Ik kan het me nog goed herinneren, de keer dat ik voor het eerst een pakje condooms kocht. Een beetje gespannen en met lichte kriebels fietste ik naar de drogisterij. Eenmaal binnen had ik de keuze uit een enorm scala aan condooms in allerlei maten, smaken en kleuren. Ik zocht het pakje uit wat mij het meest geschikt leek en rekende af met een lichte blos op mijn wangen.
Dat was het dan eigenlijk, no big deal.
No big deal
Maar wat voor mij destijds no big deal is geweest, is voor veel jongeren veel minder vanzelfsprekend. In de aanloop naar het kopen van mijn eerste pakje condooms had ik namelijk seksuele voorlichting gehad op school en geleerd over SOA’s/HIV, liefde, gevoelens en seksualiteit. Bij mijn ouders kon ik terecht met vragen en ik kon mijn onzekerheden met ze delen. Ik wist dat ik de baas was over mijn lichaam en ik was vrij om te kiezen met wie ik naar bed zou willen op het moment dat ik er klaar voor was. Het was de combinatie van deze elementen met de vrije toegang tot diensten als voorbehoedsmiddelen en medische voorzieningen die het tot no big deal maakten.
Niet vanzelfsprekend
Wereldwijd zijn er te veel jongeren voor wie al het bovenstaande vreemd is doordat hen rechten, voorlichting en voorzieningen worden onthouden. Ze krijgen geen of incorrecte seksuele voorlichting en hebben geen toegang tot seksuele en reproductieve gezondheidszorg. Ook kunnen jongeren niet open zijn over hun seksuele geaardheid omdat ze anders gediscrimineerd en vervolgd worden. Meisjes worden uitgehuwelijkt als ze twaalf jaar oud zijn en overlijden aan de complicaties van een zwangerschap op jonge leeftijd. Dit zijn voorbeelden van schendingen van Seksuele en Reproductieve Gezondheid en Rechten (SRGR) van jongeren. SRGR staat voor alle (mensen)rechten rond seksualiteit en het al dan niet krijgen van kinderen. Deze rechten sluiten nauw aan bij de universele mensenrechten, zoals vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
Voorwaarde
Vanuit mijn professionele achtergrond (ik houd mij dagelijks met deze thema’s bezig) maar ook persoonlijk, als jongere, ben ik van mening dat het essentieel is dat SRGR een van de pijlers van het nieuwe mondiale ontwikkelingsbeleid wordt. Niet alleen omdat jongeren het fundamentele recht hebben om vrij en geïnformeerd te beslissen over hun eigen lichaam, maar ook omdat SRGR een van de voorwaarden is voor duurzame ontwikkeling. Schendingen van seksuele en reproductieve rechten zijn een van de onderliggende factoren die armoede in stand houden. Grotere families, ongewenste zwangerschappen en zwangerschappen op jonge leeftijd dragen bijvoorbeeld bij aan zwangerschapssterfte en aan een laag of geen opleidingsniveau. Door jongeren voor te lichten en anticonceptiemiddelen toegankelijk voor ze te maken kan hier verandering in komen.
2030
Ik zou wensen dat in 2030 iedere jongere dezelfde lichte spanning en kriebels kan ervaren als ik bij het kopen van mijn eerste pakje condooms. Alleen niet omdat je iets doet wat verboden is of omdat je ervoor vervolgd zou kunnen worden, maar juist vanwege het seksuele plezier wat je ermee kan beleven. Iets waar iedereen recht op heeft! Dat je dan ook nog bijdraagt aan duurzame ontwikkeling is daarbij mooi meegenomen.
Beeld: Marije Kuiper
