In het gemiddelde internetcafé in Oost-Afrika is het bar ongezellig. Zuchtende en steunende mensen die met lede ogen moeten aanzien hoe het gevreesde zandlopertje op het computerscherm maar blijft draaien en draaien. Mensen die na een half uur wachten nog steeds niet hun email hebben kunnen checken en geld terugvragen bij de eigenaar, die ook baalt van de situatie. Emmanuel, een jonge student uit Mombasa: “Het is zo frustrerend. Ik wil weten hoe het met mijn broer in Frankrijk gaat en wil voor mijn studie wat informatie zoeken. Alleen het kan gewoon niet. Hoe kunnen wij Afrikanen nou vooruit gaan?”
Geschenk uit de hemel?
In Afrika betalen gebruikers de hoogste kosten voor de aller-traagste en minst betrouwbare verbindingen ter wereld. Toch stegen de gebruikersaantallen voor internet in Afrika tussen 2000 en 2009 met 1.392 procent (WorldStats) Daarom lijkt de onderzeese glasvezelkabel voor veel Oost-Afrikanen een geschenk uit de hemel. Tot voor kort hadden zij de twijfelachtige eer de enige regio ter wereld te zijn die nog geen kabelvoorziening had. De nieuwe glasvezelkabel van SEACOM loopt langs de oostkust van Afrika en vormt een digitale snelweg die Zuid-Afrika, Mozambique, Tanzania en Kenia verbindt met Europa en Zuid-Azië.
De kabel moet 250 miljoen mensen of één vierde van de Afrikaanse bevolking een snelle en betrouwbare verbinding bieden. De consumenten werd verteld dat de kosten voor internet drastisch naar beneden gaan. Internet providers (ISP’s) in Kenia betalen voor een sataliet aansluiting 5000$ per megabit per maand, met de kabel betalen ze slechts 100$. Helaas is dit voordeel voor de ISP’s nog niet aan de consument doorberekend. Hiervoor moet er eerst competitie ontstaan tussen verschillende ISP’s. Deze competitie zal op gang komen als de twee andere glasvezel kabels (Teams en EASSy) de oostkust van Afrika bereiken.
Wie allemaal Afrikanen achter computers en laptops verwacht, komt bedrogen uit. Afrikanen regelen alles met hun mobiele telefoon, zoals bankzaken via M-pesa, een manier om via sms’jes je bankzaken te regelen. Er wordt zelfs beweerd dat meer Afrikanen een mobieltje hebben dandat er Afrikanen zijn die toegang hebben tot schoon drinkwater! Waar je ook komt in Oost-Afrika, iedereen is aan het bellen. Sommigen hebben zelfs altijd twee mobieltjes bij de hand. En kunnen daar dus binnenkort goedkoop op internetten, als het een beetje meezit.. |
Teleurgesteld
Tussen belofte en realiteit schuilt een grote kloof, zo blijkt in Mombasa. Salim, een 37-jarige eigenaar van een internetcafeetje in het centrum van de stad, is zwaar teleurgesteld. “Alle kranten stonden bol van het nieuws dat de kabel zou komen en onze levens voorgoed zou veranderen. De kabel ligt er nu al een maand maar in feite is er weinig veranderd. ” Dat komt doordat de ISP’s (Internet Service Providers) in Kenia maar ook in andere landen van Oost-Afrika, een monopoliepositie hebben. Zij kopen voor een veel lagere prijs dan voorheen de bandbreedte, maar vertalen dit niet door naar de consument.
Hoewel snel en goedkoop internet veel potentie heeft en Afrika op vele fronten vooruit kan helpen, heeft de lancering van de glasvezelkabel tot dusverre nog voor weinig verandering gezorgd. Salim “Het is aan onze leiders om te voorkomen dat kartels worden gevormd of monopolies ontstaan. Anders blijven de prijzen zo hoog.” Heeft hij vertrouwen in zijn leiders? “Onze leiders handelen uit eigenbelang en zijn corrupt.” De vraag is dus eigenlijk niet zozeer of de internetkabel er is, maar wanneer de lage kosten van de kabel worden doorvertaald naar de prijs voor Afrikaanse consumenten. Of zoals Salim het zegt, “Welke ontwikkeling er ook is in een land, het is aan de leiders om de zaken in goede banen te leiden. Dat gebeurt niet in Afrika, en daar zijn wij, de Afrikanen, de klos van.”
OneWorld nam een kijkje bij het centrale SEACOM-landing station en interviewde het hoofd van de technische afdeling, Mahmoud Noor. Verder doken we de bruisende straten van Mombasa in om mensen op straat te vragen wat internet voor hen betekent en wat zij vinden van de nieuwe internetkabel. Zie het filmpje!