Slechts 40 procent van de Nederlandse jongeren denkt dat mensen slim genoeg zijn om de natuur niet kapot te maken. Dit blijkt uit representatief onderzoek van Kaleidos Research onder 1.366 Nederlandse jongeren in de leeftijd van 12 tot en 17 jaar. En het is geen goed nieuws voor de regeringsleiders op de klimaattop in Parijs. Want die zijn op dit moment juist aan het werk om afspraken te maken om de natuur te behouden en klimaatverandering tegen te gaan.
Nederlandse jongeren zien gevaren van menselijk handelen
Jongeren hebben dus weinig vertrouwen in menselijke oplossingen. Ze zien echter wel de kwetsbaarheid van de natuur en de consequenties van menselijk gedrag. Ruim 80 procent vindt dat het gevaarlijk is als mensen niet goed voor de natuur zorgen. En ruim twee derde ziet planten en dieren als gelijkwaardig; zij hebben net zoveel recht om te leven als mensen. Dus ook positief nieuws voor de klimaattop vanuit Nederlandse jongeren. De nieuwe generatie heeft een redelijk 'groen' wereldbeeld.
Over het onderzoek
Kaleidos Research onderzoekt al vier jaar op rij in hoeverre Nederlandse jongeren zich duurzaam gedragen, met respect voor samenleving en natuur. In de onderzoeksreeks ‘Jongeren & de Wereld’ staat mondiaal burgerschap onder Nederlandse jongeren (12-17 jaar) centraal. Het onderzoek geeft een overzicht van duurzaam gedrag en houdingen onder Nederlandse jongeren in 2015. Daarnaast signaleren en duiden de onderzoekers veranderingen over de tijd. In de editie van 2015 is specifieke aandacht voor 1) verschillen in duurzaamheid tussen jongens en meisjes en 2) de houding van jongeren over de natuur. Het volledige rapport staat hier.
Groen wereldbeeld gaat samen met groen gedrag
In het algemeen blijkt dat Nederlandse jongeren een redelijk groen wereldbeeld hebben. Zij onderschrijven vaker de rechten van planten en dieren, dan dat zij denken dat mensen de natuur kunnen en mogen overheersen. Daarnaast blijkt dat jongeren met een groen wereldbeeld zich duurzamer gedragen dan jongeren met een minder groen wereldbeeld. Dat gaat vooral op voor groene gedragingen zoals vlees eten, zuinig zijn met water en praten over het milieu. Er is nauwelijks tot geen relatie tussen een groene wereldbeeld en sociaal duurzaam gedrag, zoals het praten over armoede, het kopen van (on)verantwoorde kleding en het ondersteunen van goede doelen door de facebook pagina te ‘liken’.
Figuur – Houding Nederlandse jongeren over relatie mens – natuur (% (helemaal) mee eens)
Jongeren gemiddeld duurzamer in 2015
Uit het onderzoek, uitgevoerd onder een representatieve groep Nederlandse jongeren, blijkt dat jongeren in 2015 meer tweedehands spullen kopen dan in eerdere jaren, zuiniger met water en minder eten weggooien dat nog goed is. Daarnaast spreken steeds meer jongeren zich in kleine kring, naar familie en vrienden, uit over het milieu. Toch zijn er ook een aantal negatieve veranderingen in 2015. Zo is het aandeel jongeren dat aangeeft dat zij de oplader van hun mobieltje in het stopcontact laten zitten (waardoor energie kan ‘weglekken’) gestegen. Daarnaast geven Nederlandse jongeren steeds minder vaak online hun mening over problemen in de wereld. En bijna één op de drie jongeren geeft nog steeds aan dat als zij mochten kiezen, ze zich liever laten wegbrengen met de auto dan dat ze fietsen.
Meisjes vaak duurzamer dan jongens
Niet alle Nederlandse jongeren zijn even duurzaam. In de studie is specifieke aandacht voor verschillen tussen jongens en meisjes. Meisjes gedragen zich vaker duurzaam dan jongens. Ze eten minder vlees, zeggen er vaker iets van als familie of vrienden iets doen dat niet goed is voor het milieu, gebruiken plastic tasjes meerdere keren, steunen vaker goede doelen op Facebook en verzamelen en doneren meer geld voor goede doelen dan jongens. Toch zijn er een paar terreinen waar jongens het winnen in duurzaamheid. Jongens gaan liever met de fiets op pad dan dat ze weggebracht worden met de auto en gooien minder vaak eten weg dat nog goed is.
Figuur – Verschillen tussen jongens en meisjes in duurzaam gedrag