Op 10 maart jl. was het dan zo ver; Argentinië en ik konden elkaar eindelijk begroeten! Drie weken later en in het bezit van mooie herinneringen aan, en veel te veel foto’s van, de provincies Buenos Aires, Salta en Jujuy, ben ik weer terug in het vertrouwde Nederland. Graag wil ik één van de meest bijzondere met jullie delen.
Centro Eclesial el Alfarcito: de enige middelbare school in de Andes in het Noordwesten van Argentinië. Er komen leerlingen van 12 tot 18 jaar waarvan de ouders een paar uur tot vier dagen lopen van de school wonen. Sommigen gaan één tot twee keer per jaar naar huis. Christien (medebestuurslid in Argentinië en producent van het programma ‘Leiderschap in je Community’ van Che Amigo) maakt de vergelijking met iemand van 13 jaar in Nederland die in Parijs op kamers gaat. Wauw………………………….. Geen enkele stad in Nederland is écht ver weg. En dan zijn wij er hier nog aan gewend om jong uit huis te gaan. In Latijns-Amerika is het niet zo vanzelfsprekend dat je uit huis gaat om te studeren. Vaak gebeurt dit pas als je je eigen gezin gaat stichten. Daarnaast worden wij op school een stuk vrijer gelaten. Ik kon er niets aan doen, maar door mijn westerse, vrije blik had ik af en toe zelfs een klein beetje met ze te doen. Uit angst dat jongeren gaan experimenteren en meisjes daardoor zwanger raken, worden ze namelijk van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat bezig gehouden met lessen, huiswerk, sport, bidden etc. Vooral dat laatste doen zij veel; ’s ochtends, na het hijsen van de vlag (die elke dag gehesen wordt vlak voor de lessen beginnen), voor en na elke maaltijd, bij godsdienstonderwijs en bij de (bijna dagelijkse) missen. Voor mijzelf – ik ben erg atheïstisch opgevoed – even wennen. Douchen mogen de kinderen om de dag (vandaag de ene helft en morgen de andere). Ze zepen dan bij de wastafel hun haar in waarna ze precies vijf minuten de tijd hebben om het onder de douche uit te spoelen en hun lichaam te wassen. Meisjes en jongens douchen én slapen strikt gescheiden. Er zijn twee grote slaapzalen en hun bed is dan ook hun enige stukje privacy. En ik bedoel écht het enige stukje want me-time hebben zij dus vrijwel niet.
Ongelooflijk hoe gedisciplineerd die kinderen zijn. Tijdens het eten, tijdens toespraken en gedurende de lessen werd er bijna niet gepraat, of gegiecheld. Ik ben geen getuige geweest van enige opstandigheid. Zo blijkt maar dat pubertijd toch niet alleen iets lichamelijks is, maar deels cultureel bepaald. En zo gedisciplineerd als deze kinderen waren, zo nonchalant sommige docenten! Een echtpaar, beiden docent, die regelmatig een bezoek brengen aan el Alfarcito om les te geven, kwamen ook op de dag dat ik meedraaide. De lessen (vandaag volledig in het teken van de leiderschapstraining) waren om 09.30 uur begonnen. Hoewel zij ook bij aanvang verwacht werden, kwamen zij pas om 15.00 uur aan. En voor zij daadwerkelijk in de les zaten was het al 15.30 uur geweest. En daar kwam bij dat zij hun baby van een paar maanden oud ook meegenomen hadden. Zelfs toen het paar van 18.00 tot 20.00 uur samen een les verzorgden, kroop hun zoontje lekker rond in het klaslokaal. Tot groot plezier van de vrouwelijke studenten natuurlijk, maar in onze ogen (weer die westerse visie) niet bevorderlijk voor de kwaliteit van de les. Ik moet toegeven dat ik, hoeveel ik al veel gereisd heb door Latijns-Amerika, mij over dit soort situaties kan blijven verbazen. Dan probeer ik mij iets dergelijks voor te stellen in Nederland; een baby in het leslokaal; een winkelier die een briefje op de deur hangt ‘terug in 10 minuten’, en dan gniffel ik. En toch is het een gift voor de school en deze leerlingen dat die twee mensen de afstand tussen ‘thuis’ en el Alfarcito overbruggen en vol toewijding, en met alle liefde en humor hun kennis proberen over te brengen. Als zij hun zoon ergens anders zouden moeten achterlaten, zouden zij hun werk op deze locatie waarschijnlijk niet kunnen uitoefenen. Trouwens, hoe mooi is het om hen als gezien aan het werk te zien……..?! Een klein beetje jaloezie moest ik toch ook wel onderdrukken :).
Ik noemde eerder al onze leiderschapstraining. El Alfarcito is niet alleen de enige middelbare school in de wijde omtrek, maar tevens de plek waar een 16 tal jongeren is geselecteerd die op dit moment het programma ‘Leiderschap in je Community’ volgen. Deze training is erop gericht jongeren uit arme gebieden te leren zelf sociale projecten op te zetten. Het zijn onze partners in Argentinië die de training uitvoeren (bijvoorbeeld het docentenechtpaar) en van onze Nederlandse partners komt het grootste deel van de financiële steun.
“Eerst dacht ik dit is niet voor mij… Hier hoor ik niet! Maar na een tijdje kwam ik erachter dat het wél voor mij was. Sinds de start van de cursus heb ik héél veel geleerd over mijzelf en heb ik gezien waartoe ik allemaal in staat ben.” Het was alsof ik naar een promotiefilmpje zat te kijken. Maar het was Vilma Vilte, een van de studentes (je kunt haar terugvinden op onze website www.cheamigo.nl), die haar ervaring met de leiderschapstraining deelde met haar klasgenootje. Hoe cliché het ook klinkt, het is echt heel erg mooi om persoonlijke ontwikkeling en groei in zelfvertrouwen te zien bij mensen waarvoor de kansen niet zo vanzelfsprekend zijn als bij ons. Ik raad iedereen die zich vrijwillig inzet voor een stichting, of andere organisatie in het buitenland aan om de plekken en mensen te bezoeken. Het is voor mij allemaal een stuk meer gaan leven. Ik heb nu het resultaat gezien van ons streven. Zeer recent is Christien gestart met de opzet van de leiderschapstraining in een zwaarbewaakte gevangenis. Ik baal dat ik er niet meer ben om dit op de voet te volgen, maar wellicht heeft mijn collega Menno die eer. Als ik mij niet vergis heeft hij ook het plan om binnenkort langs te gaan bij ‘onze’ talentjes. Ik wens hem héél veel plezier toe!
