Muambi is auteur van het boek Democratie kun je niet eten en trad in 2006 op als verkiezingswaarnemer in de Democratische Republiek Congo. “Congo is de hoofdstad van de honger, van verkrachtingen en van moord. Het is een spectaculair festival, vergelijkbaar met carnaval in Rio de Janeiro. Maar dan met gewapende rebellen in plaats van sambadanseressen. Er is niks. Geen economie, geen elektriciteit, geen onderwijs en geen veiligheid. Het is de hel van de wereld.”
 |
| Foto Alphonse Muambi |
Steun van het westen
Het leek zo mooi vijftig jaar geleden, maar eigenlijk ging het meteen al mis, weet ook Muambi. Het olie- en diamantrijke land kende een aantal wrede dictators die zichzelf simpel konden verrijken omdat ze de steun kregen van het van het westen. In ruil voor die steun moesten ze alleen de communisten weg zien te houden. “Er is altijd al chaos, corruptie en vriendjespolitiek geweest.”, zegt Muambi, Hij ontvluchtte ‘de hel’ in 1994 na een studentenopstand, kwam in Nederland terecht en rondde een lerarenopleiding wiskunde af. “Congo is onbestuurbaar, er is niets veranderd in vijftig jaar.”
Carnaval
Vier jaar geleden mochten de Congolezen voor het eerst in veertig jaar naar de stembus. Muambi was erbij als waarnemer, hij noemt het een groot toneelstuk. Als het aan de Haagse schrijver ligt waren het meteen de laatste verkiezingen. “Democratie werkt niet in Afrika. Om aan de top te komen moet je vriendjes en wapens hebben. In 2006 konden mensen alleen hun stem uitbrengen op mensen die bloed aan hun handen hadden. Verstandige mensen zoals mensenrechtenactivist Floribert Chebeya worden omgelegd. Congo is olie, goud en diamanten, maar het land wordt geëxploiteerd door foute mensen, daar hoort de VN ook bij. Wel investeren in verkiezingen, maar niets in economische ontwikkeling.”
Toekomst
Is er dan geen enkele hoop op een betere toekomst? “Als wij zelf niet veranderen, gebeurt er niets. Democratie kun je niet aan mensen opleggen.” De hel van de wereld moet bij zichzelf te raden gaan. Er kan pas goed carnaval gevierd worden als er sambadanseressen zijn in plaats van gewapende rebellen.
| 50 jaar DR Congo • 30 juni 1960: Joseph Kasavuba wordt beëdigd als eerste president van Republiek Congo. De feitelijke macht ligt bij premier Patrice Lumumba. • 1961: Premier Lumumba wordt vermoord. Geruchten gaan dat westerse landen erachter zouden zitten uit vrees dat hij van Congo een communistische staat zou maken. • 1965: legerkolonel Mobutu Sese Soko pleegt een staatsgreep. Hij blijkt al snel een wreed dictator. • 1971: Mobuto verandert de naam Congo in Zaïre. • 1994: Grote rellen. Tutsi’s en rebellen onder leiding van Laurent Desiré Kabila keren zich tegen Mobutu. • 1997: Kabila pleegt een staatsgreep. Hij verandert de naam in Democratische Republiek Congo. • 1998: De vijfjarige oorlog breekt uit, miljoenen mensen komen om. Kabila wordt vermoord, zijn zoon volgt hem op. • 2006: De eerste verkiezingen in veertig jaar • 2008: Tutsi’s vallen verscheidene dorpen in Goma en Noord-Kivu aan. Rebellenleider Lauren Nkunda wordt in 2009 opgepakt in Rwanda. • Bij het jubileum van de DR Congo in juni zal de Belgische Koning Albert II aanwezig zijn, hetgeen een politieke rel in België veroorzaakte Ga voor een uitgebreid landenprofiel naar de BBC, of kijk op Knack.be voor de geschienis in beeld. |
