Buiten het zicht van de EU sterven meer vluchtelingen

Hoewel leed en geweld in de landen van herkomst voor veel mensen een reden is om te vluchten, is het volgens Akkerman niet de oorzaak van het leed bij de grenzen. Hij stelt dat het migratie- en grensbeleid van de EU ervoor zorgt dat mensen in snel groeiende aantallen sterven. Deze stijging hangt samen de kortere weg van Turkije naar Griekenland die in 2015 vaker werd genomen. Vanaf maart 2016 werd die route moeilijker gemaakt, omdat de EU-Turkijedeal deze route probeerde te blokkeren. Akkerman: “In 2017 namen daarom veel mensen de langere en gevaarlijkere zeeroute vanaf Noord-Afrika, en stierven er dus meer. In 2015 stierf 1 op de 267 mensen tijdens de tocht over de Middellandse Zee. In 2017 ging het om 1 op de 57 mensen.”

Naar schatting overlijdt het dubbele van de sterfgevallen in de Middellandse Zee al op de routes door de Sahara. Maar dat wordt niet bijgehouden of onderzocht. Wat er gebeurt op de route die vluchtelingen moeten nemen vóór zij de zee bereiken, blijft buiten het zicht van Europese media en burgers.”

Voor het rapport heeft Akkerman afspraken en beoogde deals met 35 prioriteitslanden onderzocht. “De deals houden over het algemeen in dat de EU en individuele lidstaten geld sturen voor het optuigen van grenzen, hekken en detentiecentra. En daarnaast zaken leveren als wapens, auto’s, helikopters en uitrusting. Ook geeft de EU trainingen aan lokale militairen om de grenzen te bewaken. Hierdoor moeten vluchtelingen andere en gevaarlijkere routes nemen, die bijvoorbeeld grensposten en oases in de woestijn ontwijken.”

Deze landen moeten EU-principes toepassen op hun grenzen. Terwijl de Afrikaanse Unie het plan had om vóór 2063 een soort Schengengebied in Afrika te creëren voor haar burgers.

Akkerman vervolgt: “Bovendien heeft 50 procent van de landen die ik heb onderzocht autoritaire regimes, die nog andere voordelen hebben bij zo’n deal met de EU. Bijvoorbeeld Sudan, waarvan de dictator Al-Bashir al heeft gezegd dat hij de wapens die hij van de EU krijgt niet alleen voor migratiecontrole gaat gebruiken, maar ook tegen zijn eigen bevolking. Al-Bashir werd door het internationale strafhof vervolgd voor mensenrechtenschending, maar heeft door de deal met de EU weer internationale legitimiteit gekregen.”

Dit artikel verscheen eerder op OneWorld.nl op 5 augustus 2018.