Geschiedenis
In de 19de eeuw schreef Ludwig van Beethoven Eroïca, een stuk dat handelde over zijn angst voor de oorlog tussen Oostenrijk en Frankrijk. Tijdens de Amerikaanse burgeroorlog ontstond het gospelnummer We Shall Overcome. In de jaren ’60 en ’70 van de vorige eeuw, toen er meer mogelijkheden waren om muziek op te nemen en te delen, nam de protestsong een vlucht. Bob Dylan schreef onder meer het tijdloze The Times They Are a-Changin’. Jimi Hendrix speelde het Amerikaanse volkslied op ruige, vervormde wijze om zijn ongenoegen kenbaar te maken. Bruce Springsteen had War en het verkeerd begrepen Born In The USA, en later brak U2 door, een band die in vocalist Bono een voorvechter van gelijke rechten kent. Youssou N’Dour zong in 1994 met Neneh Cherry het mooie 7 Seconds.
Deze eeuw
In Nederland zijn er niet veel artiesten die echt bekendstaan als protestzangers, maar in de vorige eeuw waren Armand, Boudewijn de Groot en Lennaert Nijgh, Rob de Nijs en Robert Long degenen die het volk scherp hielden. Rapgroep Osdorp Posse wist zelfs in elk nummer wel een mening te verpakken. Ook groepen als Normaal en Doe Maar lieten zich de mond zelden snoeren. Waar het nu soms lijkt alsof artiesten en bekende mensen één ongelukkige tweet verwijderd zijn van een beroep op hun rechtsbijstandverzekering, werd een afwijkend geluid destijds verwelkomd. Iron Sky van Paolo Nutini is een prachtig maar zeldzaam voorbeeld van een beroemde protestsong uit deze eeuw.
Aardbeving
De crossover-band Rage Against The Machine veroorzaakte letterlijk en figuurlijk opschudding met Killing In The Name. In slechts een paar zinnetjes vat frontman Zack de la Rocha samen hoe het met de politiek gesteld was (en is): “some of those that work forces are the same that burn crosses”, om uiteindelijk te exploderen met het eindeloos herhaalde “Fuck you, I won’t do what you tell me”. Het snoeiharde nummer zette tijdens Pinkpop 1994 de menigte dusdanig in beweging, dat ze werd opgemerkt door de seismologen: ‘Rage Against The Machine veroorzaakt aardbeving’, kopten de kranten. De ultieme protestsong? Killing In The Name is dankzij de explosieve sound, het hoge meeschreeuw-gehalte en de minimale maar doeltreffende tekst in ieder geval een goede kandidaat.
