Leven in een crisisgebied zonder elektriciteit en licht. Dat zal snel verleden tijd zijn, hoopt Maurits Groen (61), mede-oprichter en CEO van WakaWaka. Zijn sociale onderneming produceert draagbare zonnecellen, net wat groter dan een smartphone, die zonlicht omzetten in elektriciteit voor de ingebouwde zaklamp en oplader.
Een WakaWaka: helpt dit product écht in crisisgebieden?
“Tijdens crisissituaties vertellen noodhulporganisaties dat ze eten, onderdak en sanitaire voorzieningen organiseren voor de hulpbehoevenden. Maar wat ze niet adverteren is dat licht en communicatiemogelijkheden ook superbelangrijk zijn. Neem tyfoon Haiyan die een jaar terug over de Filipijnen raasde en miljoenen mensen trof. Als je op zo’n moment een werkende, opgeladen telefoon hebt, kun je contact opnemen met je dierbaren en hulpinstanties. Andersom kunnen hulpverleners een indicatie krijgen waar en hoeveel hulp nodig is. Met WakaWaka zet je zonlicht om in elektriciteit voor de ingebouwde zaklamp en oplader. Zo kun je dus ook in tijden van crisis je mobiel opladen en communiceren. En als je in een rampengebied bent waar de elektriciteit, en dus verlichting, niet meer werkt, kun je dankzij de zaklamp ook ’s avonds hulp verlenen.”
Hoe wordt de WakaWaka ontvangen door hulporganisaties?
“Tot nu toe zijn ze laaiend enthousiast. Via onze stichting bieden we WakaWaka's aan voor een lagere prijs. Toen we nog met de crowdfunding-campagne voor de productie van de WakaWaka Power bezig waren, belde de International Rescue Committee (IRC) al dat ze er 26.000 wilde bestellen. We dringen hulporganisaties er dus op aan dat ze zelf een noodvoorraad aanschaffen en opslaan zodat ze de producten paraat hebben als er ergens een crisis uitbreekt. Dan zijn de WakaWaka’s sneller ter plaatse en hoeven wij ze niet uit onze commerciële verkoopvoorraad te halen die voor westerse landen is bestemd. Inmiddels hebben we met onze noodhulpprogramma's bijna 80.000 WakaWaka’s gedistribueerd naar Syrië, de Filipijnen en de landen in West-Afrika waar ebola heerst.”
En de commerciële verkoop van WakaWaka’s in het Westen, hoe zit dat?
“Eigenlijk was het nooit onze bedoeling om WakaWaka in westerse landen te verkopen. Maar dankzij de crowdfunding-campagne ontdekten we dat het ook hier een gewild product is. Toen bedachten we, dan maken we ‘m hier duurder en gebruiken we het geld om de WakaWaka's elders in de wereld te verspreiden. Cross subsidizing, heet dat. Dus als mensen hier een WakaWaka kopen, gaat er ook één naar een hulpproject van een stichting waar wij samen mee werken. De consumenten kunnen zelf het project kiezen. We hebben onlangs ook zo'n 'buy-one-give-one'-actie gedaan voor de ebola-crisis. Inmiddels zijn er al 10.000 WakaWaka's verdeeld onder hulpverleners, zorgklinieken en families in de getroffen West-Afrikaanse gebieden.”
Is WakaWaka een humanitaire innovatie?
“Dankzij ons businessmodel gaan WakaWaka’s nu ook naar mensen in crisisgebieden. Daar kunnen ze dankzij ons product communiceren en hebben ze toegang tot licht. Je kunt bijvoorbeeld ook ’s nacht werken en je gebruikt minder kaarsen en kerosinelampen. Dat betekent niet alleen dat er minder branden ontstaan en de lucht minder vervuild wordt, er gaat zo minder geld naar producten die ‘op’ gaan. Op één goede dag zon kan de zaklamp 150 uur werken. De zonnecel zelf weegt maar 200 gram, maar levert dus veel stroom op. Bovendien gaat een WakaWaka lang mee. We blijven de kwaliteit verbeteren. Eerder versies waren bijvoorbeeld niet volledig waterdicht en de oplaadaansluiting zat op een onhandige plek. Dit hebben we veranderd in de volgende versie.”
Hoe ziet de toekomst eruit voor WakaWaka?
“Over tien jaar hopen we een sterk netwerk te hebben en een heel goede naam. WakaWaka is onderdeel van Off Grid Solutions, een bedrijf dat mensen met waardevolle kennis bij elkaar brengt. Zo zijn we in gesprek geraakt met De Mobiele Fabriek. Onze zonnecellen passen goed bij hun noodhulphuisjes. Ons businessmodel richt zich op mensen voorzien in hun basisbehoeften, dus uiteindelijk hebben wij de noodhulpsector net zo goed nodig als zij ons. De noodhulporganisaties weten wie waar wat nodig heeft en wij hebben de innovatieve producten waardoor zij efficiënter kunnen werken.”
Wat motiveert je om dit werk te doen?
“Ik ben ervan overtuigd dat je, zolang je geen rechtvaardige samenleving hebt, je ook geen duurzame samenleving hebt. En andersom. WakaWaka laat zien dat je deze twee tegelijk kunt aanpakken. Ik probeer dus iets te doen aan de problemen die ik zie. Dankzij moderne technologie op elk gebied, kunnen we veel van deze problemen sneller oplossen. De mensheid vernielt de boel, put het uit. We zijn heel slim, maar niet in staat om op grote schaal, op lange termijn te denken. De nieuwe generatie moet ervoor zorgen dat het de goede kant op gaat. Maar voordat er echt in actie zal worden overgegaan, moet er een soort mondiaal bewustzijn ontstaan."
