De komende decennia zal de wateroverlast in veel steden toenemen door verstedelijking en klimaatverandering. Innovatieve oplossingen om water de ruimte te geven kunnen steden regenbestendig, mooier én duurzamer maken. En staat de straat ondanks alles toch blank, dan zijn er ook nog tal van noodoplossingen.
Verstedelijking, ‘verstening’ en klimaat- verandering
Naar verwachting woont 66 procent van de wereldbevolking in 2050 in steden. De stad ‘versteent’ als het ware: omdat de steden steeds voller worden, neemt de bebouwing toe en kan regenwater minder makkelijk weg. Ondertussen zorgt klimaatverandering ervoor dat extreme regenval steeds gewoner wordt. Nu al komen dagen met zware regen in Nederland gemiddeld 40 procent vaker voor dan vijftig jaar geleden.
Maatregelen om natte voeten in de stad te voorkomen zijn dus noodzakelijk. Deels gaat het om lokaal watermanagement, zoals regen doorlatende bestrating, aanpassingen aan de riolering en stadsplan-ningsmaatregelen, bijvoorbeeld de aanleg van parken, stads(moes)tuinen en waterpleinen. In sommige gevallen zijn stadsbewoners zelf nauw betrokken, zoals bij de Tuin van Jan – een initiatief om een betegeld ongebruikt stuk land in Amsterdam West om te toveren tot een duurzame buurttuin.
Rainproof met een ‘green roof’
Mensen kunnen daarnaast bijdragen aan het regenbestendiger maken van de stad door aanpassingen in en om hun eigen huis. Met een groen dak op je huis of schuur bijvoor- beeld. Een groen dak bestaat uit verschillende lagen waar- onder een waterreservoir, een laag met waterafvoerend materiaal en een laag met begroeiing aan de bovenkant. Er zijn veel voordelen: het dak neemt niet alleen 60-80 procent van het regenwater op maar laat ook planten groeien en zorgt zo voor extra natuur in de stad.
Groene daken zorgen ook voor extra isolatie van gebouwen en voor energiebesparing. Bovendien nemen groene daken CO2 op en dragen ze bij aan betere luchtkwaliteit. Het bekendste groene dak is het dak van het Ford Rouge Center in de Verenigde Staten; dat is zo groot als acht voetbalvelden en biedt een thuis voor tal van planten, dieren en insecten.
In Nederland maken de Dakdokters furore door het aanleggen van groene daken en daktuinen. Ze hebben bijvoorbeeld een uniek polderdak gemaakt op de Amsterdamse Zuid-As, dat bestaat uit een soort dijk die met behulp van kleppen tot maar liefst 18.000 liter regenwater kan bergen en reguleren.
Andere tips en noodoplossingen
Geen eigen dak, maar wel een tuin of dakterras? Ook dan zijn er mogelijkheden om bij te dragen aan een regenbe- stendige stad. Dakdokter Friso Klapwijk legt uit: “Denk daarbij aan regentonnen of het lichten van wat tuintegels.” Zo stroomt het water makkelijker weg en krijgt de grond zo min mogelijk extra water te verwerken. Het water uit de regenton kun je vervolgens weer gebruiken voor het wassen van de auto, het bijvullen van de spoelbak of om de planten water te geven.
Geen buitenruimte? Leg dan een geveltuintje aan; ook dat helpt tegen wateroverlast en het staat vrolijk. En mocht het tijdens een megabui toch uit de hand dreigen te lopen, verhoog dan de drempel naar de buitendeur tijdelijk, maak een schot van planken of plaats (opblaasbare) zandzakken.
Kijk op rainproof.nl voor meer regenbestendige tips en surf ook eens naar OneWorld.nl/water voor nieuws, dossiers en actuele informatie over waterbestendige steden.
Download hier de pdf van het minidossier en hier de pdf van de factsheet.
Foto: WoW Amsterdam
