Hoe meet je immoraliteit? Is het af te lezen aan de lengte van een kledingstuk, of is het een activiteit die zich voornamelijk in de bovenkamer afspeelt?
Ugandezen worstelen met deze vraag, nadat vrouwen in verschillende steden in het land publiekelijk aangevallen en ontkleed zijn wegens het dragen van een mini-rok. Aanleiding van de aanvallen is de zojuist ingevoerde anti-pornography bill, die zorgt voor aardig wat verwarring in het streng christelijke land.
Seksuele immoraliteit
Volgens de Ugandese overheid is in zowel de media, als de entertainment sector, als op straat, het pornografisch gehalte veel te hoog. En deze onfatsoenlijke seksuele uitingen leiden tot seksuele immoraliteit. Onder de nieuwe wet, 18 februari door het parlement aangenomen, kan iedereen die zich schuldig maakt aan het verspreiden van pornografie een maximale boete krijgen van 10 miljoen Ugandese Shilling (ongeveer 3000 euro) en/of moet maximaal 10 jaar de gevangenis is.
De wet verbiedt het publiekelijk tonen van borsten, billen en dijen, en het ‘onfatsoenlijk kleden met als doelstelling het seksueel opwinden van het andere geslacht’. Een dergelijke definitie is natuurlijk vragen om moeilijkheden. Want trek je een rokje aan met als doel het opwinden van het andere geslacht? En wat als het andere geslacht nou onbedoeld opgewonden wordt van je klederdracht, ben jij daar dan schuldig aan?
Anti-minirok wet
Hoewel de wet het woord mini-rok niet noemt, is door ministers en media gesproken over de ‘anti-miniskirt bill’. De afgelopen twee weken zijn daarom mini-rok dragende vrouwen aangevallen en uitgekleed door groepen mensen op straat. Dit seksuele geweld tegen vrouwen is precies wat de overheid wilde stoppen, maar nu ongewild heeft opgestookt. Dat komt door de vaagheid – en de implicatie van de wet.
Ugandese vrouwenrechtenorganisaties gingen daarom de straat op om te protesteren tegen de aanval op vrouwen. Zij uitten hun ongenoegen over de nieuwe wet, die volgens hen het vrouwelijk lijf criminaliseert. Vorige week kwamen zo’n 200 vrouwen in de Ugandese hoofdstad Kampala bijeen. ‘ Keep your eyes off my thighs, and focus on the economy’ , en ‘ Give us maternal health care, don’t undress us in the street!’ was er op protest borden te lezen.
Slecht nieuws voor Ugandese vrouwen
De protestactie is georganiseerd door de ‘ End Miniskirt Harassment Coalition’. Patience Akumu is een activiste die voor de groep werkt. Volgens haar moet de wet aangepast worden en moet het Ugandese publiek door overheid, politie en media duidelijk ingelicht worden over de wet. "We zijn pas net begonnen met onze acties. Er moeten nog meer acties komen. Dit is verschrikkelijk nieuws voor Ugandese vrouwen. Door de vaagheid van deze wet worden onze moeders en dochters op straat uitgekleed door mannen. De overheid moet de wet herzien en duidelijkheid scheppen."
Ook Evelyn Namara (foto), succesvolle carrièrevrouw en voorvechtster van vrouwenrechten in Uganda, heeft kritiek. Volgens haar kan de overheid zich beter met andere zaken bezighouden. “In mijn land is de werkloosheid enorm en sterven nog steeds 15 vrouwen per dag tijdens de bevalling. In plaats van geobsedeerd te zijn met de lengte van mijn rokje, zou de overheid zich daar op moeten focussen. Deze wet gooit Uganda 100 jaar terug in de tijd.”
Kijk liever naar het hart
Een goede vriendin (die niet bij naam genoemd wilde worden) vertelde mij gister: “De wet moet ons zogenaamd beschermen. Maar als een man ons seksueel intimideert of aanvalt, wordt de schuld bij ons gezocht. Maar natuurlijk is het de schuld van de man, niet van ons of ons kledingstuk. Ik geloof in God, en geloof dat God in mijn hart kijkt en niet naar mijn benen. Daar zouden mensen een voorbeeld aan moeten nemen.”
Directeur van Uganda’s Women’s Network, Rita Achiro, vertelde de BBC in een interview dat haar organisatie samen met andere vrouwenorganisaties legale actie gaat ondernemen tegen de wet, die volgens haar niet alleen om kledingkeuze, maar om het controleren van de vrouw gaat.