketing] machine!”

Een einde aan de bezetting van Palestina en gelijkheid voor Palestijnen in Israël zou een hele verbetering zijn voor zowel Israëlische als Palestijnse LGBT’s, en allen die in deze gebieden woonachtig zijn en ver daar buiten. De koers van CIDI doet het tegenovergestelde.