Natuurlijk zijn nu veel dingen anders. Maar het feit dat Bouterse door een Nederlandse rechtbank veroordeeld is voor drugssmokkel en in eigen land terechtstaat voor de moord op 15 critici van zijn voormalig regime, beinvloedt niet het leven van de gemiddelde Surinamer.
Er is een groep Surinamers die serieus de schande ervaart van het hebben van Bouterse als president. Voor een groot deel zitten ze in Nederland. De gemiddelde Surinamer die in Suriname woont is simpelweg bezig het hoofd boven water te houden. Het is hen allang bekend dat de drugsmaffia geïnfiltreerd is in de politiek en ook dat politiek meer is dan Bouterse alleen.
Als er iets is wat ze Bouterse kwalijk nemen is de 100% verhoging van de benzineprijzen januari vorig jaar en de enorme koopkrachtdaling als gevolgd daarvan. Deze meerderheid ziet ook dat Suriname internationaal niet in een isolement terecht is gekomen zoals aanvankelijk was voorspeld door Nederland en Bouterse tegenstanders.
Wat mij dan wel zorgen baart? Dat nu Bouterse aan de macht is, zijn vrienden dat ook zijn. Zowel zijn politiek-zakelijke als zijn privé-vrienden. Ze zitten op het kabinet van de president, op een ministerie of een aan de overheid gelieerde instelling en zijn daar minister, directeur, beleids- of uitvoerend ambtenaar. Anderen met minder opleiding zijn aangesteld als veiligheidsagent. Lang niet altijd hebben ze verstand van dat waarvoor ze zijn aangesteld. Zo gaat dat in een Suriname waar favoritisme sinds jaar en dag orde van de dag is.
Bouterse wil ons anders doen geloven. De staatsgreep op 25 februari 1980 pleegde hij volgens eigen zeggen om af te rekenen met vriendjespolitiek en corruptie bij de machthebbers van toen. Hij zegt nu de president van de anti-corruptie, samenwerking en eenheid te zijn. Deze regering heeft inderdaad een aantal anti-corruptie maatregelen aangekondigd en zelfs ingevoerd, maar in de dagelijkse praktijk tieren nepotisme en fraude welig.
Deze praktijken schrijf ik toe aan een diepgewortelde politieke cultuur dat haar oorsprong heeft in het door Nederland gevoerd koloniaal bewind. Eentje dat gebaseerd is op racisme, uitsluiting en verdeel- en heers politiek.
Waar ik mij ook zorgen over maak, is de positie van de media. Op het eerste oog is er niets aan de hand en is er ook een groot verschil met toen Bouterse in de jaren 80 aan de macht was. Iedereen mag alles zeggen –ook ik – maar subtiel wordt met je afgerekend. Vorig jaar werden mediahuizen die kritisch zijn, niet langer werden uitgenodigd voor persconferenties van regering en overheid. Ook nu nog wil men hen nog ‘vergeten’ uit te nodigen.
Velen van mijn oud-collega journalisten zijn bij bosjes zijn aangesteld als voorlichter of ambtenaar bij de overheid of een van de regeringsorganen. Ook hier in feite niets nieuws onder de zon, maar onder Bouterse bereikte dit fenomeenongekende hoogten.
Toch hoeft niemand bang te zijn om te worden geïntimideerd of vermoord in het Suriname van 2012. In zoverre is Bouterse veranderd en heeft hij van fouten uit het verleden geleerd.
Bovendien toont deze regering maar al te graag haar democratisch gezicht. Het 8 Decemberproces gaat gewoon door, al heeft de strafzaak dankzij Bouterse geen woordvoerder meer.
Ondertussen is het aantal toeristen vanuit Nederland naar Suriname in 2011 alleen maar toegenomen . En alhoewel in het begin allerlei stedenbanden werden verbroken en middelen stopgezet, zie je nu dat op gemeentelijk en provinciaal niveau Nederland de banden weer aanhaalt, voor zover mogelijk. De diplomatieke rel op regeringsniveau blijft rechtovereind. Suriname heeft nog altijd geen ambassadeur in Nederland sinds Amina Pardi vorig jaar door Bouterse werd teruggeroepen. Want het is een ander Nederland. Het Nederland van de banken- en euro en sociale crisis. Het Nederland van Wilders, Rutte en Verhagen.
Ik snap heus wel waarom in Nederland naar Bouterse wordt gevraagd. Maar hopelijk begrijpen jullie ook dat Suriname meer is dan Bouterse alleen. Gelukkig maar.
