Sylvana Simons: ‘Bondgenoten, voed jezelf met schoonheid’

Het jaar dat voor ons ligt, belooft weinig goeds. Ik wind er maar geen doekjes om. Er waait een gure, verwoestende wereldwijde wind van machtshonger van onze politieke leiders en mannen met te veel geld. Maar wie weet wat te verwachten, kan zich wapenen tegen wat komen gaat. Een noodpakket en cash geld in huis zijn niet genoeg: wapen je hart, bewapen hen die onze steun nodig hebben. Niet met geweren en geweld, maar met compassie, met schoonheid, met een bordje eten voor wie daar zelf niet voor kan zorgen, en een luisterend oor voor wie zich ongehoord weet.

Solidariteit en schoonheid, daar moeten we het van hebben. Die solidariteit was nodig toen VVD-politica Bente Becker een racistische motie indiende over het bijhouden van normen en waarden van mensen met een migratieachtergrond, die een meerderheid behaalde in de Tweede Kamer. Want de politiek in eigen land mag dan wel stuurloos lijken, ook hier zit een bondgenoot van de mannen met machtshonger aan het stuur: Wilders. Zijn schaamteloze fascisme inspireert extreemrechtse lieden die zichzelf voorliegen ‘gewoon liberaal’ te zijn tot het lelijkste. Daar moeten we niet van schrikken, of het in verwondering gadeslaan, nee, we moeten in actie komen. Zonder de petitie van Rubikem Timmer naar aanleiding van Beckers racistische motie zouden de SP, ChristenUnie en het CDA bijvoorbeeld nooit hun steun aan de motie hebben ingetrokken. De druk via social media en opiniestukken was doorslaggevend, want de publieke opinie is het enige dat telt voor veel politici. De petitie bevestigde maar weer eens het belang van solidariteit.

Om de beste bondgenoot te zijn dient de bron waaruit empathie en compassie kunnen ontspruiten goed gevuld te zijn. Daarom vul ik de mijne met schoonheid, positiviteit en de ruimte om te voelen, of dat nou verdriet of hoop is. Dat laatste haal ik uit wat door extreemrechtse krachten als onnodig en woke wordt gezien: kunst. Ik hang kunst aan mijn muur van jonge zwarte kunstenaars, zoals onlangs van de Amerikaanse DeAnn Wiley, die universele alledaagse zwarte herinneringen tot leven brengt. Ik lees inspirerende verhalen over verzet, heling en identiteit, zoals Last van Ellen Ombre, waarin ze licht werpt op de groep zwarte joden in Suriname; het resultaat van ‘relaties’ van Sefardische plantage-eigenaren en hun uit Afrika afkomstige tot slaaf gemaakten.

De oeverloze discussies met onwetend en onwelwillend extreemrechts gespuis laat ik achter in 2024. Ik laaf me aan filosofische gesprekken met gelijkgestemden, al dan niet vergezeld met een goede fles montepulciano en melige lachbuien. Ik focus op al die mensen die juist in deze tijden bevestigen dat er zoveel goeds en moois is op de wereld. Moois dat aandacht, steun en waardering verdient. Al was het maar, zoals ik eerder in OneWorld schreef, omdat wij – vrouwen, trans personen, mensen van kleur, mensen met een beperking, klimaatactivisten, moslims en anderen die gemarginaliseerd en misbruikt worden – het ons niet kunnen veroorloven bij de pakken neer te zitten of slechts als toeschouwer of commentator aan de zijlijn te blijven staan. Het is juist nu van levensbelang actief speler te zijn. En de spelregels zijn duidelijk: verwacht het ergste. Bereid je voor. Vul je bron. Handel wanneer nodig. Beweeg in solidariteit.

En lukt dat allemaal even niet? Dat mag. De essentie van verzet is geen instant gratification. Het is een gebed zonder end in het sterfelijke bestaan van één persoon. Maar een oneindige kracht in het licht van generaties. De coverstory van de nieuwste OneWorld Magazine laat het in één oogopslag zien: drie families waarin verschillende generaties vechten voor een rechtvaardige wereld.

Ikzelf put hoop en daadkracht uit de drie prachtige mensjes die mij oma noemen. Ik presenteer hen zoveel mogelijk schoonheid. In het park, de bieb of in een museum. Ik vul hun harten en hoofd met zoveel mogelijk perspectieven en laat ze zien dat de wereld ook van hen is, dat ze recht hebben er te zijn, recht hebben hun eigen schoonheid toe te voegen en op te eisen. En dat er, als ze dat samen doen met anderen, leunend op de schouders van hen die hen voorgingen, een kracht ontstaat waar de politieke haters van deze wereld simpelweg niet tegenop kunnen.

Al verwacht ik in de tussentijd het ergste.