Een foto van Jeanette Chedda, enigszins van onderen genomen terwijl zij in haar rolstoel voor een microfoon zit. Ze draagt blauwe jeans en een wit T-shirt met kleurrijke opgestoken vuisten. Ze leest voor van een A4-papier.
Jeanette Chedda spreekt tijdens de Woonopstand in Rotterdam, 17 oktober 2021. Beeld: Oscar Brak
Opinie

‘Gehandicapte mensen worden genegeerd in de wooncrisis’

Activist Jeanette Chedda sprak tijdens de Woonopstand over de verhalen van de wooncrisis waar we niet genoeg aandacht voor hebben: die van gehandicapte mensen. ‘Mijn eigen huis is te klein voor mijn rolstoel.’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Ken je het verhaal van Sabri? Sabri mist twee benen en een arm en woonde op vierhoog zonder lift. De gemeente vond een toegankelijke woning voor Sabri niet urgent genoeg. Zijn verhaal zorgde in mei van dit jaar voor ophef op social media. De media-aandacht bespoedigde Sabri’s zaak en nu zijn wij hem weer vergeten. De verhalen van de woonsituatie van mensen met een beperking bereiken de media en onze timelines nauwelijks meer.
Dit is een bewerkte versie van de speech die Jeanette Chedda op 17 oktober gaf tijdens de Woonopstand in Rotterdam, namens feministisch collectief Feminists Against Ableism. De hele speech is hier te zien.

Feminists Against Ableism (FAA) is een feministisch collectief dat vanuit een intersectioneel perspectief opkomt voor de rechten van mensen met een beperking. De leden van het collectief zijn zelf gehandicapt, chronisch ziek en/of neurodivergent.

Wonen is een recht, geen luxe

De woningmarkt is ontoegankelijk. Door de wooncrisis zijn er steeds meer verhalen van gehandicapte mensen die vastzitten in deze ontoegankelijkheid. Maar die verhalen horen we niet. Pratend met mijn medefeministen van Feminists Against Ableism besef ik dat we stuk voor stuk een wooncrisisverhaal hebben. Ik woon zelf ook in een ontoegankelijk huis: het is niet groot genoeg om mijn rolstoel te gebruiken en voordat ik binnen ben, moet ik meerdere drempels over. Maar wonen is een recht. Geen luxe.

Wie een rolstoeltoegankelijke woning nodig heeft, staat jaren op een wachtlijst

We horen niet het verhaal van Janneke. Hen woont in een studio. Sinds hen een rolstoel gebruikt is de woning te klein en binnen is de rolstoel niet te gebruiken. Op slechte dagen kan hen daardoor niets zelfstandig doen. In de fietsenstalling staat hun aangepaste rolstoelfiets, maar daar kan hen alleen komen via de trap. Zonder rolstoelfiets kan hen alleen nog maar korte afstanden naar buiten. Janneke wil een rolstoelwoning, maar geen enkele instantie weet hun te vertellen hoelang hen daarop zal moeten wachten. Wie een rolstoeltoegankelijke woning nodig heeft, staat jaren op een wachtlijst.

We horen niet het verhaal van Maartje en haar huisgenoot. Zij hadden nog steeds thuis bij hun ouders gewoond als Maartjes partner niet het gros van de woonkosten betaalde.

We horen niet het verhaal van een vriend van een ander FAA-lid. Die had een beschermde woonomgeving nodig vanwege psychische problematiek. Hij moest moest meer dan een jaar wachten op een plek en kwam daardoor zonder goede hulp op een tijdelijke locatie die hij elk moment kon verliezen. Angst en stress. Ook in beschermd wonen is er een woningtekort.

Woonopstand: de overheid schendt de grondwet

Je komt er gewoon niet in

Het woningtekort wordt voorlopig alleen maar groter. Niet alleen zijn er nu al te weinig toegankelijke huizen, er worden ook te weinig nieuwe huizen gebouwd. Het aantal plekken in zorginstellingen neemt af, maar dat wordt niet opgevangen door genoeg geschikte woonplekken in de samenleving. Volgens het Bouwbesluit uit 2021 moet toegankelijkheid de standaard zijn in nieuwbouw, maar daar komt in de prakijkt niet genoeg van terecht.

Gehandicapte mensen leven in een constante staat van ontoegankelijkheid

En naast de ontoegankelijkheid van de woningmarkt is er ook een armoedecrisis. De prijzen van huur- en koopwoningen stijgen, maar het aantal mensen dat in armoede leeft ook. Dat treft veel gehandicapte mensen. Samenwonen om kosten te delen, kan vaak niet door de kostendelersnorm1. Door die kostendelersnorm verlies je een groot deel van je uitkering, wat weer meer armoede creëert.

De positie van gehandicapte mensen in Nederland is in de afgelopen jaren alleen maar verslechterd. Op het gebied van werk, onderwijs, zorg, vrije tijd, en ook wonen. Gehandicapte mensen leven in een constante staat van ontoegankelijkheid. De arbeidsmarkt is ontoegankelijk, het onderwijs is ontoegankelijk, de zorg is ontoegankelijk, vrijetijdsbesteding is ontoegankelijk. En helaas is de woonmarkt ook ontoegankelijk. Je komt er gewoon niet in.

Gehandicapte levens worden niet op waarde geschat

Toen ik net een paar dagen oud was, werd aan mijn moeder gevraagd of ze mij wilden wegdoen, omdat ik gehandicapt bleek te zijn. Alsof het allemaal maar niks is: doe je kindje maar weg. Mijn moeder zei nee, maar dit voorbeeld geeft precies aan hoeveel waarde wij hechten aan gehandicapte levens. Weinig tot niks.

Het Amsterdamse Woonprotest hechtte meer waarde aan muziek dan aan toegankelijkheid

Het Woonprotest in Amsterdam, op 12 september, hechtte meer waarde aan muziekoptredens dan aan het toegankelijk maken van hun demonstratie. Ze boden geen ondertiteling bij filmpjes, er was geen gebarentolk en er was geen spreker vanuit de disability community. Opmerkingen hierover online werden genegeerd. De organisatie van de Woonopstand pakte dat anders aan, daarom sta ik hier vandaag op dit podium. Ik ben hier en ik ga helemaal nergens heen. Gehandicapte mensen zijn hier en we gaan precies nergens heen. Maak de woningmarkt toegankelijk.

'Ik was het liefst onzichtbaar, nu spreek ik feministen aan op validisme'

Wooncrisis-expert Cody Hochstenbach: ‘We investeren in stenen, niet in mensen’

  1. Wie een bijstandsuitkering ontvangt en samenwoont met een of meer andere volwassenen krijgt een lagere uitkering. De gemeente past de bijstandsuitkering aan op het aantal volwassenen in een huis. ↩︎

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons