”When it comes to climate change’s impacts on the storm – so most the theoretical models really don’t see any change in the frequency, perhaps even going down a little bit. They say maybe the storms will get slightly more intense. But I typically look at the observations. I don’t do much theoretical modeling. And in the observations, it’s just really too hard to say.”
En klimaatonderzoeker Michael Mann zegt in een opiniestuk in The Guardian:
“We can’t say that Hurricane Harvey was caused by climate change. But it was certainly worsened by it.”
Is het moeilijk om er iets over te zeggen of is het een zekerheid? Het merkwaardige is dat het allebei in zekere zin klopt, en dat geen van beide beweringen echt in tegenspraak is met wat het VN klimaatpanel IPCC hierover schrijft. Klotzbach en Mann leggen andere accenten omdat ze de kwestie vanuit een andere invalshoek benaderen. En dat heeft dan weer alles te maken met hun eigen onderzoeksgebied. Kort gezegd: de invalshoek van Klotzbach is probabilistisch, die van Mann is deterministisch.
'Gegevens over orkanen zijn schaars'
Dat geldt zeker voor orkanen, mede vanwege de grote verschillen tussen orkaanseizoenen en individuele orkanen. Klotzbach constateert dat de invloed van klimaatverandering op orkanen nog niet aantoonbaar blijkt uit zijn data. En daar valt weinig tegenin te brengen. Gelukkig maar, want als die invloed nu al duidelijk zichtbaar zou zijn zou dat betekenen dat de veranderingen bijzonder snel gaan.
• De gestegen zeespiegel zorgt voor een hogere stormvloed, die verder landinwaarts kan komen.
• De hoeveelheid waterdamp die lucht kan bevatten neemt sneller dan lineair toe met de temperatuur. Er kan dus ook meer waterdamp condenseren als warme lucht verzadigt raakt, waardoor de intensiteit van neerslag toeneemt. Dit volgt uit de Clausius-Clapeyronvergelijking, maar het is ook overal zichtbaar in de echte wereld: de hoosbuien die we hier in de zomer regelmatig zien komen niet voor in de winter en in de tropen is neerslag vaak nog veel extremer.
• Warm zeewater is de energiebron van een orkaan. Hoe warmer het zeewater, hoe meer energie en hoe krachtiger een orkaan kan worden. Volgens een onderzoek uit 2012 zou de maximale windsnelheid van orkanen in de noordelijke Atlantische Oceaan met bijna 30 km/h toe kunnen nemen per graad stijgen van de temperatuur van het oceaanoppervlak.
“Het is uiterst waarschijnlijk dat de drie hierboven genoemde factoren hebben bijgedragen aan de risico’s en de schade van orkaan Harvey
Mann noemt het kort, maar blijft er terughoudend over. Als hij er werkelijk op uit was geweest om de invloed van klimaatverandering zwaar aan te zetten had hij nog wel wat andere dingen kunnen noemen waar in de wetenschap nog over word gedebatteerd. Een artikel van Kerry Emanuel uit 2005 bijvoorbeeld, waarin wordt geconstateerd dat de totale hoeveelheid energie die vrijkomt bij tropische cyclonen toeneemt, evenals de levensduur. Het is niet onaannemelijk dat de afmetingen van een cycloon, en daarmee het gebied dat wordt getroffen, toenemen door de grotere warmte-inhoud van de oceanen.
Wel noemt Mann nog de mogelijke invloed van een veranderde atmosferische circulatie op het gedrag van orkaan Harvey. Die zou er aan bijgedragen kunnen hebben dat Harvey dagenlang boven Texas bleef liggen. Het gevolg was dagenlange extreme neerslag in hetzelfde gebied, wat in belangrijke mate bepalend was voor de schade. Ook hierover woedt in de wetenschap nog een stevig debat en dat verzwijgt Mann zeker niet.
'Klimaatverandering veroorzaakt geen orkanen'
Over andere factoren bestaat vooral nog veel onzekerheid. Onzekerheid die niet zomaar te interpreteren is als goed nieuws. Niet alleen omdat niet uit te sluiten valt dat orkanen sneller zullen toenemen in kracht, of omvang, of hoeveelheid neerslag dan nu wordt verwacht. Ook het gedrag (levensduur, pad, snelheid) zou kunnen veranderen. Hoe meer onzekerheid en onvoorspelbaarheid, hoe moeilijker het is om voorbereid te zijn op wat er kan gebeuren. Ook dat draagt bij aan het risico.
Inside Climate News: 6 Questions on Hurricane Irma, Harvey and Climate Change
Potsdam Institute for Climate Impact Research: Storm Harvey: impacts likely worsened due to global warming
NOAA Geophysical Fluid Dynamics Laboratory: Global Warming and Hurricanes
EPA Climate Change Indicators: Tropical Cylone Activity
