Inburgeren in een land dat niet bestaat

Ons inburgeringsonderwijs is behoorlijk gedateerd, zo blijkt uit oefenexamens. Wat heb je er als nieuwkomer aan om te leren hoe je de huur per acceptgiro overschrijft aan de inmiddels failliete Fortis Bank?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Wie wil weten hoe het gesteld is met onze huidige identiteitspolitiek, doet er goed aan een inburgeringsboek open te slaan. Stereotyperende en stigmatiserende plaatjes domineren al jaren het inburgeringsonderwijs, en hoewel de verantwoordelijke ministeries hiervan op de hoogte zijn, worden de verouderde foto’s en video’s nooit herzien.

‘Integratie’ betekent volgens de Van Dale: ‘Het maken van of opnemen in een groter geheel’. Maar het lijkt er eerder op dat de inburgeringscursus gebruikt wordt om nieuwkomers op afstand te houden, af te schrikken en te verwarren.

Het lijkt erop dat de inburgeringscursus gebruikt wordt om nieuwkomers af te schrikken en te verwarren

Voor wie nog niet bekend is in inburgeringsland: alle mensen tussen de 18 en 65 jaar die van buiten de Europese Unie in Nederland komen wonen, moeten ‘inburgeren’. Ofwel: de taal leren spreken en de Nederlandse samenleving leren kennen. Het examen ‘Kennis van de Nederlandse Maatschappij’ (KNM) is een van de vijf examens die nieuwkomers binnen een tijdsbestek van drie jaar moeten halen, en valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Haal je dit examen niet, dan kun je geen Nederlander worden.

Er bestaat niet zoiets als hét inburgeringsboek. Methodeontwikkelaars en uitgeverijen maken lesmateriaal op basis van de door SZW-minister Koolmees vastgestelde ‘Eindtermen Kennis van de Nederlandse Samenleving’. Maar daarin staan geen richtlijnen voor beeld. Met als resultaat dat bibliotheken volstaan met boeken met plaatjes van het Nederland uit de jaren 70.

Woordvoerders van Uitgeverij BOOM en ThiemeMeulenhoff, die inburgeringsmateriaal ontwikkelen voor de oefenexamens, vertellen dat fotomateriaal in inburgeringsboeken ondergeschikt is aan de tekst. Frappant. Want voor wie een taal niet spreekt zegt een afbeelding meer dan duizend woorden.

Verbaasd door de lachwekkende afbeeldingen van slechte kwaliteit in de officiële oefenexamens op de DUO-website bel ik met Ivar Noordenbos, de woordvoerder van minister Koolmees, om hier meer over te horen. Tot mijn verbazing bevestigt hij dat deze oefenexamens vergelijkbaar zijn met het officiële KNM-examen. Maar de vragen en de beelden zijn bizar. Hoe kan het weghalen van dit Mariabeeld uit de tuin van Ali’s buren door de verantwoordelijke commissie zijn gekomen?

‘De buren van Ali zijn katholiek en hebben een beeld van Maria in de tuin, wat kan Ali het beste doen?’, luidt de vraag bij deze afbeelding. De pixelige afbeelding waarop Ali het beeld weghaalt komt uit het officiële KNM oefenexamen.

Er bestaat geen onderwijsinspectie of klachtencommissie voor het inburgeringsonderwijs. Welkom in het Nederland van het KNM-inburgeringsexamen.

Europees recht laat inburgeringseisen vóór verblijf toe als deze bijdragen aan integratie. De afbeeldingen uit het officiële KNM oefenexamen laten zien dat dit duidelijk niet het geval is. Voor wie dit vreemd vindt, is er slecht nieuws: er bestaat geen onderwijsinspectie of klachtencommissie voor het inburgeringsonderwijs. Welkom in het Nederland van het KNM-inburgeringsexamen.

Leidende witte nationaliteit

Nederlanders worden vrijwel altijd wit afgebeeld. De afbeeldingen zijn in deze lage kwaliteit te vinden op de website van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Allereerst valt op dat er in het officiële oefenexamen KNM geen sprake is van een multiculturele samenleving. Van notulist tot politicus: Nederlanders worden vrijwel altijd wit afgebeeld. Mocht een nieuwkomer de ambitie hebben om bijvoorbeeld huisarts te worden, dan wordt die direct de kop ingedrukt. De afbeeldingen benadrukken dat je als nieuwkomer te gast bent, en niets zult bereiken. Onterecht, want in Nederland anno 2018 heeft zo’n 20 tot 30 procent van de geneeskundestudenten een niet-Nederlandse achtergrond.

Als we al iemand met een migratieachtergrond in beeld zien tijdens het oefenexamen, wordt met die figuur de inburgeraar bedoeld. Om wie we vooral kunnen lachen, omdat deze nog niet goed begrijpt hoe Nederland werkt.

Gendergelijkheid

De vrouw ondersteunt de man in zijn werkzaamheden. De man wordt in hoge functies afgebeeld.
Genderrollen en beroepen zijn in het officiële KNM-oefenexamen ook behoorlijk verouderd. De vrouw ondersteunt als receptioniste of secretaresse de man in zijn werkzaamheden als directeur, arts of tandarts, en wordt zelf slechts bij uitzondering in hoge functies afgebeeld. Hoewel we de vrouw vaker met de kinderen zien dan de man, lijkt de zorg gelukkig ook onder zíjn verantwoordelijkheid te vallen. Het huishouden daarentegen komt op de vrouw neer; er is nergens een foto te bekennen van een man met een wc-borstel of stofzuiger in de hand.

Van homoseksuele of transgender personen is in de officiële oefenexamens geen sprake. Dit kan toch moeilijk de bedoeling zijn, aangezien minister Koolmees in 2017 nog publieke kritiek leverde op anti-homogeweld door op een maandagochtend hand in hand met Alexander Pechtold naar het formatieoverleg te lopen. De afbeeldingen uit het oefenexamen zoals getoond in dit artikel zijn een deuk in het Nederlandse imago als vrijdenkend land, en een klap in het gezicht voor eenieder die de afgelopen vijftig jaar heeft gestreden voor gelijke rechten en acceptatie van de LHBTQiA-community. In dit Nederland, waar witte mannen de baas spelen en vrijheid van liefde nog niet geaccepteerd is, zou ik dan ook niet willen wonen.

De vrouw is chef huishouding en draagt zorg voor de kinderen.

Verouderde diensten

Volgens de woordvoerder van minister Koolmees wordt de gehele vragenbank van de examens jaarlijks gescreend op actualiteit en waar nodig aangepast. Hoe is het dan mogelijk dat er in de examens nog steeds sprake is van verouderde paspoorten, papieren rijbewijzen en formulieren voor huurtoeslag uit 1975?
Diensten zijn verouderd: hier een acceptgiro voor een niet meer bestaande bank, een papieren rijbewijs en een formulier huurtoeslag uit 1975.
Minister Koolmees heeft aangegeven dat het inburgeringsstelsel zal worden herzien. Hierover zal hij vóór het zomerreces de Kamer informeren. Dan zal ook meer duidelijk worden over het inburgeringsexamen en het daarbij behorende inburgeringsonderwijs. Ik hoop van harte dat hij het KNM-examen in zijn huidige vorm van het inburgeringsprogramma schrapt. Het is namelijk fundamenteel verkeerd dat we verblijfsvergunningen laten afhangen van examens die discutabele normen en waarden toetsen. Laten we toewerken naar grootschalige buddy-systemen en praktijkopdrachten. Minder ideologie en meer praktisch denken. Kennis van de Nederlandse maatschappij leer je niet uit boeken, maar door te zien en te doen. Ik ben voor inburgeren, maar tegen inburgeren in een land dat niet meer bestaat.
Alle afbeeldingen in dit artikel komen uit de drie officiële KNM-oefenexamens, te vinden op de website van DUO.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons