Bio-sapjes en T-shirts van biologisch katoen, onbespoten appels, ecologisch afwasmiddel, elektrische auto’s en bakfietsen. Is dat waar duurzaamheid echt om draait? Marieke Eyskoot, auteur van Dit is een goede gids – voor een duurzame lifestyle, loodst ons door onze duurzame dilemma’s.
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
De spierwitte ‘duurzame bijbel’ van Marieke Eyskoot biedt eerste hulp bij duurzaam leven. Je vindt er interviews met duurzame pioniers, stof om na te denken en vooral veel tips. Eén daarvan is: begin met datgene wat bij jou best past. Als je dierenrechten belangrijk vindt, probeer te stoppen met vlees eten, laat zuivel links liggen, kies voor cosmetica die diervriendelijk is. Besteed je veel aandacht aan je kleding? Kies dan voor duurzame mode. Het geldt evengoed voor voedsel, verzorging, wonen, werken en vrije tijd.
Als je je eerste duurzame stappen in de richting zet die jou in het bijzonder bezighoudt, is het ook gemakkelijker om te beginnen, stelt Eyskoot. “Dan doe je dingen die bij jou passen. Je hoeft ook niet direct heilig te worden en met alles tegelijkertijd te beginnen, dat gaat je gewoon niet lukken.”
Meestal is het zo dat als je één duurzame keuze maakt, het snel andere vragen oproept. Eet je geen vlees? Dan zie je na een tijd in dat je eigenlijk ook geen of minder zuivel zou moeten eten. Dat creëert een duurzaam sneeuwbaleffect. “Je kijkt rond en je begint je af te vragen wat dit voor drankje is”, zegt Eyskoot terwijl ze naar het gemberbiertje op tafel van het Amsterdamse hotel Zoku wijst. “Dan kijk je verder. Wat smeer ik eigenlijk op mijn huid, wat stop ik in mijn mond, wat vind ik eigenlijk van vliegen?”
De kunst is om hier evenwicht in proberen te vinden en geen perfectie na te streven, vindt Eyskoot. “We moeten oké zijn met ‘het goed’ doen. Niet perfect.” Eyskoot vindt dat één van de belangrijkste boodschappen van haar boek. Maar wat wil dat eigenlijk zeggen? Het ‘goed doen’?
Is het je eigen keuze om mensen uit te buiten?
Kritisch en alert blijven is cruciaal als het om duurzame keuzes gaat. We worden dagelijks gebombardeerd met reclames. Winkels staan vol spullen en we laten ons allemaal af en toe verleiden door promoties als ‘twee halen, één betalen’, of een T-shirt van 5 euro. “Soms vergeten we dat wanneer we ergens voor betalen, we tegelijkertijd een boodschap aan de winkel of het merk geven: ‘ik vind het ongelofelijk goed wat je doet. Hier is mijn geld zodat je ermee door kan gaan’. Op deze manier steunen we een bepaalde ontwikkeling. Ik veronderstel dat de meeste mensen iets willen steunen waarbij mensen eerlijk worden behandeld. Dat iets goedkoop is wil niet zeggen dat het weinig kost, maar dat iemand anders dan jij de prijs betaalt.” De vraag is of er leed bij mag zitten. “Gelden bepaalde regels alleen voor ons en niet voor mensen die elf uur per dag onze kleren naaien? Mogen we dieren uitbuiten? Zou het eigenlijk een keuze mogen zijn om aan exploitatie van mensen of de aarde bij te dragen? Denk aan het verhaal van journalist Teun van de Keuken, die zichzelf aangaf als medeplichtige aan slavernij omdat hij dat door het consumeren van chocola in stand hield. Misschien moeten we ons allemaal aangeven bij de politie?”
“
Dat iets goedkoop is wil niet zeggen dat het weinig kost, maar dat iemand anders dan jij de prijs betaalt.
Duurzame keuzes draaien niet alleen om het kopen van biologische melk maar om de bijdrage aan een eerlijkere wereld. Het gaat om vrouwen- en dierenrechten en streven naar een betere wereld en niet om ons moreel goede gevoel. Duurzaamheid ziet Eyskoot dan ook niet als een hippe bezigheid. “Mensenrechten: is dat hip volgens jou?”, vraagt ze glimlachend.
Onze keuzes zijn één ding. Volgens Eyskoot is er daarnaast een duidelijke actie van de overheid nodig. “Het is onacceptabel dat we nog steeds producten kunnen kopen die op een oneerlijke manier worden geproduceerd. Het is toch raar dat er in de winkels spullen liggen die gemaakt zijn op een manier die we voor onszelf echt niet zouden accepteren. Daar moet snel een eind aan komen.”
Motor voor verandering
Eén ding is zeker: we zijn er nog niet, maar de duurzaamheidsbeweging zit niet stil. Afgelopen zaterdag gingen mensen in zes Nederlandse steden de straat op om schonere lucht te eisen. In april is in Groningen de aftrap gegeven voor plastic attacks in supermarkten. Steeds meer Nederlanders kopen fairtrade producten. Volgens Eyskoot is de verandering gaande. “Ik zie het in de manier waarop we met eten, kleding, vliegen, Zwarte Piet en #metoo omgaan. Als ik kijk naar gesprekken die we nu hebben – die voerden we een aantal jaren geleden niet. We maken wel degelijk stappen. We staan kritisch tegenover consumptie en we bedenken alternatieven zoals ruilen, delen en repareren. We zijn ons ook bewuster van issues op het gebied van diversiteit, feminisme, gelijke behandeling – ook een belangrijk onderdeel van een duurzame samenleving. Daar moet nog veel gebeuren, maar het is in beweging. Soms zien we niet dat we vooruitgang boeken omdat we er te dichtbij zitten.”
“
Soms denk je: ‘ik moet al zo veel’, maar als je het omdraait is het tegelijkertijd: ‘ik kan al zo veel!’
Volgens Eyskoot onderschatten we vaak de impact die we kunnen hebben op de duurzame verandering. Niet alleen tijdens het inkopen maar ook in dagelijkse contacten met mensen. “Denk maar aan dat ene gesprek met een goede vriendin of een onbekende in de trein dat de loop van je leven heeft veranderd. We kunnen veel meer dan we denken. Door onszelf vragen te stellen en daardoor andere keuzes te maken, kunnen we de ontwikkelingen wel degelijk een andere kant opsturen. Soms denk je: ‘ik moet al zo veel’, maar als je het omdraait is het tegelijkertijd: ‘ik kan al zo veel!’
Deze site maakt gebruik van cookies om u een optimale bezoekerservaring te bieden en onze site te verbeteren. AccepterenInstellingen
Cookiebeleid
Overzicht cookies op oneworld.nl
We verzamelen via cookies gegevens met het doel de technische werking van de website en uw gebruiksgemak te garanderen. De cookies (kleine tekstbestanden die bij het eerste bezoek aan deze website worden opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone) zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren.
Hiervoor gebruiken wij cookies van Google Analytics, dat het sitegebruik geanonimiseerd registreert en hiervan gegevens opslaat. Met deze gegevens maken wij bezoekstatistieken, op basis waarvan we verbeteringen doorvoeren op onze website. Google Analytics verschaft deze geanonimiseerde data aan derden indien wettelijk verplicht, of als deze derden de data namens Google Analytics verwerken. Door gebruik te maken van deze website geeft u toestemming voor deze anonieme gegevensverwerking door Google Analytics.
Daarnaast gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn.
Via deze cookiebalk krijgt u de mogelijkheid om de cookies te accepteren of de instellingen aan te passen. Onder 'Overige cookies' kunt u diverse cookies van externe diensten (zoals youtube, facebook, vimeo) uitzetten.
Een opt-out van Google Analytics op deze website kan via deze link.
Mocht u hierover vragen hebben, kunt u mailen naar: lezers@oneworld.nl
Op deze site gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn. Deze cookies kunt u niet uitzetten.
In onze artikelen gebruiken wij content van diverse externe diensten. Het is mogelijk om de volgende cookies uit te schakelen. Hiermee wordt deze content niet langer getoond.
Naam cookie
Soort content
youtube_embed
Youtube player embed
vimeo_embed
Vimeo player embed
google_maps
Google maps embed
twitter_widget
Twitter social widget
soundcloud_embed
Soundcloud player embed
instagram_embed
Instagram embed
Daarnaast gebruiken we Google reCaptcha om de website te beschermen tegen bots. Ook dit kan hier uitgezet worden, maar formulieren die hiervan gebruik maken kunnen dan niet ingediend worden