Eilandbewoners, zo schreef Jan Brokken in zijn prachtige boek Waarom elf Antillianen knielden voor het hart van Chopin, zijn achterdochtig, of ze nu van Texel, Corsica of Curaçao komen. Het lijkt me een gezonde eigenschap. Voor wie op een eiland woont, kan de vijand immers uit alle windstreken komen opduiken.
“Een migrant schopte het zelfs tot president van Venezuela
Ik leerde erover op een tentoonstelling in een museum in de Corsicaanse plaats Corte. De eilandbewoners uit Europa bleken, ongeveer een eeuw geleden, om allerlei redenen enthousiaste migranten te zijn geweest. Menig Corsicaan was in Latijns-Amerika of de Cariben terechtgekomen. Een migrant schopte het zelfs tot president van Venezuela. En een enkeling kwam naar Curaçao.
Van het ene eiland naar het andere. Van C naar C. Over de culturele invloed van Corsicanen op Curaçao is mij niets bekend, in tegenstelling tot die van andere Zuid-Europeanen: de van oorsprong Portugese mensen, Joden en anderen, die al eeuwen op dit Caribische eiland vertoeven. Maar in het wantrouwen tegen ‘bezettende’ machten van buitenaf hebben de Europese en Caribische eilandbewoners elkaar waarschijnlijk uitstekend herkend.
Op Corsica kwam ik veel graffiti tegen waarin de weerzin tegen de Franse regering werd vertolkt. Ik dacht eerst dat het de restanten van een inmiddels armoedige verzetsstrijd waren, maar eenmaal terug op Curaçao kregen de onafhankelijkheidssentimenten voor mij steeds meer betekenis. Daarom verbaasde de uitslag van de recente verkiezingen op Corsica mij niet.
“Nederlanders die terugverlangen naar het touwtje uit de brievenbus vinden het wellicht een onprettige eigenschap
Wat dan rest, is wat ik ‘wantrouwen als levensstijl’ zou willen noemen. Nederlanders die terugverlangen naar het touwtje uit de brievenbus vinden dit wellicht een onprettige eigenschap. Maar in kleine eilandgemeenschappen zoals op Curaçao of Corsica is het waarschijnlijk een gezond overlevingsmechanisme. Voor je het immers weet, zijn er weer nieuwe kapers op de kust.