De financiële en economische crisis heeft geen land ongemoeid gelaten, ook al zijn sommige landen meer getroffen dan andere. Ook zijn alle gevolgen nog niet helemaal uitgekristalliseerd. De bankencrisis drukte en drukt overheden met de neus op het feit dat er grote zwaktes zaten en zitten in het financiële systeem. Eigenlijk is het systeem nauwelijks meebewogen met de mondiale ontwikkeling. Het proces van mondialisering, gecombineerd met de ontwikkelingen in informatie- en communicatietechnologie heeft gezorgd voor een ongekende ‘verknoping’ van de financiële wereld. Enorme sommen geld verplaatsen zich over de wereld in fracties van seconden, grensoverschrijdende financiële transacties worden nauwelijks belemmerd door wetgeving. Meer dan ooit kan een lokale kink in de kabel leiden tot een wereldwijd probleem.
Het toezicht op het internationale financiële systeem schoot ernstig tekort omdat toezicht te veel nationaal of regionaal georganiseerd is en te veel financiële dienstverlening op internationaal in feite toezichtloos opereerde. Bovendien waren er zulke ingewikkelde producten op de markt dat ook toezichthouders het overzicht kwijt waren. De zeggenschap over het systeem en over de sturing ervan is zwak. Voor zover deze bestaat berust de zeggenschap bij een handjevol westerse, rijke landen en bij enkele instituten waar deze landen het voor het zeggen hebben. Ondertussen stonden binnen de financiële sector onvoorstelbaar grote premies (bonussen) op het realiseren van kortetermijnwinsten en werd het nemen van onverantwoorde risico’s (met andermans geld) beloond in plaats van afgeremd. Zolang er door de financiële instellingen flink geld werd verdiend aan het ongebreidelde systeem, kon het ongehinderd doorgaan.
De crux van de zaak is misschien wel dat internationale financiële stabiliteit beschouwd moet worden als een global public good. Ingrijpende beslissingen die de hele wereld (kunnen) raken zouden niet mogen worden gemaakt in geïsoleerde boardrooms van de grote zakenbanken en de financiële instituties. Een economische crisis in de Verenigde Staten of Europa heeft ook invloed op andere delen van de wereld, bijvoorbeeld door veranderende handelsstromen, instabiele financiële markten of verminderde geldtransfers van migranten. Er is veel meer mondiaal leiderschap nodig. Als de huidige financiële en economische crisis ons één ding heeft geleerd, dan is het wel dat puur nationaal financieel beleid niet bestaat.
Een uitgebreide analyse van hoe de kredietcrisis een mondiale economische crisis werd en suggesties voor uitgangspunten van een nieuwe systeem staan in het rapport Internationale financiële stabiliteit.
