Van groene productie naar groen gebruik
We staan dus voor een elektrificatieslag. Elektrische auto’s en warmtepompen zullen het de komende decennia moeten overnemen van hun fossiele voorgangers. Daarvoor is elektriciteit nodig. Veel elektriciteit. Nog veel meer huizen zullen van zonnepanelen voorzien moeten worden. Op zee zullen meer windparken verschijnen, die ons van stroom voorzien. Er kleeft alleen één nadeel aan deze energiebronnen: ze zijn volledig afhankelijk van het weer.
Daarom moeten we over van een vraaggestuurd energiesysteem naar een systeem waarin het beschikbare aanbod bepaalt wanneer we energie gebruiken. Oftewel: elektrische auto’s opladen als het ‘s nachts waait en ‘s middags je huis alvast voorverwarmen op beschikbare zonnestroom. Maar ook daar zitten grenzen aan. We kunnen niet ál onze vraag afstemmen op dit aanbod.
In de praktijk komt het steeds vaker voor dat er overdag een overschot van wind- of zonnestroom beschikbaar is, terwijl we ‘s ochtends en ‘s avonds gascentrales nog veel moeten bijspringen. Door energie op te slaan en op latere momenten te gebruiken, kunnen deze fossiele centrales op steeds meer momenten worden ingezet. Bovendien kan op die manier ook het elektriciteitsnet op piekmomenten ontlast worden. Dat piept en kraakt nu al onder de toenemende druk en zal dat de komende jaren alleen maar meer gaan doen als er niet ingegrepen wordt.
Thuis opwekken, thuis gebruiken
Energieopslag kan op verschillende manieren plaatsvinden, zoals in grote industriële batterijen, buurtbatterijen of zelfs in de vorm van waterstof. Thuisbatterijen bieden echter een belangrijk voordeel: ze kunnen direct bij de bron – bijvoorbeeld zonnepanelen op daken van woningen – energie opslaan en op een later moment weer beschikbaar maken. Dit vermindert de belasting van het elektriciteitsnet aanzienlijk, vooral tijdens piekuren.
Daarnaast levert een thuisbatterij huishoudens ook financieel voordeel op. Door hun bijdrage aan de stabiliteit van het net worden ze beloond. Zo genereerde de Nexus thuisbatterij van Zonneplan in het eerste jaar al meer dan 2000 euro. Dit staat in schril contrast tot grote batterijen van energiebedrijven, waarbij de kosten van de installatie aan klanten worden doorberekend, wat voor hen juist extra kosten betekent.
In de overgang naar een duurzame energievoorziening spelen thuisbatterijen een cruciale rol. Ze helpen niet alleen om het net te ontlasten en de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen, maar zorgen er ook voor dat huishoudens meer controle krijgen over hun eigen energieverbruik en -kosten. Zo wordt de energietransitie een gezamenlijk doel, met voordelen voor zowel het milieu als de portemonnee.