Klimaat

Wat als de natuur niet je moeder is, maar je minnaar?

Wat als we de natuur niet als moeder zouden zien, zoals het cliché wil, maar als minnaar? Zouden we dan anders naar haar kijken; de aarde als persoon anders behandelen? Ecoseksuelen denken van wel.

Door 9 oktober 2018
Seks & gender
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
“Als je afstapt van het idee van Moeder Aarde, zoals veel ecoseksuelen willen, verandert je verhouding tot de aarde daarmee”, zegt Louis van den Hengel. Hij is onderzoeker en universitair hoofddocent Gender Studies aan de Universiteit Maastricht. “Moeders zorgen en houden van, onvoorwaardelijk, en daarom buiten we moeders uit. Dit doen we ook met de aarde. Maar met minnaars gaan we beter om.”

Van den Hengel gaf op het Qtopia Queer Arts Festival in Nijmegen een lezing over ecoseksualiteit. Hij doet onderzoek naar hedendaagse kunst en gender, met de vermaarde Servische kunstenares Marina Abramović als belangrijkste studieobject. “Maar mijn collega’s zeiden: ‘schrijf je nou alweer over Abramović?’, vertelt hij lachend. “Dus toen ben ik toch eens naar andere onderwerpen gaan kijken.” Een van die onderwerpen is ecoseksualiteit, een thema dat hij tijdens zijn onderzoek naar performancekunst tegenkwam.

Zo kwam hij in aanraking met Beth Stephens en Annie Sprinkle. Dit Amerikaanse kunstenaarsechtpaar benadert ecoseksualiteit vanuit de conceptuele kunst. Ze organiseren bruiloften met de natuur en probeerden tijdens een manifestatie de ‘E’ toegevoegd te krijgen aan het rijtje LGBTQIA+. Ook maakten ze de film Goodbye Gauley Mountains: an ecosexual love story, die na de lezing van Van den Hengel op Qtopia te zien was. “Een van hun stellingen is ‘we want to make environmentalism more sexy, fun, diverse’”, aldus Van den Hengel. “Beth Stephens is professor en kunstenaar, Annie Sprinkle was pornoster en regisseur. In de jaren 90 zijn ze perfomancekunstenaars geworden en in die rol geven ze uitdrukking aan hun ecoseksualiteit.”

Groen in de slaapkamer

Maar deze kunstuitingen zijn niet de enige manier waarop mensen deze vorm van seksualiteit beleven. “Het is ontstaan als datingterm, in het begin van de 21e eeuw. Het is een term waarmee mensen, bijvoorbeeld op apps, kunnen aangeven dat ze ecologisch verantwoord in het leven staan en dat ook zoeken in een partner”, vertelt Van den Hengel. Zo zijn er mensen die het gebruiken om in brede zin milieubewuster te zijn in de slaapkamer: het licht uitdoen tijdens de seks, afbreekbare condooms gebruiken, of opletten wat voor soort speeltjes je koopt.
“

Ook ecoseksualiteit: het licht uitdoen tijdens de seks, afbreekbare condooms gebruiken, opletten wat voor soort speeltjes je koopt

Hoe dat er nog meer uit kan zien, toont de Amerikaanse schrijver Stefanie Iris Weiss in haar boek Ecosex. Weiss laat zien hoe je groener seks kunt hebben door bewuster te kiezen voor bepaalde lingerie, anticonceptie en groene datingsites. “Hierbij gaat het ook over je lichaam niet vervuilen tijdens seks”, zegt Van den Hengel. “Bijvoorbeeld door seksspeeltjes te kiezen die geen kankerverwekkende stoffen bevatten, iets wat nog verbazingwekkend vaak misgaat.”

Meer dan dildo's en zweepjes

Lees ook

Inmiddels is ecoseksualiteit uitgegroeid tot een hele diverse beweging, waar veel meer onder valt, legt Van den Hengel uit. Soms uit ecoseksualiteit zich ook als seksuele voorkeur: door het hebben van seks met de aarde, of verliefd worden op een boom. Op Vice, in het stuk My love affair with a tree taught me to express myself sexually, vertelt kunstenares Genevieve Belleveau hoe ze, toen ze acht jaar oud was, verliefd werd op een berkenboom. Van den Hengel: “En vanuit een andere hoek heb je SerenaGaia Anderlini d’Onofrio, een Italiaanse artiest. Haar werkt lijkt misschien op dat van Stephens en Sprinkle, maar de dynamiek is heel anders. Wat zij doet voelt meer als ecospiritualiteit: ze organiseert workshops en performances. Maar ze is ook verliefd geworden op een strand en daar uiteindelijk zelfs mee getrouwd in een ceremonie waarbij ook heel veel anderen met dat strand trouwden.”

“In de media wordt dit onderwerp vaak een beetje belachelijk gemaakt”, zegt Van den Hengel. “Alsof het een soort doorgeschoten boomknuffelen is. Maar het is een verbreding van het begrip seks, het gaat hier vaak niet letterlijk om seks hebben met de aarde. Het gaat om een verschuiving in denken. Wat verandert er als wij de aarde niet meer behandelen als een bron die maar blijft geven, maar als een partner of minnaar? Als iedereen dat uiteindelijk zou gaan doen, en met voeten in de aarde zou gaan wroeten of naaktzwemmen in plaats van de aarde te vervuilen en verwoesten, zou ecoseksualiteit zomaar eens onze planeet kunnen redden.”

Het Qtopia Queer Arts Festival in Nijmegen duurt nog tot 14 oktober.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —  € 8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —  € 6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
 Totaal
Subtotaal in winkelwagen € 0,00
Besteltotaal € 0,00

  • € 0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Lees en steun

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons