Vrijwel geen enkel land ter wereld kent zo’n hoge verenigingsdichtheid als Nederland. In de polder is er voor iedere niche, trend of doel wel een belangenorganisaties te vinden. Zo ook voor duurzaam ondernemen, dat mede door de komst van zulke verenigingen de afgelopen tien jaar steeds fermer op de kaart is komen te staan. MVO Nederland was in 2004 de eerste club die begon met het promoten van verantwoord zakendoen. Op initiatief van het ministerie van Economische Zaken zette het maatschappelijk verantwoord ondernemen op de kaart met MVO-evenementen, het delen van best practices en tips over het invoeren van duurzaamheidbeleid.
Mondiaal keurmerk
Voor sommigen gaat MVO Nederland niet ver genoeg. In 2012 werd Social Enterprise NL opgezet voor bedrijven met een maatschappelijke missie. Niet voor ondernemingen die hun bedrijfsvoering willen verduurzamen dus, maar voor bedrijven die specifiek zijn opgezet met als doel om maatschappelijke problemen op te lossen. Social Enterprise NL hoeft zijn leden niet te overtuigen van het nut van verantwoord zakendoen, de organisatie verbindt wereldverbeteraars met elkaar en helpt sociaal ondernemers hun maatschappelijke impact te meten.
B Corp is de internationale variant van Social Enterprise NL. Wat Facebook was van Hyves, zeg maar. 's Werelds duurzame koplopers, waaronder Ben&Jerry’s, Patagonia en Etsy, hebben zich geschaard achter B Corp. Behalve een duurzaamheidbeweging is B Corp ook een mondiaal keurmerk waaraan je bedrijven kan herkennen die financieel succes combineren met maatschappelijke doelstellingen.
Jeans leasen
Naast MVO Nederland, Social Enterprise NL en B Corp zijn er nog Circle Economy en De Groene Zaak. Circle Economy richt zich specifiek op bedrijven die de grondstoffenschaarste te lijf gaan met circulaire businessmodellen. Denk aan het delen van auto’s, het leasen van jeans of het inrichten van productieprocessen waarbij alle grondstoffen kunnen worden hergebruikt. De Groene Zaak presenteert zich juist als het duurzame alternatief tegenover VNO-NCW, ‘s lands grootste werkgeversorganisatie. De Groene Zaak onderscheidt zich met name met een sterke lobby in politiek Den Haag.
Tussen de verschillende organisaties is overigens veel overlap en samenwerking. Zo organiseren MVO Nederland en De Groene Zaak samen met Circle Economy het Circle Economy Boostcamp, een driedaags evenement over de circulaire economie. Social Enterprise NL-directrice Willemijn Verloop is ambassadeur bij Circle Economy, en veel duurzame bedrijven zijn lid van of partner bij meer dan één duurzame netwerkorganisatie.
Wat doen ze?
B Corp verbindt vooruitstrevende bedrijven die economisch succes combineren met het creëren van milieu- en maatschappelijke impact. Met het verlenen van het B Corp-keurmerk aan deze aansprekende ondernemingen, bouwt de organisatie een community van boegbeelden die laat zien dat succesvol zakendoen prima samen gaat met het realiseren van positieve verandering. B Corp werd in 2006 opgericht in de Verenigde Staten. Inmiddels zijn er zo’n duizend bedrijven in meer dan dertig landen aangesloten.
Wat hebben bedrijven eraan?
Met het B Corp keurmerk laten bedrijven zien dat ze tot ‘s werelds duurzame koplopers behoren. Daarmee onderscheiden ze zich in de markt: voor klanten, afnemers, investeerders en talent. Daarnaast kunnen bedrijven, B Corp of niet, met behulp van het online impact assessment kijken hoe hun organisatie presteert op economisch, sociaal en ecologisch vlak, zichzelf vergelijken met anderen en inzicht krijgen waar de organisatie zichzelf nog kan verbeteren. Ook kunnen B Corp-bedrijven bij elkaar korting krijgen op diensten en producten.
Wat kost het?
Alleen bedrijven die het creëren van economische, sociale en ecologische impact in hun statuten hebben vastgelegd en meer dan tachtig punten scoren bij het impact assessment kunnen zich aansluiten. Daarnaast moet er contributie betaald worden: 2500 tot 25.000 euro, afhankelijk van de omzet van de onderneming.
www.bcorporation.net
Wat doen ze?
Ondernemers voor een duurzame economie. Dat is de tagline van De Groene Zaak, de in 2009 opgerichte lobbyclub van bedrijven die Nederland willen verduurzamen. Onder aanvoering van directrice Marga Hoek lobbyt De Groene Zaak bij ambtenaren, politici en belangenorganisaties voor beleid dat een duurzame economie moet bevorderen. Samen met partnerbedrijven schrijft de organisatie rapporten en beleidsvoorstellen, bijvoorbeeld over de Green Deal, de afspraken tussen de regering en het bedrijfsleven over duurzame initiatieven. Ook zat De Groene Zaak aan tafel bij de Sociale Economische Raad (SER) toen daar het nieuwe energieakkoord werd vormgegeven.
Wat hebben bedrijven eraan?
Behalve het beïnvloeden van de politiek, ondersteunt de lobbyclub bedrijven met het ontwikkelen van duurzame businessmodellen en wordt er onder de noemer van Het Groene Brein kennis ontwikkelt in samenwerking met wetenschappers.
Wat kost het?
Niet iedereen kan partner worden van De Groene Zaak. Alleen bedrijven die “aantoonbare ambitie hebben om duurzaam te ondernemen” mogen lid worden. Daarnaast moet de directeur zich persoonlijk inzetten en de onderneming actief mee willen helpen om concrete beleidsvoorstellen te ontwikkelen. Ten slotte moet er natuurlijk contributie betaald worden. Afhankelijk van de omzet van het bedrijf bedraagt het lidmaatschap tussen de 500 en 30.000 euro.
www.degroenezaak.com
Wat doen ze?
MVO Nederland noemt zichzelf “de nationale kennis- en netwerkorganisatie voor maatschappelijk verantwoord ondernemen”. De stichting werd in 2004 in het leven geroepen door het ministerie van Economische Zaken om bedrijven te inspireren en te motiveren om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Inmiddels is MVO Nederland een zelfstandige organisatie.
Wat hebben bedrijven eraan?
De afgelopen tien jaar heeft MVO Nederland duurzaam ondernemen bekend gemaakt bij het Nederlandse bedrijfsleven. Daarnaast heeft de organisatie “duizenden bedrijven concreet geholpen om van woorden naar daden te komen”, aldus directeur Willem Lageweg. “Dat beschouwen we als onze grootste verdienste.” MVO Nederland bereikt dat onder meer met behulp van netwerkbijeenkomsten waar praktijkvoorbeelden in de schijnwerpers worden gezet en door het organiseren van MVO-opleidingen en -trainingen. Daarnaast stroomt de website bijna over van informatie, rapporten en nieuwsberichten: van MVO quick scans voor specifieke sectoren tot tips om in de eigen organisatie draagvlak te creëren voor MVO-beleid. Met de slogan “Samen veranderen” maakt de organisatie MVO laagdrempelig en toegankelijk.
Wat kost het?
Elk Nederlands bedrijf met de intentie om met duurzaamheid aan de gang te gaan kan partner worden van MVO Nederland. Het partnerschap bedraagt 175 tot 7500 euro per jaar afhankelijk van de grote van de onderneming. MVO Nederland heeft momenteel 2050 leden.
www.mvonederland.nl
Wat doen ze?
Circle Economy is in 2009 opgericht om de transitie naar een circulaire economie aan te jagen. In zo’n toekomstige circulaire economie worden producten niet langer ontworpen om als afval te eindigen, maar vormen deze de basis voor waardevolle kringlopen. Met Circle Economy bouwt oprichter Robert-Jan van Ogtrop, voormalig directeur van drankenmakers Bols en Cointreau, een community van bedrijven die samen concrete circulaire projecten ontwikkelen. Inmiddels heeft de coöperatie veertig leden.
Wat hebben bedrijven eraan?
Met behulp van een scanmethode bekijken de consultants van Circle Economy waar partnerbedrijven de grootste circulaire doorbraak kunnen realiseren. Die doorbraken variëren van nieuwe businessmodellen tot veranderingen in het productieproces. De organisatie verbindt relevante partijen met elkaar, faciliteert kennisdeling en verricht onafhankelijk toegepast onderzoek. Iedereen mag zich aansluiten bij Circle Economy, maar er is één regel: je start een circulair project en deelt je kennis met anderen. Als je geen lid wilt of kunt worden, maar wel op de hoogte wilt blijven van circulaire projecten kun je je aansluiten bij de Linkedingroep. Die telt nu zo’n negenhonderd leden.
Wat kost het?
Afhankelijk van de grootte van de onderneming betalen partners 750 tot 50.000 euro.
www.circle-economy.com
Wat doen ze?
Social Enterprise NL is een landelijk platform dat sociale ondernemingen vertegenwoordigt, verbindt en ondersteunt. Sociale ondernemingen willen bovenal de wereld verbeteren. Daarmee onderscheiden ze zich van duurzame ondernemingen of bedrijven die maatschappelijk verantwoord ondernemen. Social Enterprise NL is in 2012 opgezet door Willemijn Verloop (ex-WarChild) en Mark Hillen met als doel om de sector van sociale ondernemingen in Nederland te versterken en zo de maatschappelijke impact van deze bedrijven te vergroten.
Wat hebben bedrijven eraan?
Social Enterprise helpt deze ondernemende wereldverbeteraars om hun maatschappelijk impact meetbaar te maken. Ook helpt de organisatie om financiering te vinden voor sociale ondernemers. Daarnaast profiteren sociale ondernemers van het netwerk van Social Enterprise NL en krijgen aangesloten ondernemingen geregeld free publicity. Inmiddels zijn er ruim tweehonderd sociale ondernemingen aangesloten.
Wat kost het?
Jaarlijks betalen leden 150 euro. Social Enterprise NL wordt daarnaast gefinancierd door Stichting DOEN, het Anton Jurgens Fonds, ABN Amro en PriceWaterhouseCoopers.
www.social-enterprise.nl
Foto boven: Bijeenkomst Circle Economy Boostcamp, mei 2014. Fotograaf: Josi Nihot
