Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
1. Het belangrijkste mensenrecht
Wat vind jij de tien belangrijkste mensenrechten? Dat vroeg de Britse opiniepeiler YouGov aan duizenden mensen in zeven Europese landen en de Verenigde Staten. Het recht om te stemmen vinden de ondervraagden het allerbelangrijkste; dat recht staat in vijf van de acht landen bovenaan. Daarop volgt het recht op een eerlijk proces en het recht op vrijheid van meningsuiting. De Verenigde Staten vallen in één uitkomst flink buiten de boot vergeleken met de Europeanen: bijna de helft van de Amerikanen vindt het recht om een vuurwapen te bezitten belangrijk. Onder de Europese ondervraagden werd deze opvatting het meest gedeeld in Finland, namelijk door 6 procent van de ondervraagde Finnen.
2. De democratie staat onder druk en dat heeft gevolgen voor de mensenrechten
Mensenrechten-ngo Freedom House meet jaarlijks de rechten en vrijheden van burgers over de hele wereld. In haar laatste rapport komt de organisatie tot de conclusie dat de democratie de afgelopen dertien jaar wereldwijd slechter scoort. Ze wijt dat vooral aan een gedaald vertrouwen in overheden. Opkomend populisme leidt tot ondermijning van democratische instituties binnen de media, de rechtspraak en de politiek.
“De scores op mensenrechten dalen als de democratie afneemt
De scores op mensenrechten dalen mee met de afnemende democratie. Zo scheidden de Verenigde Staten vorig jaar kinderen van migranten van hun vastgezette ouders. In Polen oefent de regerende Recht en Rechtvaardigheid-partij druk uit op de rechterlijke macht, ngo’s, de media en vrouwenlichamen. Daarnaast wordt de vrijheid van meningsuiting aangetast. Bijvoorbeeld in Myanmar, waar twee journalisten die onderzoek deden naar de moord op tien Rohingya moslimmannen gevangen werden genomen. Freedom House concludeert dat de democratie wereldwijd in crisis is.
Wat ook zichtbaar is, is dat democratische mechanismes positieve invloed hebben op mensenrechten. Zo zien we dat in 2018 in een aantal landen – waaronder Maleisië, Armenië, Ethiopië, Angola en Ecuador – democratie een middel is geweest om leiders ter verantwoording te roepen en betere levensomstandigheden af te dwingen. Burgers kunnen druk uitoefenen op democratisch gekozen leiders, omdat zij stemmen verliezen als ze zich niet aan afspraken houden.
3. Wereldwijde protesten
Mensen gaan vaker dan ooit te voren de straat op. In 2006 waren er wereldwijd 59 protesten die het nieuws haalden en in 2012 is dit aantal meer dan verdubbeld naar 160 protesten. Van alle protesten ging 44 procent over het falen van politieke vertegenwoordiging en politieke systemen. Ook gingen dit jaar alleen al een geschatte zes miljoen mensen voor het klimaat de straat op.
Mensenrechten zijn belangrijk en niet zo vanzelfsprekend als we soms denken. Zeker wanneer de democratie onder druk staat en technologie sneller groeit dan onze wetten kunnen bijhouden, staan die rechten onder druk. Hoeveel weet jij over de universele rechten van de mens? Heeft de overheid het recht om jouw WhatsAppgesprekken mee te lezen? En is het een mensenrecht om te wonen waar je wilt? Doe hieronder de quiz en ontdek hoeveel jij weet.
powered by Typeform
4. Het recht op privacy staat onder druk
De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en verschillende mensenrechtenverdragen erkennen het recht op privacy. Maar privacy is sinds de opkomst van technologie steeds meer onder druk komen staan. Internet is sinds 2011 weliswaar een mensenrecht, maar hoe zorgen we dat het internet een veilige plek is? De wetgeving loopt flink achter op de ontwikkeling van technologie. Daardoor is het heel moeilijk het recht op privacy te beschermen. Landen zijn wel hard bezig toch wetgeving te maken. Zo gaat bijvoorbeeld in de Verenigde Staten in 2020 een nieuwe wet van kracht, die gebruikers het recht geeft hun eigen data en de manier waarop bedrijven die hebben verzameld in te zien. Daarnaast hebben ze het recht om hun data te laten verwijderen.
5. Het verband tussen (on)gelijkheid en mensenrechten
Volgens een nieuw rapport van de Verenigde Naties groeit ongelijkheid wereldwijd. Ongelijkheid op het gebied van onderwijs en technologie, maar ook klimaatonrecht1heeft geleid tot demonstraties overal ter wereld. Omdat onderwijs en technologie persoonlijke ontwikkeling bevorderen, terwijl klimaatverandering die juist tegenwerkt, is de stijgende ongelijkheid op die gebieden volgens het rapport problematisch. Omdat ongelijkheid al begint voordat iemand wordt geboren, is het volgens de VN belangrijk om te investeren in de educatie, gezondheid en voeding van jonge kinderen. Gelijkheid en mensenrechten gaan hand in hand. Een betere bescherming van de mensenrechten leidt in de regel tot meer gelijkheid.
- Klimaat(on)rechtvaardigheid wil zeggen dat de gevolgen en lasten van klimaatverandering onevenredig worden verspreid: de mensen die het minste bijdragen aan de ontwrichting van het klimaat, krijgen te maken met de ernstigste gevolgen. ↩︎
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
