Stel nou eens dat de natuur met ons zou kunnen praten? Ons zou vertellen wat ze voelt? Als rivieren zouden schreeuwen om aan te geven dat ze vervuild zijn? Bomen zouden huilen omdat ze vergiftigd grondwater moeten drinken? De aarde ons agressief heen en weer zou schudden omdat ze boos is dat we haar kaalplukken?
Wat zou dat met ons doen? Eigenlijk zou ik het graag willen. Dat mensen niet overtuigd hoeven worden dat het slecht gaat met de aarde, maar dat ze zelf zegt dat het vijf voor twaalf is. Maar helaas, het gebeurt niet. Bomen huilen niet, rivieren schreeuwen niet.
Al zeggen ook wij veel zonder geluid. Lichaamstaal zou 50 tot 90% van onze communicatie uitmaken. Spraak zou alleen maar iets toevoegen. Nou ja toevoegen, vaak zeggen we met woorden iets heel anders dan met onze daden. Ik moet denken aan een vriend van mij die het Wereld Natuur Fonds steunt ‘omdat hij de natuur zo belangrijk vind’, maar iedere dag een grote homp vlees eet. Of een internationale supermarktketen die ‘duurzaamheid’ als een van haar speerpunten heeft gemaakt, maar iedere klant voor bijna elk product een plastic tasje geeft.
Stel nou eens, dat die talloze daden in woorden zouden worden omgezet. Dat daden, als chemische schoonmaakmiddelen gebruiken, het consumeren van tonnen kleren en mobieltjes, en olieslurpende auto’s kopen, woorden zijn. Zouden we dan eigenlijk niet schrikken van ons gevloek?
“Ik haat bomen”, “Laat ik de natuur eens lekker vernietigen”. Mensen die dat echt zouden zeggen, verklaren we voor gek. We eten immers de natuur, ademen haar en drinken haar. We zijn haar. En toch vloeken we haar de huidvol. Maar dan wel op een destructievere manier.
En zou je deze omkeermethode ook voor de natuur kunnen gebruiken? Ze kan dan wel niet praten maar zieke bomen die hun blad voor altijd verliezen; is dat niet hun manier van huilen? Of rivieren die overstromen; schreeuwen ze niet alle longen uit hun lijf? En alle aardbevingen die de laatste tijd op onverklaarbare plekken plaatsvinden, probeert de aarde ons niet wakker te schudden? Of moet zij dezelfde taal spreken om tot ons door te dringen? Een baby hoeft toch ook niet te zeggen; ik heb honger, voordat zijn moeder hem of haar de borst geeft.
Het wordt eens tijd dat we leren te communiceren. Sowieso gaan praten over wat de problemen met onze natuur zijn en waarom we die niet willen aanpakken. Maar we moeten vooral gaan luisteren. Naar de natuur. Want die praat, die schreeuwt, die huilt. Ze doet alles om onze aandacht te trekken.
We moeten alleen niet onze oren gebruiken om haar te verstaan.
