Tot vandaag, dus. Vandaag is het Black Friday, en dus heb ik geen andere keuze dan aan dat nieuwe paar winter boots te denken. Waar ik ook heen surf, overal op het internet vind ik de meest uitzinnige kortingsacties. Hóéveel korting zeg je?! Het wordt wel heel verleidelijk gemaakt. Tegen dit soort koopjes kan een pandemie niet op.
Hoogdag van de hyperconsumptie
“Niet alleen de prijs van jouw kleding ging naar beneden, het loon van degene die je kleding maakte ook
Loon naar werk
De campagneleidsters van #PayUp, de Amerikanen Ayesha Barenblat1 en Elizabeth Cline2, spraken eind vorig jaar in een exclusieve ‘community call’ met vakbondsvrouwen en kledingarbeiders uit Bangladesh, Myanmar, Sri Lanka en de VS. Toen delen van Europa en Amerika opnieuw in lockdown gingen, wilden zij poolshoogte nemen: net als ik waren ze razend benieuwd of merken op zijn minst iets geleerd hadden uit de eerste coronagolf. Dat kon toch haast niet anders?
Korting op je hongersloon
Volgens Nazma Akter vragen merken die aan het begin van de pandemie hun bestellingen uitstelden of annuleerden, onder andere in aanloop naar Black Friday, fikse kortingen op nieuwe orders. Ze spreekt over 30 of 40 procent van de oorspronkelijk, ook niet bijster hoge, afgesproken prijzen. Journalisten hadden het eerder over kortingen tot 50 procent. Fabrikanten zijn geneigd om de kortingen aan te nemen, omdat er minder werk is dan anders. Black Friday is daarmee een symptoom van een kledingindustrie die de consument met kortingen overtuigt om tot een aankoop over te gaan, en arbeiders uitbuit om tot die kortingen te komen.
“43 procent van de kledingarbeiders in Bangladesh was ondervoed tijdens het begin van de pandemie
Zoveel later dat arbeiders zonder spaarpotje en met maandelijks zware huurlasten3 gedurende de pandemie genoeg te eten hadden. Uit cijfers van de Global Alliance for Improved Nutrition blijkt dat 43 procent van de kledingarbeiders in Bangladesh ondervoed was aan het begin van de pandemie. Andere cijfers, van BRAC en de Universiteit van California, stellen dat 77 procent van de kledingarbeiders het ‘moeilijk hadden om hun familie te voorzien van eten’.
“Ook voor de arbeiders is het uitverkoop, met megakortingen op hun inkomen
Black Friday? Een zwarte dag. Toch mijn oude schoenen nog even aanhouden dan. Zitten misschien niet even lekker als mijn pantoffels, maar geen mens in mijn videocall die dat ziet.
Deze column verscheen eerder op OneWorld.nl op 26 november 2020.
- Oprichter van anti-fast fashion organisatie Remake ↩︎
- Auteur van Overdressed (2012), een boek over de misstanden in de textielindustrie. ↩︎
- Je gelooft het of niet, maar leven in de sloppen is duur: per vierkante meter grond betaal je meer voor een kamer in de slums in Bangladesh dan een rijke diplomaat per vierkante meter moet dokken voor zijn appartement in de dure wijk Gulshan in Bengalese hoofdstad Dhaka. ↩︎
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
