‘Lieve Firoozeh, moet ik ook wegvluchten uit Iran?’

Ik schrijf je in de hoop dat jij mij hoort. Ik ben een van die miljoenen jongeren in Iran wier stem nergens wordt gehoord. In een land waar ons altijd de mond gesnoerd wordt, zelfs als wij het uitschreeuwen van pijn. En ja, pijn hebben we.

Pijn om in ons rijke land kinderen uit de vuilnisbak te zien eten. Pijn om ouderen dakloos te zien raken. Ik lijd mee met mensen die geen geld hebben voor medicijnen; als ik een advertentie lees waarin iemand zijn nier te koop aanbiedt. Het doet mij pijn dat ik op mijn dertigste nog afhankelijk ben van mijn gepensioneerde vader, die ook in zijn laatste dagen nog met de taxi moet rijden om rond te komen.

Sinds de harde Amerikaanse sancties (zie kader, red.) zijn de prijzen van allerlei goederen geëxplodeerd. Toen een paar weken geleden plotseling werd aangekondigd dat de prijs van brandstof zou verdrievoudigen, was de maat vol. Dit betekent dat wij weer verder achteruit zullen gaan. Dit betekent dat velen van ons het hoofd niet meer boven water kunnen houden. Een van die velen ben ik. Anderen mijn vader, mijn broer en mijn vriendinnen.

Ik denk nu aan mijn toekomst, waarin ik aangehouden of vermoord zal worden. Ik heb geen angst, maar wel zorgen. Mijn gepensioneerde vader heeft niet voldoende geld om mijn kogelgeld te betalen. Ik voel een enorme druk. Moet ik mijn land verlaten om mijn familie minder pijn te bezorgen? En wat doet meer pijn, een dochter die er niet meer bij is maar leeft, of een overleden dochter wier lijk hij vrij moet kopen?

Ik weet dat jij jaren geleden voor dezelfde keuze stond. Je bent uiteindelijk weggegaan. Wat voor persoon ben je, nadat je alles achterlaat? Heb je minder pijn?

Groet,

Maahsa

Al meer dan veertig jaar worden wij, kinderen van Iran, weggejaagd omdat wij onze rechten opeisen. De mensen aan de macht behandelen iedereen met haat, vernedering en seksisme. Zij schenden mensenrechten en beweren brutaal dat wie hier niet blij mee is, maar moet vertrekken.

Toen ik in 1995 besloot te vertrekken, veranderde mijn perspectief. Het was alsof ik mijn afwezigheid al kon zien. Ik kon zien hoe ik straks thuis of bij de vrienden gemist zou worden. Onbewust heb ik afstand genomen van mijn omgeving. Ik ging de deur niet meer uit, ik mengde mij niet meer in de gesprekken en ik maakte geen deel uit van de toekomstige plannen. Het was duidelijk dat ik iedereen binnenkort zou verlaten en ik rouwde erom. Ik was er nog, maar ook al niet echt meer. Langzaam trok ik mijzelf los. Pas jaren later besef ik hoeveel lege plekken er in me zijn blijven zitten.

Jaren later begon ik weer te helen, met hulp van de herinneringen, brieven, foto’s en aandenkens die ik van Iran had. Maar ik ben nooit meer helemaal de persoon geworden die ik was, omdat mijn omgeving, mijn contacten, de taal, het eten en zelfs de lucht die ik inadem anders zijn.

Op een andere plek ter wereld zul je van een afstand moeten toekijken, naar je familie en naar je vrienden die niet uit Iran kunnen of willen vluchten. In de loop der tijd verwatert de band met je geliefden. Je gaat je uiteindelijk minder betrokken voelen bij de veranderingen binnen je vaderland.

Dat is ook waar ik mij nog schuldig over voel: dat ik uiteindelijk voor mijzelf heb gekozen. Toen ik nog in Iran woonde, vroeg ik me juist vaak af: als ik ga, als hij gaat, als wij gaan – wie zal het land dan bevrijden?

Je zal veel twijfels hebben, en die twijfels zullen ongetwijfeld blijven. Maar wat je ook doet: kies voor het leven. Want levend ben je uiteindelijk meer waard voor ons land dan dood.

Liefs,

Firoozeh