Is blockchain de oplossing voor asielzoekers zonder documenten?

Maar na twee jaar werden de subsidies van het bedrijf stopgezet. Tey’s paspoort verliep binnen zes maanden, en hij kon nergens heen. Omdat er in Syrië oorlog woedde, besloot hij asiel aan te vragen in Nederland. Hij werd van Ter Apel naar Zwolle gestuurd, en daarna naar Zeist. “Mijn twee jaar in het azc van Zeist, daar heb ik maar één woord voor. Horrible!”

Vóór Al-Rjula asiel aanvroeg, richtte hij een blockchain-business op. In het azc kon hij zijn bedrijf moeilijk verder runnen, maar het verblijf daar bracht hem op een ander idee.

Al-Rjula stond ook versteld van de manier waarop azc’s met gegevens van de bewoners omgingen. “Alles stond gewoon in een Excel. Hoe veilig is dat eigenlijk?” Blockchain zou een geschiktere databank zijn voor de gegevens die over je lot beslissen, dacht hij. In blockchain staat alle informatie voorgoed vast, en kan niemand die veranderen.

Hieruit vloeide een andere gedachte. “Als mijn geboorteakte op de blockchain had gestaan, dan zou ik niet zo lang in het azc hebben moeten zitten. Ik zou direct hebben kunnen bewijzen wie ik ben.” Al-Rjula groeide op in Koeweit. Toen de Golfoorlog uitbrak, werd het gebouw dat de bevolkingsregisters huisvestte gebombardeerd. Al-Rjula’s ouders, die Syriërs zijn, vluchtten naar Libanon. Ik had toen nog een kopie van mijn geboorteakte, maar die werd vernietigd toen er een bom op ons huis viel.” Omdat het originele document vernietigd was, kon Al-Rjula geen andere kopie aanvragen.

Gelukkig had hij nog zijn Syrische paspoort, waarmee hij naar Nederland is gekomen. Hij doet het voorzichtig open en telt alle Shengen-visums. “Ze hebben de laatste vier jaar telkens gecheckt wie ik was toen ze het visum verlengden. Waarom heeft het dan twee jaar geduurd voor de Immigratie- en Integratiedienst kon vaststellen wie ik was?”

Al-Rjula gelooft dat digitalisering van identiteitsbewijzen de toekomst is. Hij legde zijn ideeën al voor aan de Tweede Kamer. “De wetgeving vormt in Nederland een serieuze drempel. Alleen een geboorteakte op papier wordt gezien als een authentiek document, maar een digitaal document heeft een soort digitale vingerprint waarmee je óók de authenticiteit kunt controleren. In België doet de stad Antwerpen samen met de Vlaamse overheid een experiment rond digitale identiteit. Zo wil Antwerpen ervoor zorgen dat de burger zowel eigenaar als beheerder wordt van zijn identiteitsgegevens. En dat iedereen maar één digitale identiteit heeft, en niet overal opnieuw geregistreerd wordt.”

Ondertussen is hij bezig met andere projecten, zoals een project voor het Rode Kruis dat Tync samen met de  510 Data Team aanpakt. Deze hulporganisatie besloot begin 2018 om de hulpverlening in rampgebieden te optimaliseren met blockchaintechnologie. Elke behoeftige uit een rampgebied krijgt een digitale portemonnee die persoonsgebonden is. Zo kan het Rode Kruis onmiddellijk traceren wie er al hulp heeft gekregen. De digitale valuta kan worden geruild voor cash in een bank.

“Zo hoeven er geen grote hoeveelheden cash meer vervoerd te worden in het rampgebied”, meldt het Rode Kruis op haar website. “Dit maakt de situatie veiliger voor zowel de hulpverleners als de getroffenen.” Bovendien staan alle gegevens in één systeem, dat gedeeld kan worden met andere hulporganisaties. De registratie gebeurt ook altijd éénmalig, wat kosten bespaart.

Al-Rjula loopt heen en weer op zijn witte sneakers, hand in z’n zak, druk vertellend over bitcoin, transacties en beveiliging. Zijn vluchtelingenpaspoort, veilig opgeborgen in zijn rugzak, is geldig tot 2019. In dat paspoort staan naast het woord ‘geboorteakte’ drie streepjes, wat staat voor ‘onbekend’. En zo gaat het blijven, want die is voorgoed verdwenen.