Drie dagen lang hebben ministers, beleidsmakers, NGO’s én jongeren met elkaar gesproken over hoe duurzame ontwikkeling wereldwijd meer structurele aandacht in het onderwijs kan krijgen. Op de UNESCO World Conference on Education for Sustainable Development (ESD) stond het lanceren van een wereldwijd actieprogramma voor de komende vijf jaar centraal.
Sybren Bosch is voormalig voorzitter van Studenten voor Morgen, het landelijke studentennetwerk voor een duurzame toekomst, studeert Sustainable Development en is momenteel actief binnen NJR Jong & Duurzaam.
Belangrijk thema
Onderwijs voor Duurzame Ontwikkeling is internationaal gezien een belangrijk thema wanneer het gaat over het behalen van de millenniumdoelen. Omdat onderwijs een sector was die daarin achter bleef, heeft UNESCO de periode 2005-2014 tot Decade on Education for Sustainable Development (tien jaar Onderwijs voor Duurzame Ontwikkeling) uitgeroepen. In deze tien jaar werkten landen bijvoorbeeld aan het toegankelijker maken van onderwijs voor de gehele bevolking, en het aanpassen van curricula. Deze conferentie markeerde het einde van de tien jaar.
Jongeren
Samen met vijftig jongeren van over de hele wereld was ik vorige week bij de UNESCO jongerenconferentie over Onderwijs voor Duurzame Ontwikkeling. Deze week namen we met zijn allen deel aan de hoofdconferentie, met heldere doelen. Allereerst wilden we het verantwoordelijkheidsgevoel en leiderschap van jongeren wereldwijd onder de aandacht brengen van alle aanwezige ministers en beleidsmakers. Daarnaast wilden we dat jongeren actief betrokken worden bij de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van onderwijsbeleid, zodat onderwijs beter aansluit bij de verwachtingen van jongeren in deze snel veranderende wereld.
Tijdens de jongerenconferentie hebben we een Jongerenstatement geschreven, waarin staat hoe wij als jongeren denken over onderwijs voor duurzame ontwikkeling. Ook geeft het een beeld van onze betrokkenheid bij de toekomst van de wereld. Tijdens de hoofdconferentie hebben we het Jongerenstatement gepresenteerd in een workshop die we zelf georganiseerd hebben. Er waren ruim honderdtwintig ministers en beleidsmakers van verschillende landen aanwezig, wat aangeeft dat jongeren steeds meer als serieuze partij worden gezien.
Toezeggingen
Het doel van deze workshop was dat de deelnemende ministers en beleidsmakers, eenmaal thuis, actief aan de slag zouden gaan met jongerenbetrokkenheid. Hen werd gevraagd om toezeggingen te doen die ze komend jaar gaan uitvoeren.
Ik was onder de indruk van de toezeggingen. Zo vertelde Sophie Nordström (Natuurbescherming, Zweden) dat ze voor toekomstige duurzaamheidsconferenties structureel een jongere wil opnemen in de delegatie. Jacob Thuranira Kaimenyi (Minister van Onderwijs, Kenia), heeft toegezegd een structureel platform op te zetten om jongeren op lokaal, regionaal en nationaal niveau te betrekken bij beleidsontwikkeling. Shukuru Kawambwa (Minister van Onderwijs, Tanzania) wil jongereninitatieven structureel intensiever gaan ondersteunen. Rasha al Madfai (Ministerie van Milieu, Abu Dhabi) is van plan om de samenwerking tussen jongeren binnen Arabisch sprekende landen te versterken, om goede ideeën uit te wisselen en daardoor meer enthousiasme te creëren. Met alle jongeren zijn we enorm trots op deze vier en veel andere toezeggingen: een resultaat waar we vooraf alleen maar van hadden kunnen dromen!
Vervolg
Een conferentie met betrokkenen van over de hele wereld is natuurlijk leuk, maar het is volgens mij belangrijker hoe de opvolging eruit ziet. Als jongeren hebben we binnen diverse beleidsworkshops op de conferentie naar voren gebracht dat jongeren wereldwijd een waardevolle aanvulling kunnen zijn voor het ontwikkelen, implementeren en evalueren van beleid. Onze actieve deelname aan de conferentie was voor de aanwezigen het levende bewijs, en werd nadrukkelijk door hen gewaardeerd. UNESCO zal in de terugkoppeling van de conferentie, die naar alle landen wereldwijd plaatsvindt, de aanbeveling opnemen om structureel jongeren te betrekken in het vormgeven van onderwijsbeleid.
Daarnaast hebben wij met alle jongeren afgesproken om het Jongerenstatement naar onze regeringsleiders te sturen. We zullen hen vragen om samen met jongeren te kijken hoe we de aanbevelingen uit het statement vorm kunnen geven. UNESCO verstuurt dit Jongerenstatement aan alle regeringsleiders van landen waarvan er geen jongere aanwezig was, en voegt het toe aan het wereldwijde ESD-actieprogramma, dat ook op de conferentie is vastgesteld.
Nederland
Binnen Nederland sluit het bespreken van het Jongerenstatement goed aan bij het recente verdrag dat is getekend tussen ruim veertig jongerenorganisaties en een meerderheid van de Tweede Kamer, waarin structureel meer aandacht wordt gevraagd voor duurzaamheid in het onderwijs. Waar het verdrag meer focust op aandacht voor duurzaamheid in curricula, richt het statement zich op de rol van jongeren in de maatschappij: de twee initiatieven vullen elkaar daarmee mooi aan.
Toekomst
Ik ben ervan overtuigd dat we als jongeren meer kracht hebben dan we denken om de samenleving van de toekomst vorm te geven. Dit wordt bevestigd door de toenemende erkenning van meningen van jongeren. Het Jongerenstatement kunnen we, met alle jongeren, gebruiken om onze huidige activiteiten meer ondersteuning te geven. In Nederland kunnen we laten zien dat niet alleen wij de wereld willen verbeteren, maar dat jongeren wereldwijd dat willen. Er zijn al veel koplopers die fantastisch werk doen om een duurzame toekomst een stapje dichterbij te brengen. Het is aan ons om de dingen die we al goed doen, te blijven doen, en daarnaast door te gaan met het ontwikkelen van nieuwe ideeën en nieuwe initiatieven. Alleen door die verantwoordelijkheid te blijven nemen kunnen we onze rol en invloed in de toekomst nog verder versterken.