Wie een aantal jaar geleden het station aan de voorkant was uitgelopen, was op een grijze massa beton gestuit. Maar dat is verleden tijd. Inmiddels staat er op het voormalige busplein 8000 vierkante meter aan groen, bestaande uit liefst 85.000 bomen, bloemen en planten. Het Orlyplein is in een paar jaar tijd omgetoverd tot een van de groenste pleinen van Nederland, die met een ingenieuze constructie water kan opslaan (oftewel: bufferen).
Van grijs naar groen
Voordat in 2008 de economische crisis uitbrak, had de gemeente grootse plannen met het gebied rond station Sloterdijk, na Amsterdam Centraal het drukste station van de stad. Er zouden meer kantoorgebouwen en een groot congreshotel komen, en de NS zou het station uitbreiden met winkeltjes en diverse horecagelegenheden. Maar een gebrek aan huurders en ondernemers gooide roet in het eten en dus gebeurde er lange tijd niks rond het station. Voor gebruikers en omliggende bedrijven werd de grauwe uitstraling een steeds groter doorn in het oog.
De wens was: meer leefbaarheid en minder wateroverlast. Dan kom je al snel uit bij vergroening
Om daar wat aan te doen ontwikkelde de gemeente een nieuwe gebiedstrategie. In overleg met belanghebbenden en gebruikers werd besloten om het Orlyplein, deels gelegen boven het spoor en twee parkeergarages, te vergroenen. Maar hoe zorg je voor goede beplanting op een groot stuk beton? Ferry Mulder van de gemeente Amsterdam en directievoerder van het project, legt uit hoe de groene oase tot stand is gekomen. "We hebben in eerste instantie een lijst met wensen van de omgeving opgesteld over hoe het eruit moest komen te zien. Daaruit kwamen al snel twee zaken naar voren: meer leefbaarheid en minder wateroverlast. Dan is groen al snel een oplossing."
Waterbergende kratjes
Nadat de afspraken en financieringen rond waren, werd in november 2013 begonnen met de bouw. Om te voorkomen dat het beton in aanraking zou komen met water, werd een waterdichte laag aangebracht en aanvullend afgedekt met waterdicht plastic. Hier bovenop kwam volgens Mulder het meest ingenieuze stuk van het geheel, de zogeheten Permavoids units (zie foto hieronder). "Die hebben een waterdoorlatend vermogen. Enerzijds zorgen ze voor een stevige ondergrond waar zelfs een vrachtwagen over heen kan, anderzijds laten ze water en wortels door zodat die zich kunnen nestelen."
De laag permavoid kratjes die onder het groen en de paden ligt, met het opstaande plastic aan de zijkant.
Er werd ook nog een extra functioneel element toegevoegd. "We hebben op bepaalde locaties plastic van de onderlaag zo'n 5 centimeter omhoog gehaald en tussen de kratjes geplaatst, zodat het water kan blijven staan en geleidelijk afstroomt naar de zijkanten. Ook zijn er sponsjes in de units verwerkt die water vasthouden en weer afgeven aan de grond die op de kratjes ligt. De kratten zorgen dus voor zowel afvoer als buffering."
De laag kratten werd vervolgens bedekt met tegels en vruchtbare grond voor de vegetatie. Bovendien stromen er tussen het groen een aantal smalle beekjes. "Hierdoor is het Grand Café Hermes op een eiland komen te liggen", vertelt Mulder. "Uiteindelijk is het resultaat een prachtig plein dat een groot deel van het jaar in groene weelde staat. Door verschillende plantsoorten staat er bijna elk jaargetijde wel iets in bloei."
Nooit meer een ondergelopen station
Het station zal in ieder geval niet meer zo onderstromen als na de megabui op 28 juli 2014. Toen gutste het water de stationshal in (zie de foto hieronder). "Door de regenbergende functie van het plein zal zoiets niet meer gebeuren. Onlangs hebben we nog een flinke bui gehad en die heeft het station met gemak doorstaan. En doordat het regenwater in natte tijden nu goed kan worden vastgehouden door de kratten en sponzen, zal er ook genoeg water zijn voor in droge periodes."
NS-medewerkers dweilen de stationshal van Sloterdijk droog na de megabui op 28 juli 2014.
Op 18 juni werd het plein officieel geopend door stadsdeelvoorzitter Achmed Baâdoud. Daarbij was veel belangstelling van bedrijven en publiek. En dat is in de ogen van Mulder erg belangrijk. "Het Orlyplein heeft nieuwe aantrekkingskracht gekregen op de tienduizenden mensen die het station dagelijks passeren en op alle mensen die in de buurt werken of wonen of dat van plan zijn te gaan doen."
Wat hem betreft kan het gerenoveerde plein dan ook als model dienen voor andere projecten. "Maar je moet wel goed kijken of een gebied het sociaal en ruimtelijk aankan. Dit was een ideale plek gezien de omliggende bedrijvigheid en het oppervlak. De Zuidas biedt vergelijkbare mogelijkheden, dus daar liggen ook veel kansen voor vergroening en het regenbestendig en leefbaar maken van een gebied."
Amsterdam RainproofHet vergroende Orlyplein is terug te vinden op de projectkaart van Amsterdam Rainproof. Amsterdam Rainproof is een beweging die Amsterdammers, ondernemers, woningbouwcoöperaties, buurtorganisaties, kennisinstellingen en de overheid wil activeren om bij veranderingen aan gebouwen, daken, tuinen, straten, pleinen en parken dit regenbestendig te doen. Amsterdam Rainproof is een slimme manier van investeren en maakt tegelijkertijd de stad leefbaarder en mooier. Op het online platform www.rainproof.nl kan iedereen zijn kennis en ervaring op het gebied van regenbestendig handelen en denken delen. Ook bevat het platform tips en tricks om schade door wateroverlast te voorkomen. "Met elkaar zijn we Amsterdam Rainproof, want elke druppel telt om de stad regenbestendig te maken", aldus Rainproof.
Bekijk hieronder de beelden van de aanleg van het vergroende Orlyplein.[[{“fid”:”37796″,”view_mode”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”Aanleg van het Orlyplein – Amsterdam V1″,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:”Aanleg van het Orlyplein – Amsterdam V1″},”type”:”media”,”attributes”:{“alt”:”Aanleg van het Orlyplein – Amsterdam V1″,”style”:”height:327px; width:581px”,”class”:”file-file-styles-artikel-volle-breedte media-element”}}]]
