Aan de rand van Arnhem werken twintig mensen aan hun ecowoondroom: een oude boerderij wordt omgedoopt tot ecologische woongemeenschap van vijftien huizen. Hoe maak je een duurzame droom realiteit? Bij OneWorld lees je iedere maand een update. Deel 3: hoe doen we de was en wat is belangrijker, bomen of zon?
Op het feest ter ere van de koop van de oude boerderij stel ik mijn zus voor aan de voorzitter van de vereniging. ‘Dit is Sam, hij is de laatste die ik spreek voor ik naar bed ga en de eerste die ik bel als ik wakker word.’ Het is maar half een grapje. Sinds ik in het bestuur van onze woongroep Arneco zit, heb ik mijn belbundel flink moeten verhogen. Huizen bouw je blijkbaar niet alleen van papier, maar je moet ook nog eens lullen als Brugman om alles op dat papier te krijgen.
Dus begeef ik mij vrolijk van bestuursvergadering naar algemene ledenvergadering terwijl ik ondertussen appjes stuur naar leden van werkgroepen om alle neuzen dezelfde kant op te houden. Of in elk geval, om min of meer te weten welke kant iedereen op gaat. De illusie dat ik als bestuurder deze groep mensen makkelijk kan sturen heb ik al lang laten varen. Gelukkig gaan we tot nu toe de goede kant op. De te warme vergaderzaaltjes zijn ingeruild voor onze eigen ruime schuur en de potluck-lunches worden aangevuld met kersen van eigen bodem.
Vuile was
De vergaderingen lopen structureel uit, maar elke keer worden belangrijke stappen gezet: hoe groot wordt de gezamenlijke keuken, willen we deelkantoortjes voor de zzp-ers onder ons, een danszaal, en kan die ook functioneren als meditatieruimte? Is het geen goed idee om een collectief badhuis te bouwen? En vergeet het washok niet! Maar het vooruitzicht van gezamenlijke wasmachines stuit een van ons tegen de borst. Buren die iedere dag met hun vuile was over het erf struinen, hij moet er niet aan denken. Het (te) vaak wassen van kleren vindt hij zonde van het water en wasmiddel. In een ecologische woongemeenschap luchten we onze geitenwollensokken wel in sandalen, ja toch? Na even doorvragen blijkt dat het probleem vooral ligt bij het drooghok. Hij voorziet dat schone was dagenlang blijft hangen en er geen ruimte overblijft voor het natte goed. Misschien toch allemaal een droogrek in ons eigen huis. Maar die eco-wasmachines komen er.
Tussen het vergaderen door zijn we begonnen aan het opruimen van de tuin. Oude karren die driewiellig in de berm liggen worden opgekalefaterd, we dunnen de vlier flink uit, verzamelen de tientallen fruitkratjes die overal lijken te liggen en alle planten krijgen een snoeibeurt. Ondertussen heeft een hovenier, die verliefd werd op onze bomen ons op het hart gedrukt die vooral te laten staan. Hooguit van onderen wat opknippen, dan nemen ze ook niet zo veel licht weg.
Bomen of zon?
Dat is nog wel even een puntje. Passief bouwen, zoals wij en onze architect ambiëren, houdt in dat je zo veel mogelijk gebruik maakt van de warmte van de zon. Die prachtige bomen werpen een enorme schaduw, vooral omdat ze net ten zuiden van de schuren staan. De architect stelt ons individueel de gewetensvraag: als het nodig is om passief te kunnen bouwen, zou je dan de bomen willen kappen? Met pijn in mijn hart antwoord ik ja, maar gelukkig wordt de keus ons ontnomen: de bomen zijn monumenten. De kans dat we een kapvergunning krijgen is klein. Beeld ik het me in of zie ik bij iedereen opluchting op het gezicht? Ik droom alvast van een boomhut in die prachtige kastanje.
Nu staat er nog een hakselmachine naast de kastanje. Voordat we op de Huissensedijk kunnen wonen moet er nog veel gebeuren. Vanavond hebben we een bestuursvergadering, morgen een ALV, maar nu zijn we bezig met boomtakken zo dik als mijn onderbeen tot pulp te vermalen. Met gusto voeren we de machine. Een kinderlijke blijheid stroomt door mij heen. Dat mensen zulke apparaten kunnen maken! Aangezien we bijna klaar zijn met het versnipperen beginnen we steeds dikkere takken te voeren: als de versnipperaar nu vastloopt is het niet meer zo’n probleem. Meterslange boomstammen worden verslonden terwijl we goedkeurend toekijken hoe de machine houtvlokken uitspuwt. En als de kar (ja, degene die we uit de berm gered hebben) vol zit rijden we de snippers uit over ons land en maken we onze eigen paden.
Dat doen we sowieso: ons eigen pad maken en bewandelen. En het gaat de goede kant op. Over een paar jaar wonen we hier, maar wie precies waar terecht komt blijft nog spannend. Wil je liever een huis dat uitkijkt over de moestuin in het oosten of tuur je liever tussen de bomen door naar het weiland in westen? Hoe belangrijk vind je het dat je vanuit je achterdeur gelijk de tuin in loopt? En ben je bereid wat extra te betalen voor een hoekwoning? Dat zijn het soort vragen waarover we ons de komende weken gaan buigen – als individu en als groep.
Lees hier ook deel 1: Met je poten in de modder begint aan de vergadertafel
En deel 2: Via sociocratische besluitvorming een architect kiezen.
