Mag een werkgever piercings en tatoeages van werknemers verbieden? De video op TikTok waarin rechtenstudent en auteur Elias Schenk (26) antwoord geeft op die vraag is in bijna twee jaar een half miljoen keer bekeken. Het antwoord: nee. Schenk legt kort en bondig uit dat de rechter vindt dat piercings en tatoeages verbieden een inbreuk is op de persoonlijke levenssfeer. ‘Vanaf nu mag jij je piercings gewoon houden’, sluit hen de video af.
Het was hun allereerste post op @arbeidsrechtfeitjes, die direct viraal ging. Dat was schrikken, vertelt Schenk. “Ik werd daarna opeens herkend. Een keer zelfs bij de douane op Schiphol, toen ik naar New York ging: ‘Jij bent toch van TikTok?’ Iemand anders stuurde een berichtje, die had mij in de tram gezien maar durfde niks te zeggen omdat ik zo boos keek”, vertelt Schenk lachend. De meeste mensen reageren positief. “Heel soms krijg ik een vervelende reactie, zoals: ‘Stom haar’, of: ‘Ga op dieet’. Maar voor hoe lelijk het internet kan zijn, vind ik het meevallen.” Schenk pareert vervelende reacties bovendien met humor. “Soms willen mensen weten of ik een jongen of een meisje ben. ‘Als ik je dat vertel, moet ik je daarna om het leven brengen’, zeg ik dan.”
Het kanaal van de 26-jarige rechtenstudent heeft bijna 100 duizend volgers. Schenks video’s zijn duidelijk en simpel, wat volgens hen ook de reden voor diens populariteit is. “Ik wil uiteindelijk een soort Maarten van Rossem van het arbeidsrecht worden”, zegt die grappend in hun studentenkamer in Rotterdam. “Dat is een beetje een vervelende zeurkont die geschiedenis toegankelijk maakt. Mensen kijken soms een beetje neer op populaire wetenschap, maar het is juist belangrijk.” Oók – of misschien wel voorál – voor arbeidsrecht. “Dat is zo belangrijk. Veel mensen beseffen niet hoe goed ze beschermd zijn. De werkgever is geen heer en meester op de werkvloer.”
Artikel gaat verder onder de video.
@arbeidsrechtfeitjes Je tatoeages en piercings zijn van jou en mag je dus dragen! Natuurlijk enkele uitzonderingen daargelaten. #law #arbeidsrecht #tattoo #piercings #werk ♬ origineel geluid - Arbeidsrechtfeitjes
Bescherming voor kwetsbare mensen
Schenks doelgroep op Tiktok bestaat veelal uit jongeren die voor het eerst in aanraking komen met de arbeidsmarkt, maar de doelgroep groeit naar dertigers en veertigers die ook wat aan de informatie hebben. Het arbeidsrecht is bedoeld voor kwetsbare mensen die bescherming kunnen gebruiken, zegt Schenk. “Het gaat bijvoorbeeld om mensen die kwetsbaar zijn op hun werk omdat ze geen hoge opleiding hebben genoten, of mensen die het Nederlands niet machtig zijn. Of om sectoren waar veel jonge, onervaren mensen werken, zoals supermarkten en detailhandel.” Schenk herinnert zich een situatie met een man die doordat hij gebrekkig Nederlands sprak niet begreep wat hij ondertekende, met alle gevolgen van dien. “Zijn werkgever zei dat hij een loonsverhoging kreeg als hij een nieuw contract zou ondertekenen. In werkelijkheid tekende de man een vaststellingsovereenkomst waarmee hij akkoord gaf voor ontslag.” Om ook mensen te informeren die geen Nederlands spreken, voegt Schenk af en toe Engelse ondertiteling toe.
Artikel gaat verder onder de foto.
Kennis van je rechten is belangrijk, zegt hen. “Ik gun iedereen een heel fijn leven en ik denk dat het arbeidsrecht de snelste weg is om dat te bereiken.” Maar hen spoort iedereen ook aan om lid te worden van een vakbond. “We hebben in Nederland heel goed arbeidsrecht, maar dat moet je wel onderhouden. Hogere lonen en een betere werk-privébalans kun je snel en keihard afdwingen met goede cao’s.”
Een van de grote problemen in het arbeidsrecht is volgens Schenk ‘schijnzelfstandigheid’. Veel jonge mensen die een bijbaantje zoeken, worden zzp’er en dat is volgens Schenk te wijten aan platforms als Temper en Tadaah. Dat lijken uitzendbureaus, maar zijn dat niet. Ze koppelen werkgevers aan werkzoekenden met aantrekkelijke beloften voor werknemers, zoals een hoger uurtarief en meer vrijheid om je eigen tijd in te delen. “Die bureaus zeggen: kut hè, minimumloon? Wil je 20 euro per uur verdienen? Maar die 20 euro komt grotendeels uit je eigen zak, want je bouwt geen pensioen op en je krijgt niet doorbetaald bij ziekte. Die constructies halen alle verantwoordelijkheden bij werkgevers weg.”
Arbeidsrecht op school
Afgelopen november verscheen Schenks boek Wie is hier de baas? waarin hen tips geeft die van pas kunnen komen van het sollicitatieproces tot na vertrek bij een werkgever. Ook op scholen ziet Schenk ten slotte mogelijkheden om mensen bewuster te maken van hun arbeidsrecht. “Wij hadden op de middelbare school een soort nepverkiezingen met stemhokjes en een stembiljet, en bij Nederlands moest ik een sollicitatiebrief schrijven, maar waarom heb ik niet geleerd om een arbeidsovereenkomst en loonstrookjes te lezen?”
In de toekomst hoopt Schenk hun enthousiasme over arbeidsrecht over te kunnen brengen aan een groter publiek. “Ik zou het heel leuk vinden om het recht populair te maken. Het lijkt mij supercool om nieuwe wetsvoorstellen uit te leggen aan een talkshowtafel. Het recht is zo leuk!”
Tip: niet googelen (én word lid van een vakbond)
Elias Schenk heeft nog wel een tip voor OneWorld-lezers: “Googel niet lukraak naar een antwoord op jouw arbeidsrechtvraag. De regels kunnen erg verschillen per type contract. Met vragen kun je beter naar een juridisch loket gaan, of naar een gratis intake van een advocaat of een vakbond. Ik raad iedereen aan om lid te worden van een vakbond. Jongeren kunnen bij vakbonden vaak gratis een aantal adviesvragen stellen, maar voor juridische bijstand moet je lid zijn. De contributie mag je aftrekken van de belasting en in veel cao’s is het zogeheten ‘vakbondstientje’ opgenomen, dan betaalt je werkgever je contributie voor de vakbond.”
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
