Dreigend noodweer en een felle zonsondergang in de haven van Montevideo vormen de achtergrond van een politiek historische avond. Het is november 2009 en ik sta met tienduizenden Uruguayanen op de boulevard, wachtend op de overwinningsspeech van hun zojuist gekozen president, Pepe Mujica. Rode vuurwerkfakkels zorgen voor een mythische sfeer in de Uruguayaanse hoofdstad en duizenden jonge volgers van Mujica zingen luidkeels de partijliederen van hun socialistische partij.
Jong juicht voor oud
‘Pepe’, zoals hij liefkozend door zijn landgenoten wordt genoemd, is de bekendste strijder tegen het dictatoriale bewind van Uruguay uit de jaren ‘80. De massale participatie van jongeren maakten deze verkiezingen uniek. Na decennialange desinteresse van deze doelgroep in de politiek, richtte de 76-jarige socialist Mujica zich rechtstreek op de jongeren. In de opmaat naar de verkiezingen flyerden jongeren massaal voor de verschillende partijen, waren er dagelijkse debatavonden op de universiteiten en lieten de politieke jongerenpartijen overal van zich horen. Kortom, een spontante herrijzenis van de Uruguayaanse jeugd in de politieke arena.
Sywerts’ revolutie
Hoe anders is de verrijzenis van diezelfde leeftijdscategorie in ons land. Terwijl vele Nederlanders tijdens een paasbrunch de wederopstanding van Jezus vieren, voltrekt zich in het tv-programma Buitenhof een geheel andere wederopstanding. Sywert van Lienden doet daar zijn plannen voor hernieuwde jongerenparticipatie uit de doeken. Inmiddels heeft hij vijfhonderd jongeren gemobiliseerd die gezamenlijk zullen deelnemen aan de partijcongressen van de Nederlandse kernpartijen: PvdA, VVD en CDA. Niets rustig opbouwen van de grond, geen geleidelijke participatie door inmenging met de politieke jongerenpartijen, niets van dit alles; hij wil de partijdemocratie op zijn grondvesten laten schudden door met een leger van jongeren op te dagen bij partijcongressen. Het programma van deze G500? Tien punten die in een tijdspanne van vijf dagen zijn vastgesteld door Sywert en een paar vrienden.
Geest uit de fles
Als reactie op Sywerts’ plannen reageert Frits Spangenberg (auteur van ‘De Grenzeloze Generatie): “revoluties worden altijd ontketend door een kleine elite”. Revolutie? Sywert als moderne Che Guevara? Alle lof voor de bevlogen manier waarop hij mijn generatie wakker schudt, maar laat de grenzeloze generatie nu ook echt zelf opstaan. De nieuwe verkiezingen creëren een mooi momentum voor een scherpere stem van jongeren. Op verschillende vlakken gebeurt dit ook al. Op het moment dat Rutte zijn gang naar Paleis Huis ten Bosch maakte, gaven 150 jongeren in de Tweede Kamer bij het het Nationaal Jeugddebat, hun visie op verschillende thema’s. De politieke jongerenorganisaties zijn erin geslaagd om gezamenlijk een alternatief ‘Catshuis-budget’ op te stellen. En de massale media-aandacht voor de G500, zal politieke partijen dwingen om in de nieuwe verkiezingsprogramma’s specifiek de generatiespanningen te benoemen. Kortom, de geest is uit de fles. En terug gaat ‘ie’ niet.
