Het is Code Oranje

De klimaatcrisis is groot, maar de scepsis erover ook. Het is tijd dat de bezorgde voorvechters een stem krijgen in de Nederlandse politiek, stelt Ruud Koornstra.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Met groeiende verbazing heb ik de afgelopen weken gezien hoe bestuurders en politici over elkaar heen vallen met polariserende, populistische oneliners rond het thema klimaat. Volksvertegenwoordigers poneren semiwetenschappelijke stellingen, waarbij niet het algemeen belang maar vooral de verkiezingswinst voorop staat. Sectoren pleiten veelal voor het eigenbelang op korte termijn. Als vader, ondernemer, Nederlander, lid van bijna alle politieke partijen en publicist/columnist maak ik me grote zorgen over deze ontwikkeling.

De crisis is groot, de onzekerheid in de wereld groeiende en de gevaren enorm. Maar toch is er een grote groep mensen die deze gevaren niet ziet.

Want de crisis is groot, de onzekerheid in de wereld is groeiende en de dreigende gevaren zijn enorm. Maar toch is er een grote groep mensen die deze gevaren niet ziet. Een groep die verwijst naar de grote veranderingen in de geschiedenis van de aarde. Ook zijn het soms mensen die het probleem en dus de oplossing te complex vinden en het daarom maar geheel negeren.

Evolutie en de innovatie

Vorige week ontving ik van oud-topbestuurder en scheikundige Allerd Stikker een verfrissend essay: Code oranje voor het leven op aarde. In het bescheiden boekje vraagt hij zich af hoe het komt dat de grote innovaties uit menselijk vernuft zoveel bijgedragen hebben aan de welvaart van de wereldbevolking, maar tegelijkertijd zoveel schade aanbrengen aan de natuur waarin en waarvan deze wereldbevolking moet leven. Hij ziet het evolutieproces als een continu innovatieproces. Daarbij onderscheidt hij vier baanbrekende evolutionaire innovaties beginnende met het ontstaan van het atoom 13,7 miljard jaar geleden. De volgende evolutionaire innovatie was het ontstaan van het leven, zo’n drie miljard jaar geleden. Daarna kwamen de organismen, zo’n 700 miljoen jaar geleden. En de laatste innovatie was volgens Stikker het onstaan de zelfbewuste homo sapiens, zo’n 200.000 jaar geleden. Allemaal die ‘innovaties’ waren onverwachte en onvoorspelbare ontwikkelingen.

Wat als het goed is opvalt, is dat er steeds minder tijd tussen de grote innovatiesprongen in de evolutie. Een volgende grote innovatiesprong is volgens Stikkers analyse niet ver weg. Alles is bovendien in een steeds toenemende versnelling gekomen vanaf het moment dat de mens zelf uitvindingen en ontdekkingen is gaan doen. Op de schaal van de wereldgeschiedenis ging het toen opeens razendsnel.

Mensen die denken

Maar menselijke innovaties zijn anders dan de evolutionaire innovaties. Het zijn kennisinnovaties die zijn gefocust op meetbare componenten. ‘Meten is weten’ is niet voor niets een van de belangrijkste wetten van onze huidige wetenschap. Wij mensen zijn met onze innovaties bezig met materiële, meetbare effecten. En dat is de kern van het probleem, want innovaties hebben juist moeilijk meetbare consequenties. Sociale, ecologische en culturele consequenties zijn veel minder makkelijk te meten en dus makkelijk om aan voorbij te gaan.

Toch is het belangrijk om stil te staan bij die moeilijk meetbare consequenties. Zeker omdat ontwikkelingen nu zó snel gaan, dat niet direct duidelijk is wat de gevolgen zullen zijn. We weten bijvoorbeeld nog niet zeker wat de consequenties zijn van je smartphone dichtbij je hoofd houden. Zoals ooit gebeurde met het gat in de ozonlaag en sigaretten, zullen we er op een bepaald moment achter komen hoe schadelijk de straling van smartphones is. Door de snelle veranderingen lijken de problemen zich op te stapelen.

Het IPCC, het klimaatpanel van de VN, bevestigde onlangs nog de ernst van het klimaatproblemen. Eerst dacht men dat het overdreven was, maar nu blijkt het toch echt waar. Ook lijken de verbanden tussen klimaatverandering, armoede, migratie, vermogensongelijkheid, economische en geopolitieke onrust, het opraken van schoon water en de verwoestende druk op de biodiversiteit steeds zichtbaarder te worden. Niet voor niets stelde de VN in 2015 zeventien duurzaamheidsdoelen die in 2030 gehaald moeten zijn. Vrij vertaald vormen gelijkwaardigheid en eerlijke verdeling, een betaalbare duurzame energievoorziening en ‘power to the people’ daarin een belangrijke rode draad.

Pijnlijk onmachtig

De grootste vernieuwingskracht komt, zo leert de geschiedenis ons, bij gewone mensen in de straat vandaan.

De huidige klimaatdiscussie legt echter de onmacht van ons land pijnlijk bloot, terwijl wij koploper zouden kunnen zijn. De grootste vernieuwingskracht komt, zo leert de geschiedenis ons, bij gewone mensen in de straat vandaan. De mkb’ers en uitvinders in hun spreekwoordelijke schuurtjes. Familiebedrijven die van oudsher meer kijken naar de lange termijn. Vanuit deze bezorgde burgers is nu een nieuwe positieve politieke beweging ontstaan, met de evenzeer veelzeggende naam Code Oranje, die meedoet aan de Provinciale Statenverkiezingen 2019. Bestuurlijke vernieuwing, menselijke doelen en een eerlijke samenleving waarin iedereen mee kan doen staat bij deze beweging centraal. Deze groep van voorvechters, waar ik me sinds kort aan heb verbonden als kandidaat Eerste Kamerlid, wil dat de oplossing-gedreven Nederlander nu ook in de politiek een stem krijgt. Hun initiatieven en vernieuwende successen moeten juist nu gehoord worden. In het belang van Nederland en de rest van de wereld.

Klimaatakkoord

Akkoord of niet akkoord

Mest

Het klimaat redden stinkt niet

Vernieuwers verenigt u

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons