In 2000 hebben de lidstaten van de Verenigde Naties afgesproken om vóór 2015 belangrijke vooruitgang te boeken op het gebied van armoede, onderwijs, gezondheid en milieu. Er zijn acht concrete doelstellingen vastgelegd: de millenniumdoelen, in het Engels ‘Millennium Development Goals’ (MDG's). Op deze pagina vind je hierover uitgebreide informatie.
Concreet en meetbaar
De onderwerpen van de millenniumdoelen zijn niet nieuw. Maar het is wel nieuw dat er voor het eerst internationale afspraken zijn gemaakt met concrete, meetbare doelen. Elk jaar wordt de voortgang gemeten en internationaal gerapporteerd. Zo kan tussentijds druk worden uitgeoefend op zowel de rijke als arme landen om hun inspanningen te vergroten om de doelen te halen.
Wat doet Nederland?
De acht millenniumdoelen staan centraal in het Nederlandse beleid voor ontwikkelingssamenwerking. Ook Nederlandse ontwikkelingsorganisaties zetten zich in voor het realiseren van de millenniumdoelen. Daarnaast kent Nederland op dit moment meer dan 150 Millennium Gemeenten. Samen met hun inwoners zetten zij zich in voor de millenniumdoelen.
Voortgang
(laatste update: juli 2014)
De laatste jaren is flinke winst geboekt op millenniumdoel één. Het streven naar een halvering van de armoede is ruimschoots voor de deadline van 2015 behaald. Zo is het absolute aantal mensen dat in extreme armoede leeft gedaald van bijna twee miljard in 1990 naar ruim 1,2 miljard in 2010. Vooral in China is de armoede in een rap tempo afgenomen: leefde in 1990 nog 60 procent van de bevolking van minder dan 1,25 dollar per dag, in 2010 was dit nog maar 12 procent van de Chinese bevolking. Er zijn echter ook regio’s die achterblijven zoals sub-Sahara Afrika. Als we China niet mee tellen, dan hebben we de doelstelling om het aantal mensen dat in extreme armoede leeft te halveren nog niet behaald. Daarnaast zijn de afspraken rondom de toegang tot veilig drinkwater wereldwijd en het verbeteren van de woonomstandigheden in sloppenwijken onder millenniumdoel zeven behaald. Ook is er grote vooruitgang geboekt op millenniumdoel zes (het reduceren van het aantal hiv-infecties en sterfgevallen door tuberculose en malaria).
Aan de andere kant lopen we achter op het bereiken van doel twee (alle kinderen naar de basisschool), doel drie (gelijkheid tussen mannen en vrouwen), doel vijf (daling van de moedersterfte) en doel zeven (toegang tot sanitaire voorzieningen en reductie van CO2-uitstoot). Ook zien we in het meest recente rapport over de voortgang van de millenniumdoelen dat het terugdringen van honger de laatste tien jaar is vertraagd. Daarnaast heeft één miljard mensen wereldwijd geen toegang tot een toilet. Ook besteden rijke landen aanzienlijk minder dan de afgesproken 0,7 procent van hun BNP aan ontwikkelingssamenwerking (millenniumdoel acht). Daarnaast is de hulp verschoven; weg van de armste landen die het meest achterlopen in het bereiken van de millenniumdoelen. Tot slot zijn er binnen en tussen landen grote verschillen in het behalen van de doelstellingen. Om alle millenniumdoelen vóór 2015 te halen is er nog een enorme inspanning nodig van arme én rijke landen.
Vertekend beeld
De voortgang op de millenniumdoelen wordt op mondiaal niveau gemeten en uiteengezet in het jaarlijkse VN millenniumdoelen rapport. Het voornaamste probleem voor de VN is het gebrek aan volledige en betrouwbare data, die nodig is om de voortgang van de millenniumdoelen in kaart te brengen. Barrières in dataverzameling zijn zowel financieel, institutioneel als politiek van aard. Om een nauwkeuriger beeld te schetsen is het essentieel dat landen met de grootste barrières steun krijgen bij hun dataverzameling.
Een mondiaal perspectief geeft vaak een vertekend beeld. Zo is het eerste millenniumdoel (halvering van de armoede) op mondiaal niveau gehaald dankzij de enorme winst in China, terwijl in sub-Sahara Afrika de absolute armoedecijfers zijn gestegen van 290 miljoen mensen in 1990 naar 414 miljoen in 2010. Om die reden geeft het jaarlijkse VN rapport ook inzicht in hoe de verschillende regio’s scoren op de millenniumdoelen. Maar een regionaal perspectief geeft eveneens een vertekend beeld, omdat er ook binnen de regio’s grote verschillen kunnen bestaan. Zo zijn er in de armste regio van de wereld, sub-Sahara Afrika, verschillende landen die juist grote sprongen vooruit hebben gemaakt.
Wereldwijde ontwikkelingsagenda na 2015
Op dit moment wordt er hard gewerkt aan nieuwe afspraken voor ontwikkeling en duurzaamheid; de zogenaamde post-2015 ontwikkelingsagenda. De post-2015 ontwikkelingsagenda zal vier dimensies krijgen: sociaal, economisch, milieu en veiligheid en rechtsorde. Een werkgroep, ingesteld door de Verenigde Naties, heeft in juli 2014 zeventien nieuwe duurzame ontwikkelingsdoelen (ook wel Sustainable Development Goals genoemd) voorgesteld. Ze omvatten thema’s die centraal staan in de huidige millenniumdoelen, maar daarnaast is er ook aandacht voor thema's op het gebied van vrede en veiligheid en duurzaamheid (zoals klimaatverandering en duurzame energie). De nieuwe duurzame ontwikkelingsdoelen zullen een onderdeel gaan vormen van een wereldwijde ontwikkelingsagenda met aanspreekbare, duidelijke en meetbare doelstellingen voor alle landen.
Daarnaast heeft een speciaal panel dat in 2012 is samengesteld door de Secretaris-Generaal van de VN Ban Ki-moon op 30 mei 2013 ook een rapport uitgebracht met voorstellen voor nieuwe doelen. Veel Ngo’s, bedrijven en burgers hebben mee gedacht over de nieuwe agenda en hun ideeën aan het panel meegegeven. Ook in Nederland is volop meegedacht en mee gediscussieerd door ontwikkelingsorganisaties, jongeren, migranten, particuliere initiatieven en door bedrijven. Unilever topman Paul Polman heeft de resultaten van deze consultaties namens Nederland aan het Panel gepresenteerd.
In de voorstellen voor de nieuwe agenda krijgt duurzame ontwikkeling veel aandacht. Daarnaast is er aandacht voor bestuurlijke vraagstukken, veiligheid en werkgelegenheid. Ook is er aandacht voor onderwijs, gezondheid, de gelijkheid tussen mannen en vrouwen en het smeden van wereldwijde partnerschappen om armoedevraagstukken aan te pakken; onderwerpen die bij de millenniumdoelen centraal stonden.
Op basis van alle input van de verschillende werkgroepen zal Ban ki-Moon eind 2014 een rapport samenstellen. Er volgt dan nog een jaar van onderhandelingen voordat de nieuwe internationale agenda voor armoedebestrijding en duurzaamheid in september 2015 zal worden aangenomen door alle lidstaten van de VN.
Ondanks het belang van deze aanbevelingen voor de post-2015 ontwikkelingsagenda, mag de discussie de aandacht niet afleiden van het behalen van de huidige millenniumdoelstellingen.
Meer informatie
- In de Data Atlas van OneWorld vind je veel cijfers over de ontwikkeling van landen ten opzichte van de millenniumdoelen.
- Zie voor meer informatie het VN Millenniumdoelen rapport uit 2014.
- Meer informatie over de voortgang van individuele landen op de millenniumdoelen is te vinden in het rapport van de Wereldbank: Global monitoring report 2014.
- Wil je weten hoe de millenniumdoelen tot stand zijn gekomen? Lees dan ons artikel over de geschiedenis van de millenniumdoelen.
- Wil je meer weten over de discussies rondom de mondiale ontwikkelingsagenda na 2015? OneWorld heeft een dossier ‘post-2015’ waar de meest actuele informatie te vinden is.
- Zie voor een handig overzicht van de huidige doelen en voorstellen voor nieuwe doelen, deze factsheet van NCDO. Ook legt de factsheet uit welke stappen er nog genomen worden om nieuwe afspraken vast te leggen.
