Bestaat er zoiets als een Europese identiteit? Deelt een Oostenrijker iets met een Belg dat ze niet met een Cubaan of een Canadees gemeen hebben? Europa bestaat, maar misschien vooral als beeldvorming. En dat zelfbeeld dat wij Europeanen met ons meedragen is vaag, divers en veranderlijk.
In deze collegereeks graaft Joep Leerssen in de culturele geschiedenis van Europa – op zoek naar de elementen die samen dat caleidoscopische, tegenstrijdige, vage zelfbeeld uitmaken. Hoewel dat Europese zelfbeeld door de tijd sterk verandert, verdwijnen oude beelden niet volledig: nieuwe beelden ontstaan maar oude blijven actief.
Sterk veranderlijk is wat in de verschillende historische perioden als geografische kern van Europa werd gezien. Dat verschuift van het Oostelijke Middellandse Zeegebied, naar Rome, Parijs en nu Londen. Ook wie er niet bij Europa hoort, verandert. Eerst waren de barbaren de tegenpool, later islamieten en nog later Amerikanen.
Er zijn ook elementen die blijven. Leerssen verkent die in anekdotische uitweidingen over types/thema’s zoals “de jager”, de femme fatale, de bohemien, Kuifje en Tom Poes, achthoekige kerken en de auteursfilm.
Joep Leerssen (1955) is hoogleraar Europese Studies aan de Universiteit van Amsterdam en een internationaal toonaangevend literatuur- en cultuurhistoricus. Voor zijn baanbrekende onderzoek op het gebied van imagologie (studie van de beeldvorming) en de Europese Studies kreeg hij in 2008 de Spinozapremie en werd hij in 2010 door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen benoemd tot Akademiehoogleraar.
13 november: Glorie en zondeval en crisis
11 december: Euro-cool en de actualiteit
Organisatie: Home Academy i.s.m. Rode Hoed
