Dit artikel maakt deel uit van de serie ‘2015: The future we want’ die OneWorld in 2013 initieerde.
Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is een kans om Nederland internationaal op de kaart te zetten als innovatieland op gebied van Open Development, stelt AmLab (Akvo, Text to Change en 1%CLUB).
Nieuwe wereld
We leven in een cruciaal tijdperk. Wereldwijde problemen schreeuwen om oplossingen en tegelijkertijd hebben wij nog nooit zoveel tools ter beschikking gehad om iets aan deze problemen te doen. De vooruitgang op het gebied van technologie stelt ons in staat om efficiënter te communiceren en productiever te zijn dan ooit. We zijn de eerste generatie die de kennis en techniek in handen heeft die ons in staat stellen om wereldwijd een gesprek met elkaar aan te gaan en samen te werken aan nieuwe oplossingen.
We zijn steeds meer ‘connected’. Er zijn wereldwijd zes miljard mobiele telefoonnummers. De explosieve groei van mobiele telefonie vindt de laatste jaren voornamelijk plaats in ontwikkelingslanden. Zo zijn er op dit moment wereldwijd 1,7 miljard mensen zonder bankrekening maar mét een mobiele telefoon. In Afrika hebben 48 miljoen mensen geen elektriciteit maar wel een mobiele telefoon. Facebook zit inmiddels op meer dan 1 miljard gebruikers en een steeds grotere groep daarvan woont in een ontwikkelingsland.
AmLab (kort voor Amsterdam Lab) bestaat uit Akvo, Text to Change en 1%CLUB. AmLab ontwikkelt gezamenlijk innovatieve tools for Social Change. Door de Bill & Melinda Gates foundation werd AmLab onlangs als één van de winnaars gekozen voor een beurs, vanwege haar vernieuwende Three60 visie op internationale samenwerking. Deze visie richt zich op de manier waarop de impact van ontwikkelingssamenwerking beter in beeld kan worden gebracht met behulp van open data en nieuwe technologieën.
De wereld is zowel complexer als kleiner geworden. Er zijn geen hekken meer, wat daar gebeurt raakt ons hier steeds meer. Een miljard mensen blijft gevangen in uitzichtloze armoede in falende staten. Wereldwijde problemen vragen om collectieve actie: rondom water en voedselschaarste, opwarming van de aarde, uitputting van bossen en zeeën. Deze problemen vragen om nieuwe oplossingen, ze vragen om sociale innovatie. Wij geloven, en met ons een hele generatie, niet meer in alleen oplossingen van bovenaf. Hoe vakkundig onze bestuurders ook zijn, de complexiteit van huidige sociale vraagstukken ontstijgt de expertise van een enkele groep experts. De wereld heeft de kennis en creativiteit nodig van alle betrokkenen, van overheden, experts, wetenschappers, bedrijven en burgers.
De Nederlandse overheid liep in 2011 voorop door wereldwijd als één van de eerste landen de data over bestedingen op het gebied van ontwikkelingssamenwerking te openen en in de Open Data standaard IATI (International Aid Transparency Initiative) te publiceren. Een mooie eerste stap op het gebied van transparantie en accountability. Wij zouden echter een stap verder willen gaan. Wij willen naar Open Development.
Nieuwe manieren van werken
In de network society, waarin we vandaag de dag leven, stellen informatiestromen en communicatietechnologieën ons in staat om onze activiteiten op een nieuwe manier te organiseren: experiment, measure, start small, learn and scale fast. Het verandert hoe we samenwerken, leren, participeren en hoe we beslissingen nemen. Transparantie en openheid stellen ons in staat om middelen en data die we tot onze beschikking hebben te analyseren, delen, recyclen en opnieuw te combineren. Wij denken dat dit wereldwijd tot een efficiënter en eerlijker gebruik van schaarse middelen kan leiden en machtsverhoudingen radicaal kan veranderen.
Open Development gaat over een nieuw paradigma, een verandering van top down naar bottom up, van wisdom of the experts naar wisdom of the crowd, van verantwoording naar samenwerking en van transparantie naar open. Van open datasets naar een open inclusief model van samenwerking waarbij de eindgebruikers centraal staan. Van de overheid wordt hier een cultuurverandering gevraagd waarbij zij de rol op zich neemt van facilitator die kennis en informatie vragers en aanbieders aan elkaar koppelt en stimuleert tot samenwerking.
Dit is de ‘Involve me’ generatie: ‘Trust me', ‘Tell me’ en ‘Show me’ is niet meer genoeg bij het delen van informatie. Er wordt gevraagd om een 360 graden feedback loop. Door een combinatie van technologie en global minds kunnen wij samen door middel van crowdsourcing nieuwe oplossingen creëren die het leven van miljoenen wereldwijd kan verbeteren. Als we gezamenlijk een Wikipedia kunnen co-creëren waarom zouden we dan niet met dezelfde aanpak wereldwijde problemen die ons allemaal aangaan gezamenlijk kunnen aanpakken?
Het zal ontwikkelingssamenwerking tot een proces maken dat minder een interventie in het onbekende is en meer een beter onderbouwd pad naar inclusieve duurzame ontwikkeling. Waarbij ruimte is om fouten te maken. Waarbij snelle feedback loops leiden tot permanent bijstellen van de uitgezette koers. Fail fast. Learn Fast. Ook worden de interventies die tot een positieve sociale ontwikkeling hebben geleid op deze manier zichtbaarder en traceerbaarder. En last but not least: efficiency, herhaalbaarheid en schaalbaarheid zullen toenemen.
Bij Open Development is het van belang dat iedereen meedoet. We moeten gezamenlijk optrekken met andere landen, met verschillende sectoren (van water tot gezondheid tot voedsel), met verschillende disciplines (van designers tot antropologen tot data-analisten) en met verschillende bedrijven (van Unilever tot DSM tot de High Tech Campus Eindhoven).
Nieuwe instrumenten
En er moet worden geïnvesteerd in innovatieve instrumenten en toepassingen. Gebruik bijvoorbeeld data en nieuwe technologieën om grote groepen mensen van een naderende droogte op te hoogte te brengen. Of bedenk een nieuwe manier om het eigendom en beheer van landbouwgronden in ontwikkelingslanden in kaart te brengen. De nieuwe technologieën en manieren om samen te werken stellen boeren in staat zelf het heft in handen te nemen en om hun leefomstandigheden te verbeteren. We hebben nu de mogelijkheid om op radicaal nieuwe manieren te werken aan opportunity voor- en empowerment van de allerarmsten.
Nieuwe informatie en communicatie technologieën stellen ons in staat om de strijd tegen armoede op een revolutionair andere manier te voeren. Met simpele SMS-jes zijn we in staat om honderdduizenden mensen te bereiken: om hun informatie te verschaffen over bijvoorbeeld hiv/aids (mHealth), om geld over te maken (conditional cash transfers), om hun mening te vragen – to make all voices count. De combinatie van narrow casting (SMS) en broad casting (populaire radio talkshows) biedt een krachtig nieuw platform voor collectieve actie en kan zo de elite onder druk zetten om gezondheidszorg en onderwijs voor de allerarmsten daadwerkelijk te verbeteren.
Nieuwe rol Nederland
Nederland behoort tot de top vijf meest concurrerende kenniseconomieën in de wereld en is daarom juist het land dat een leidende rol zou moeten spelen op het gebied van Open Development. Het is belangrijk alle relevante data en informatie die overheden, ngo’s, bedrijven, universiteiten en enthousiastelingen door de jaren heen hebben verzameld te publiceren, te analyseren en er bruikbare toepassingen voor te ontwikkelen. Zo krijgen alle betrokkenen beter begrip van de vraagstukken en worden de nieuwe oplossingen beter.
Wij beweren niet het allesomvattende antwoord te hebben om alle problemen op te lossen. Wat we wél weten is dat er over de hele wereld mensen zijn met slimme ideeën. Van de Indiaanse boer tot een sociale ondernemer uit Kenia. Zij hebben toegang tot de juiste data, kennis, middelen en netwerken nodig om hun ideeën van de grond te krijgen. Om deze bottom up sociale innovatie te stimuleren is een nieuwe aanpak nodig. Er kan hierbij worden samengewerkt met de Innovatie Labs die overal in Afrika ontstaan. Maar er dient ook geëxperimenteerd te worden met nieuwe modellen zoals virtual incubation. En er zijn nieuwe modellen om dit te financieren. Denk hierbij aan crowdfunding of aan succesvolle seed accelerators, voorbeelden uit Silicon Valley zoals Y-Combinator.
Hoe zetten we Nederland internationaal op de kaart als innovatieve Open Developer?
1. Spreek de ambitie uit om als Nederland voorop te lopen als het gaat om Open Development.
2. Stimuleer het werken vanuit Open Development in woord, daad en met middelen.
3. Geef zelf het goede voorbeeld en learn by doing.
4. Trek gezamenlijk op met het bedrijfsleven, het maatschappelijk middenveld en onderzoekers om de data open te stellen.
5. Investeer in Innovatie en Technologie die Open Data omzet in bruikbare tools en toepassingen.
6. Werk samen met opkomende incubatie- en innovatie labs in ontwikkelingslanden.
7. Experimenteer met nieuwe financieringsmodellen zoals crowdfunding en startup revolving fondsen.
Nederland was altijd een voortrekker binnen wereldwijde ontwikkelingssamenwerking. Nederland kan weer voortrekker worden wanneer we handel, investeringen en ontwikkelingssamenwerking combineren op basis van Open Development. Het vraagt om lef en ambitie om een nieuwe Open Development visie neer te zetten. Laten we samen dit momentum pakken; juist nu effectieve oplossingen voor wereldwijde problemen zich sneller kunnen verspreiden dan ooit.
