Nederland kan zich de dubieuze titel van ‘’s werelds grootste investeerder’ toe-eigenen. Het totaal aan Nederlandse uitgaande investeringen is groter dan dat van Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië samen. Hoe dat kan? Het merendeel betreft investeringen van ondernemingen die zijn gevestigd in andere landen en brievenbusfirma’s in Nederland gebruiken om belasting te ontwijken.
De Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) lanceert vandaag een nieuwe interactieve website die de bilaterale investeringen van Europese landen in beeld brengt. Een nieuwe vergelijking tussen de data van UNCTAD en de IMF biedt inzicht in de omvang van belastingontwijking via brievenbusfirma’s en belastingparadijzen.
Oneerlijk verdeeld
De gegevens laten zien dat investeringen tussen landen oneerlijk verdeeld zijn en zich meestal concentreren in bepaalde landen met relatief kleine economieën. De relatieve omvang van de brievenbussector in een land laat zien of een land wordt gebruikt als belastingroute of belastingparadijs. Het directe gevolg hiervan is een derving van belastinginkomsten voor landen die het merendeel van de buitenlandse investeringen ontvangen via brievenbusfirma’s in het buitenland.
De kaarten illustreren de enorme omvang van investeringen gerelateerd aan brievenbusfirma’s in Nederland, Luxemburg, Oostenrijk en Hongarije. Dit zijn tot nu toe de enige landen die inzicht geven in gegevens met betrekking tot aan brievenbusfirma’s gerelateerde investeringen. En dan is de informatie nog niet eens compleet, aangezien veel bilaterale investeringsposities niet openbaar zijn.
Niet transparant
Het gebrek aan data is een groot struikelblok in de strijd tegen internationale belastingontwijking en -ontduiking. Overheden wereldwijd, waaronder in Nederland, zeggen dat ze belastingontwijking door multinationals proberen aan te pakken. Als dat inderdaad zo is, dan lijken hun inspanningen niet het gewilde effect te hebben. Overheden moeten financiële transparantie vergroten zodat burgers, politici, journalisten en maatschappelijke organisaties meer inzicht krijgen in de invloed van belastingontwijking op de overheidsfinanciën.
De datapreparatie en visualisaties zijn gemaakt door OneWorld Data. De achterliggende data zijn via de website te downloaden.
