Bono en Bill Gates hebben er een concurrent-weldoener bij: Airbnb. En ook nog eens op een slimme manier. Stoppen Bono en Bill nog (honderden) van hun verdiende miljoenen in aparte Foundations, bij Airbnb zit ontwikkeling gewoon ingebouwd in het businessmodel.
Verdien extra geld door je woning in Amsterdam te delen. airbnb/verhuren
Je huis is je hengel
Geef mensen geen vis, maar een hengel, luidt het oude adagium van ontwikkelingsorganisaties. Airbnb gaat een stap verder. Airbnb deelt niet eens meer een hengel uit, maar wijst mensen erop dat ze die hengel zelf al lang in bezit hebben. Namelijk hun huis. Of anders een extra kamertje. Want door hun huis of kamer via Airbnb te verhuren, kunnen mensen hun langgekoesterde dromen waarmaken. Dat vertellen de reclameposters die ik ineens op mijn route van werk naar huis op alle bushokjes tegenkom. De posters geven me een ongemakkelijk gevoel.
Met een espresso in je loft
Tot nu toe was Airbnb bij mijn weten vooral populair onder de relatief jonge (25-44) en hoogopgeleide stadsbewoner in of rond het centrum. De Airbnb-gebruiker distantieert zich van de toeristische massa met hun inwisselbare hotels en toeristenmenu’s. Hij logeert liever bij iemand thuis, zodat hij zich een echte Parijzenaar of Madrileen voelt. Maar hij hoeft zo’n local ook weer niet op z’n lip, dus de local verlaat tijdelijk het pand, en ontvangt via Airbnb het afgesproken bedrag voor de overnachting. Intussen verhuurt onze Nederlandse kosmopoliet zijn appartement aan een reiziger uit Istanbul of Seoul. Kosmopolitisch levensgenieten, dat is wat ook de site van Airbnb uitstraalt. Lachende twintigers, een fijne espresso in een loft met uitzicht op de Sagrada Familia.
Airbnb als Sinterklaas
De posters waaraan ik nu elke dag voorbijfiets, stralen een heel ander wereldbeeld uit. De modellen kijken me niet zelfverzekerd aan, maar kijken weg of naar beneden, naar het langgekoesterde voorwerp dat dankzij Airbnb eindelijk binnen handbereik kwam. Is Airbnb alvast aan Sinterklaas begonnen? Nee. Airbnb wil gewoon meer kamers kunnen bieden en richt zijn pijlen nu op de wijken buiten het centrum. Blijkbaar wonen daar geen kosmopolitische hedonisten, maar behoeftige mensen. Dat lees ik althans af uit deze posters.
Framing
Deze behoeftige mensen realiseren zich niet dat ze bovenop, of liever gezegd, midden in hun hengel zitten. Airbnb laat hun nu zien wat die hengel hun oplevert als ze 'm goed gebruiken. Eindelijk komt die droomcruise in zicht. Dat surfboard waarmee je misschien wel de Olympische Spelen van 2024 wint.
Ook een mooie: 'Mijn extra kamer helpt me met mijn eigen bedrijf'. We zien een mevrouw bij een kop muntthee. Met gebogen hoofd, in zichzelf lachend, schrijft ze in een boekje. Over framing gesproken… Waarom staat ze niet op de foto als een zelfverzekerde businesslady in poweroutfit die kijkt van 'kom maar op'?
De posters doen me denken aan de traditionele ontwikkelingscommunicatie van decennia terug. Wellicht kan Airbnb microkredieten gaan aanbieden om vliegtickets te kopen, want die mensen in Amsterdam-West moeten natuurlijk wel eerst zelf op vakantie gaan, voordat ze hun huis kunnen verhuren. Het zou ook helpen als straks op de Airbnb-site vermeld staat waarvoor de verhuurder spaart en hoeveel hij nog nodig heeft, dan kun je als gast een extra donatie doen. Of gewoon in dat waskamertje slapen terwijl de huiseigenaar thuis is, dan wordt het een soort homestay naar Zuid-Afrikaans model.
Nederlandse ontwikkelingsorganisaties proberen nou juist al jaren uit dat frame te stappen van ‘weldoeners voor arme mensen’. ID Leaks, een groep jonge mensen uit de ontwikkelingssector heeft daarvoor zelfs de Hoogvlieger Award en de Vlieg in het Oog-award in het leven geroepen. Misschien volgend jaar ook een categorie voor bedrijven?
