Roetz: van fietswrak tot nieuwe stalen ros

In Nederland worden jaarlijks zo’n miljoen fietsen weggegooid. Het jonge Amsterdamse fietsmerk Roetz-Bikes redt frames van de sloop en bouwt daarmee nieuwe tweewielers. Duurzaam, maar vooral ook stijlvol. Het gaat hard met Roetz: dit jaar lonkt voor het eerst winst.

Roetz betrekt oude frames van fietswrakken uit Den Haag, Haarlem, Utrecht en binnenkort ook Almere. De beste stalen frames kunnen vaak nog tientallen jaren mee. Het frame wordt ontlakt en gepoedercoat, de basis van een Roetz-Bike die wordt gemaakt in een sociale werkplaats. Een stijlvolle stadsfiets met ook nieuwe onderdelen, zoals spatborden van beukenhout en handvatten van kurk. Roetz biedt als extra’s onder meer een transportkrat van Amsterdams stadshout en jasbeschermers en een zadeltas van hergebruikte transportband. 

Roetz-Bikes won vorig jaar de Hart-Hoofdprijs van Triodos Bank. Wat heeft de prijs het bedrijf gebracht? ’’We hebben de 10.000 euro gebruikt om versneld op te schalen en te professionaliseren’’, zegt Mark Groot Wassink, die Roetz met Tiemen ter Hoeven vier jaar terug oprichtte. De twee werkten destijds bij adviesbureaus en besloten het roer om te gooien: ze wilden op een verantwoorde wijze fietsen maken, maar dan wel hele mooie.
 
Als starter in de crisisjaren had Roetz het niet makkelijk. Maar al gauw werden de eerste fietsen verkocht aan liefhebbers van een duurzame lifestyle en design. Dat vonden de oprichters uiteraard heel fijn, maar ze wilden alleen niet te boek blijven staan als een verantwoorde start-up met een hoge gun-factor. ’’Wij zijn meer dan een leuk fietsbedrijfje’’, aldus Groot Wassink. ’’We willen aantonen dat wat wij doen een gangbaar businessmodel is.’’
 
Groeisprong
Dat businessmodel is dat je met hergebruik prima producten kunt maken, die ook kunnen concurreren in prijs. Na het winnen van de Hart-Hoofdprijs kon Roetz en groeisprong maken, dankzij een betere website, nieuwe software, meer accessoires en een extra medewerker. ’’In het begin waren we vooral hard aan het werk om een marktwaardig product te maken en verkocht te krijgen. Maar het is best uitdagend om daarna op te schalen, veel duurzame ondernemers lopen dan tegen allerlei problemen aan.’’ Roetz moest bijvoorbeeld de inkoop scherper gaan plannen, omdat grotere hoeveelheden onderdelen nodig zijn. ’’Je kunt niet meer even een partijtje spullen opkopen bij een tussenhandelaar.’’

Het jonge bedrijf haalde onlangs de NS binnen als klant. Roetz gaat jaarlijks duizend afgeschreven OV-fietsen ’herproduceren’. OV-fietsen van vier jaar oud worden volledig gedemonteerd, en daarna opgeknapt met voor zeventig procent gebruikte onderdelen. 

’’De NS kiezen voor verantwoord en duurzaam, maar letten ook op de prijs. Onze aanpak is voor de NS niet duurder dan het gebruik van nieuwe fietsonderdelen.’’ Groot Wassink ziet nog veel meer mogelijkheden, zoals het opknappen van huurfietsen. Het bedrijf levert ook fietsen aan bedrijven in de huisstijl van de klant, inmiddels goed voor dertig procent van de omzet. 
 
Roetz verwacht dit jaar voor het eerst winst te maken. En de blik staat ook gericht op Duitsland, een veelbelovende nieuwe markt. ’’Duitsers fietsen graag op een mooie, stijlvolle fiets. Ze vinden duurzaamheid belangrijk, en letten niet erg op de prijs.’’ De bedoeling is om het aantal Duitse dealers uit te breiden van tien naar vijftig of zestig eind dit jaar. 
 
Sociale werkplaats
Het bouwen van fietsen vindt nog steeds grotendeels plaats in een sociale werkplaats bij Hoofddorp. Dat gebeurt uit sociale overwegingen, aldus Groot Wassink. Roetz wil mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk helpen. ’’We doen het niet omdat het goedkoper is, zoals sommigen denken. Deze mensen zijn per fiets langer bezig dan een werknemer in de fabriek van Gazelle. Ze hebben ook meer begeleiding nodig.’’

Maar hoe duurzaam is Roetz nu eigenlijk? ’’Onze milieu-impact ligt duidelijk lager dan bij de productie van een nieuwe fiets. Zo’n zestig procent van de milieubelasting komt voort uit het gebruik van aluminium, voornamelijk voor het frame. Dat besparen wij, omdat we alleen afgedankte stalen frames gebruiken. Maar natuurlijk gebruiken wij ook energie om zo’n frame te reinigen.’’
 
Achter alle onderdelen van het proces
Roetz bouwt fietsen ’op de meest logische, toekomstbestendige manier’, zegt Groot Wassink. ’’We hergebruiken onderdelen en besparen schaarse grondstoffen. Maar we zijn niet heilige Maria, dit is ook een businessmodel. We zijn een social enterprise, we combineren maatschappelijke doelstellingen met streven naar winst. Een nieuw bedrijfsmodel op basis van economische maatstaven. Ik voel mij er veel lekkerder bij omdat ik achter alle onderdelen van het productieproces kan staan.’’
 
’’Het woord duurzaam gebruiken we op onze website gebruiken maar één keer, je verkoopt er toch geen fietsen mee. We maken mooie, unieke fietsen met een verhaal. Aan elke fiets die we verkopen, hangt een kaartje met de naam van de maker. Kopers kunnen dan een kaartje terugsturen met hun opmerkingen en ervaringen. Ja, dat gebeurt veel.’’ Hij toont een van die teruggestuurde kaartjes. ’Fantastische fiets’, staat erop.