Zeven Yanomami-indianen in Venezuela zijn de afgelopen weken dodelijk getroffen door de Mexicaanse griep. Gevreesd wordt dat duizend indianen de griep inmiddels onder de leden hebben. De WHO heeft inmiddels bevestigd dat het om de Mexicaanse griep gaat. De Venezolaanse regering heeft het grensgebied tussen zuid-Venezuela en noord-Brazilië, het grootste inheemse gebied ter wereld, waar ongeveer 30.000 Yanomami leven, afgesloten. Er zijn medische teams gestuurd om de grootste geïsoleerde volksstam van het
Amazonegebied te behandelen tegen de griep.
 |
| Foto: Victor Englebert/Survival |
Kritieke situatie
Volgens Stephen Corry, directeur van Survival International, is de situatie kritiek. “Beide overheden moeten onmiddellijk actie ondernemen om deze epidemie tegen te houden en de gezondheidszorg voor de Yanomami radicaal te verbeteren. Als zij dit niet doen, zien we misschien weer honderden Yanomami doodgaan aan behandelbare ziekten. Dit zou een vernietigend effect hebben op deze geïsoleerd levende volksstam, die zich nog maar nauwelijks heeft hersteld van de epidemieën die twintig jaar geleden de levens van een vijfde van haar bevolking eisten.”
Vatbaar voor ziekte
Het is dus niet de eerste keer dat deze inheemse bevolkingsgroep wordt getroffen door een uitheemse ziekte. Tussen 1980 en 1990 namen veel goudzoekers griep en malaria mee het gebied in, wat
|
Belangrijkste conclusies
|
het leven kostte aan een vijfde van de Yanomami-gemeenschap. Rond 1970 werd een complete gemeenschap uitgeroeid door de mazelen, in een aantal dorpen verderop nam de bevolking met 70 procent af door ziektes die wegenbouwers onder de leden hadden. Ook het toerisme en het internationale reisverkeer spelen een centrale rol bij het overdragen van ziektes.
Hoe de Mexicaanse griep de Yanomami-stam is binnengedrongen, is vooralsnog onduidelijk. Wel was er afgelopen maand een groot sportevenement in één van de omliggende dorpen, dat veel mensen uit de wijde omgeving trok. Iemand met de Mexicaanse griep heeft het evenement mogelijk bezocht. Daar werd ook gevoetbald, een populaire sport onder de Yanomami.
Rapport
In het onlangs verschenen rapport De Mexicaanse griep en inheemse volksstammen waarschuwt Survival International voor de gevolgen van de besmettelijke griep voor deze vatbare bevolkingsgroep. Door hun isolement, geringe weerstand en soms ook ondervoeding, zijn ze extra vatbaar voor ziekten van buitenaf. Armoede en het gebrek aan sanitaire voorzieningen vormen een kweekvijver voor gebreksziekten en ontstekingen. Volgens de WHO ligt het risico op ziekenhuisopname of sterfte door infectieziekten voor deze volken vijf keer hoger dan bij normale bevolkingsgroepen.
Het is volgens het rapport moeilijk om nauwkeurig in te schatten wat de gevolgen van de Mexicaanse griep op uitheemse volken zijn, omdat de griep zich blijft verspreiden. Bovendien krijgt de griep de kans om toe te slaan
 |
| Foto: Gisele Capaccia/Survival |
voordat überhaupt is ontdekt wat de klachten zijn en voordat het bekend is bij de ‘uitheemse’ gezondheidszorg. Het verschil in gezondheid tussen inheemse en uitheemse bevolkingsgroepen wordt wel duidelijk als de griep zich verspreidt onder de inheemse gemeenschappen.
Maatregelen
Landen moeten speciale voorzieningen treffen voor hun inheemse bevolkingsgroepen, is de conclusie uit het rapport. Er is vooral bezorgdheid over de vaak omvangrijke gemeenschappen in ontwikkelingslanden. Zij beschikken niet over de volksgezondheidvoorzieningen en preventieprogramma’s die landen als Canada, Australië en de Verenigde Staten wel hebben – al zijn het tot nu toe vooral de inheemse stammen in Canada en Australië die hard getroffen zijn. Het wordt tijd dat regeringen erkennen dat volksstammen extra kwetsbaar zijn. Survival International pleit voor speciale maatregelen om te zorgen dat deze bevolkingsgroepen ook zelf de pandemie kunnen aanpakken.
