We verspillen zo’n beetje dertig procent van al ons eten. Overheid, burger en boer weten nu: dat kan zo niet langer. Op Feed the World lees je aankomende maand iedere week een interview met een Europese organisatie die voedselverspilling bevecht. Deze week: een portugees initatief van Hunter Halder dat eten van restaurants herverdeelt.
Vertel eerst eens iets meer over Refood en de oprichting van de organisatie
“Voordat ik begon met Refood werkte ik ongeveer vijftien jaar in teambuilding. Helaas ging dat bedrijf failliet tijdens de financiële crisis. Toen begon ik eens kritisch naar mijn eigen leven en carrière te kijken en kwam ik erachter dat ik niet tevreden was met mijn bijdrage aan onze wereld. Daarom besloot ik niet alleen mijn carrière te veranderen, maar ook de private sector achter mij te laten.”
“Op een avond ging ik met mijn dochter uit eten in een restaurant en toen vroeg ze aan mij: “Wat gebeurt er eigenlijk met het eten dat overblijft?” Ik vertelde haar dat het eten aan het einde van de avond weggegooid zou worden. Dat gaat in bijna ieder restaurant zo. Mijn dochter was een beetje ontdaan door het antwoord, dus ik legde haar uit dat restaurants hier ook vrij weinig aan kunnen doen. Restaurants hebben simpelweg geen alternatief. Op het moment dat ik het woord alternatief zei, begon er een lampje in mijn hoofd te branden. Een kleine 24 uur later stond het idee van Refood op papier.”
“Het idee van Refood kon ik gelijk gaan uitvoeren. Met een paar manden ging ik langs een stuk of 45 restaurants om overgebleven voedsel te verzamelen en gaf dit vervolgens aan mensen uit de gemeenschap. Na dertig dagen waren er dertig enthousiaste vrijwilligers die meehielpen en voor ik het wist kwamen er steeds meer vrijwilligers bij. Nog steeds is Refood iedere dag actief met het verzamelen en doorgeven van voedsel. Op dit moment zijn er een stuk of 750 vrijwilligers, vier verschillende aanstuurpunten in Lissabon en veertien punten klaar om binnenkort te starten, verdeeld over verschillende steden in Portugal.”
Klinkt als een grote organisatie, ben je er als vrijwilliger veel tijd aan kwijt?
“Dat is zeker niet verplicht. Ons verzoek aan vrijwilligers is om minimaal twee uur per week te helpen. Sommige vrijwilligers komen bijvoorbeeld direct door uit hun werk rond een uurtje of half zeven, wassen hun handen en beginnen met koken. Twee uur later gaan ze weer naar huis. Andere vrijwilligers komen iets eerder, pakken een mandje en gaan twee uurtjes lang het voedsel verzamelen bij restaurants.”
“Alleen om een goedlopende kern van vrijwilligers te vormen en aan te sturen, heb je wel een stuk of 24 serieuze vrijwilligers nodig. Een soort managers die bereid zijn wat langer en meer te werken. Gelukkig zijn die mensen er genoeg. Zelfs zonder betaald te krijgen. Want niemand bij Refood ontvangt een financiële vergoeding.”
Zou Refood ook graag internationaal willen gaan?
“Absoluut, het plan van Refood is natuurlijk universeel. Elke stad heeft restaurants, ieder restaurant heeft restjes eten die niet gebruikt worden en in iedere stad zijn er mensen te vinden die het extra voedsel goed kunnen gebruiken. Ook zijn er in ieder stad vrijwilligers die graag hun handen uit de mouwen willen steken voor de medemens. Laatst was er een jongen uit Amsterdam samen met zijn Portugese vriendin op bezoek bij Refood. Met hem heb ik nog steeds contact en we zijn aan het kijken of we misschien ook iets in Amsterdam kunnen opzetten.”
Waarom zijn dit soort maatschappelijke initiatieven, ook in andere Europese landen, zo belangrijk?
“Verspilling moet vanuit de maatschappij tegen worden gaan. De overheid kan veel, maar zeker niet alles. Ik denk dat de overheid het bijvoorbeeld heel moeilijk krijgt als ze honderden, misschien wel duizenden mensen op been probeert te brengen om vrijwilligerswerk te doen. Dat werkt gewoon niet. De overheid kan ons werk vergemakkelijken en ook zeker onze partner zijn, maar het burgerinitiatief leiden en mensen aansporen te helpen, kun je beter aan het project zelf overlaten. Laat maatschappelijke projecten ook bij burgers gebeuren.”
“Als samenleving van mensen gooien we een derde van ons geproduceerde voedsel weg, terwijl één op de acht mensen in de wereld amper voedsel heeft. In onze positie kunnen we het eigenlijk niet maken dat te doen. Het is onze verantwoordelijkheid om te zorgen dat we verminderen met verspillen. Niet eens alleen met betrekking tot voedsel. Het probleem van voedselverspilling zal nooit helemaal opgelost worden. In iedere sector gooien we wel eens iets weg, bijvoorbeeld het topje van een ui bij het maken van een salade. Maar wij wereldburgers kunnen voedselverspilling wel zover terugdringen dat we iedere persoon op de aarde van voedsel kunnen voorzien. In plaats van dat we zeven van de acht mensen voeden met twee derde van het geproduceerde voedsel.”
