Sinds 1977 zetten we de klok twee keer per jaar een uur voor- of achteruit, om energie te besparen. OneWorld zocht uit of dat ook daadwerkelijk zo is. Wat blijkt? Het verzetten van de klok kost waarschijnlijk meer energie dan het oplevert.
Iedere laatste zondag van oktober zet Nederland de klok een uur achteruit, het is ‘wintertijd’. De wintertijd is de zogenaamde ‘echte tijd’, of de ‘Greenwich Mean Time’. In de zomer leven we namelijk een uur later dan het in werkelijkheid is. Toen de zomertijd in 1977, tijdens de oliecrisis, ingevoerd werd, dacht men dat dit energie zou besparen. De zon gaat door het verzetten van de klok in de zomer wat later onder dan normaal. Daardoor hoeven mensen in de zomer ’s avonds geen lampen aan te doen. Tijdens de wintertijd is het precies andersom. De zon komt wat vroeger op waardoor, volgens de bedenkers, in de ochtend geen extra licht nodig is. Ruim dertig jaar later is dit nog steeds het belangrijkste argument om de klok te verzetten.
Geen duidelijk onderzoek
Of dat argument ergens op gebaseerd is, is echter onduidelijk. “De zomertijd is uitgevonden om energie te besparen, maar of dat ook echt het resultaat is, is de vraag”, zegt Mariken Stolk, woordvoerder van Milieu Centraal. Er is volgens de organisatie nooit goed onderzoek gedaan naar wat de zomertijd ons oplevert. Toch denkt Milieu Centraal dat het verzetten van de klok het tegenovergestelde van milieuzuinig is. “In de zomertijd moeten de lichten later aan, maar dat betekent ook dat je in de winter veel vroeger licht nodig hebt. En dat kost ons juist weer méér energie!”
Ook bij het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie weet niemand wat de klok verzetten kost of oplevert. “Nee, we weten niet hoeveel energie de klok verzetten bespaart. We weten niet eens óf het energie bespaart”, laat de woordvoerder weten. “Nu we er zo over nadenken, zijn we daar zelf ook wel benieuwd naar.”
Een extra uur én airconditioning
EnerGQ is het met Milieu Centraal eens. Het bedrijf, dat producten waarmee je je energieverbruik kunt meten en regelen, verkoopt, heeft zelfs nog meer redenen om te geloven dat het verzetten van de klok geen energie bespaart. “In de eerste plaats duurt komend weekend een uur langer dan normaal. Dat kost energie, omdat veel mensen dat extra uur niet zullen gebruiken om langer te slapen”, vertelt Managing Director, Norbert Hooft.
Volgens EnerGQ is het echter vooral de zomertijd die voor de grootste verspilling zorgt. Lampen blijven in de zomer dan wel een uur langer uit, maar een hoop andere apparaten gaan dankzij het verzetten van de klok een uur eerder aan. “Airco’s draaien bijvoorbeeld langer op vol vermogen”, zegt Hooft. En die airco’s verbruiken vaak meer energie dan de lampen die, als we in de ‘werkelijke tijd’ hadden geleefd, aan hadden gestaan.
Toekomst?
Moeten we het verzetten van de klok afschaffen? Volgens Milieu Centraal is dat niet nodig. ‘Het zet meer zoden aan de dijk om andere energiebesparende maatregelen te nemen’, zegt Stolk. ‘Wie energie wil besparen kan beter spaarlampen kopen of lampen gewoon niet onnodig laten branden.´
Foto: cc