Hoe berichten media in andere landen over de vliegramp in Oekraïne? Staan ze stil bij onze dag van nationale rouw? Of is het nieuws voor hen ver weg zoals buitenlands nieuws dat soms ook voor ons is? Vandaag in deel 1 vroeg OneWorld het aan correspondenten in Brazilië, Zuid-Afrika en Zuid-Korea.
Voorpagina 18 juli 2014
Brazilië: Nationale rouw wordt regelmatig afgekondigd
Door: Katy Sherriff, standplaats São Paulo
De vliegramp haalde afgelopen vrijdag ook in Brazilië alle voorpagina's, maar in de papieren kranten wordt vandaag nauwelijks bericht over de dag van nationale rouw in Nederland. Wel wordt online bericht over de lichamen van de slachtoffers die vandaag naar Nederland worden gevlogen en over de huidige situatie in Oekraïne.
Daarbij wordt gezocht naar een Braziliaanse link. Zo bericht de krant Folha de São Paulo over de Braziliaanse onderzoeker Carlos Eduardo Palhares die deel uitmaakt van het identificatieteam van Interpol dat in Charkov aanwezig is. De krant Estado de São Paulo vertelt het verhaal van de Braziliaanse voetballer Edmar Lacerda die al 12 jaar in Oekraïne woont en bij voetbalclub Metalist Kharkiv speelt. Hij trouwde in 2008 met een Oekraïense en verkreeg in 2011 de Oekraïense nationaliteit. Tot zijn grote schrik werd hij daarom deze week opgeroepen om het Oekraïense leger te dienen in de strijd tegen de separatisten.
In de kranten is verder weinig aandacht voor de dag van nationale rouw in Nederland. Dat is niet zo verwonderlijk, want in Brazilië is dat fenomeen niet zo bijzonder als in Nederland. Na de grote discoramp vorig jaar januari in het plaatsje Santa Marta, waarbij 242 voornamelijk jonge mensen omkwamen, werden drie dagen van nationale rouw afgekondigd door de president.
Maar ook bij gebeurtenissen die Brazilianen niet direct treffen, wordt soms officieel de vlag halfstok gehangen. Zoals afgelopen december, toen er zeven dagen van nationale rouw werden afgekondigd na het overlijden van Nelson Mandela.
Voorpagina 18 juli 2014
Zuid-Afrika: 'Wat zou Mandela hiervan hebben gedacht?'
Door: Elles van Gelder, standplaats Johannesburg
Zuid-Afrikaanse media kijken vooral in hun eigen achtertuin als het gaat om nieuws. Er zijn genoeg problemen in eigen land om de pagina’s te vullen en internationaal nieuws komt niet heel uitgebreid aan bod. Maar de omvang van de vliegtuigramp werd op een voor Zuid-Afrika bijzondere dag bekend: 18 juli is de verjaardag van de in december gestorven oud-president Nelson Mandela en is internationaal uitgeroepen tot Mandela Dag. Het is een dag waarop burgers wordt gevraagd om een goede daad te verrichten, zoals het aanleggen van een moestuin bij een weeshuis of het schilderen van een school.
Het is ook een dag waarop Mandela’s waarden zoals vrede en verzoening worden gepredikt. Juist op deze dag overstemde het internationale nieuws Mandela’s moraal. Vooral op sociale media werd de link snel gelegd: ‘Wat zou Mandela hiervan hebben gedacht?,’ twitterde een Zuid-Afrikaan. En: ‘Ironisch, Gaza & MH17 allemaal op Mandela Dag. Vrede is moeilijk.’
Uit de ontwikkelingssector komt ook geluid over de ramp. Zuid-Afrika is hard getroffen door de aidsepidemie en er zijn veel organisaties werkzaam in deze sector. Organisaties die bijvoorbeeld de Nederlandse aidsonderzoeker Joep Lange kenden, een van de inzittenden van het vliegtuig. ‘We hadden zijn steun en kennis juist nog heel hard nodig,’ schreef een medewerker van de lokale aidsorganisatie HOPE.
Ook uit politieke hoek kwam er een korte reactie. President Jacob Zuma condoleerde de familie, vrienden en collega’s van de omgekomen slachtoffers en heeft opgeroepen dat een diepgravend, transparant en onafhankelijk onderzoek.
Zuid-Korea: 'Nederlands eigen Sewoltragedie'
Door: Bas Verbeek, standplaats Seoul
Op dezelfde dag dat MH17 neerstortte, stortte er ook een helikopter neer midden in de Zuid-Koreaanse stad Gwangju. Een paar dagen later wordt bekend dat er nog een lichaam uit de veerboot Sewol is geborgen. De ferry ligt nog altijd op zijn kop in zee. Weer even later wordt het dode lichaam van de eigenaar van de ferry gevonden, op wie al maandenlang werd gejaagd. In het begin van deze week botsen er twee treinen op elkaar.
Rampspoed beheerst de voorpagina's in Zuid-Korea met in de hoofdrol nog steeds de ferry. Families protesteren continu – voor het parlement deze week – en er wordt dagelijks gesproken over de weinig frisse zaken van de eigenaar. Natuurlijk stond er een foto van de MH17 op de voorpagina's. Een enkeling kopt later nog: Nederlands eigen Sewoltragedie. President Park Geun-hye betuigt haar medeleven – op de Nederlandse ambassade zijn zes bossen bloemen gelegd.
De kranten gaan op de buitenlandpagina verder met samenvattingen van de gebeurtenissen in Gaza, met een kolommetje Oekraïne erbij. Soms komt het luchtruim van Noord-Korea ter sprake: ook een no-flyzone en soms wordt er nog even gedacht aan de Korean Air 007 vlucht die in een soortgelijke aanslag in 1983 door de Sovjets werd neergeschoten.
Maar verder reikt de buitenlandjournalistiek niet in Korea. Mensen hebben wel van de ramp gehoord, maar over de toedracht weten ze weinig. De gemiddelde Koreaan is druk. Men werkt tot diep in de avond door. Dat is de naoorlogse wederopbouwmentaliteit die erin gestampt is door de dictators van vele decennia geleden. Zich buigen over sores van buitenlanders, dat komt later dan wel.
Zie ook deel 2, met o.a. bijdrages uit Indonesië en Argentinië.
Foto: Tom Jutte, CC
