Libanon wil vluchtelingen terugsturen naar Syrië

Libanon kan de enorme hoeveelheid Syrische vluchtelingen die in het land verblijven niet meer aan. Er klinken steeds meer stemmen om deze mensen terug te sturen naar Syrië, ook al is dat nu juist het land dat ze hebben ontvlucht. Rena Netjes brengt het probleem in kaart.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
“Libanon kan de hoeveelheid Syrische vluchtelingen niet langer aan, en doet een beroep op de internationale gemeenschap om hun terugkeer te helpen organiseren.” Dat zei de Libanese president Michel Aoun (Maroniet) afgelopen maandag in gesprekken met diplomaten van de EU en de Arabische Liga in de VN Veiligheidsraad. Aoun benadrukte dat hij geen gedwongen terugkeer wenst, maar een beroep doet op internationale organisaties om niemand bang te maken die naar huis terug wil.

Libanon kan het niet meer aan

Dat Libanon zwaar gebukt gaat onder de vluchtelingenstroom uit buurland Syrië, is bekend. Het land vangt verhoudingsgewijs het grootste aantal Syrische vluchtelingen ter wereld op: er wonen inmiddels 1 miljoen geregistreerde vluchtelingen in Libanon. Bij elkaar maken ze er nu een kwart van de bevolking uit. Maar in werkelijkheid gaat het om veel meer mensen: volgens officieuze cijfers wonen er 1,5 miljoen Syriërs in het land. De toch al broze infrastructuur Libanon kan deze aantallen niet langer aan.

“Het land staat op de rand van instorting”, zei de soennitische premier en oppositieleider Sa’d al-Hariri. Eerder ving Libanon al Palestijnse vluchtelingen op, waarvan een deel nog steeds in vluchtelingenkampen leeft, zoals Ein al-Hilwa, waar de spanningen soms hoog oplopen. Net als voor Palestijnen gelden voor Syriërs restricties, bijvoorbeeld wat betreft werkvergunningen.

“Ongeveer 8000 Syrische vluchtelingen uit Arsal naar Idlib”

In juni arresteerde het Libanese leger minstens 375 Syrische vluchtelingen tijdens een inval in een vluchtelingenkamp in Arsal, aan de Syrische grens. Tijdens die inval bliezen volgens het Libanese leger vijf zelfmoordterroristen zichzelf op. Vier Syrische vluchtelingen overleden tijdens hun gevangenschap. Volgens het Libanese leger kwam dat door de hitte; volgens activisten wijzen de foto’s erop dat de vier zijn gemarteld.

“Begin augustus begon de repatriëring van ongeveer 8000 Syrische vluchtelingen van het Libanese Arsal naar Idlib in Syrië. De organisatie van die operatie lag geheel in handen van Iran, Syrië en Hezbollah, in vervolg op onderhandelingen met Hay’ al-Tahrir al-Sham (HTS, het voormalige Al-Nusra)”, schrijft Joel D. Parker, onderzoeker van het Moshe Dayan Center for Middle Eastern and African Studies. Arabische media meldden dat de omstandigheden in de kampen van Arsal zo beroerd waren, dat de Syrische vluchtelingen instemden met hun verhuizing naar Idlib.

Tijdens die inval bliezen volgens het Libanese leger vijf zelfmoordterroristen zichzelf op.

“De Libanese regering wil alle Syrische vluchtelingen zo snel mogelijk repatriëren. Aouns coalitieregering, bestaande uit Hezbollah’s politieke tak plus andere sjiitische en christelijke partijen, benadrukt het risico dat soennitische jihadisten in de vluchtelingenkampen infiltreren, zoals gebeurde in het gebied rondom Arsal, in de bergen bij Syrië”, schrijft Parker.

De vluchtelingen werden in konvooi naar vluchtelingenkampen in de Syrische provincie Idlib overgebracht. Volgens Syrische activisten kwamen ze oorspronkelijk echter vooral uit plaatsen tussen Damascus en de Libanese grens: Al-Quseyr, Qara en Zabadani.

Aouns uitspraken en eigen leven

President Michel Aoun vluchtte zelf in 1990 naar de Franse ambassade in Beiroet, toen de troepen van Hafez al-Assad (de vader van Bashar al-Assad) voor zijn paleis Baabda in Beiroet stonden. Aoun was indertijd premier. Frankrijk verleende hem politiek asiel en Aoun verbleef vijftien jaar in Parijs. Pas na de Cederrevolutie in 2005, die eind maakte aan de Syrische bezetting van Libanon, keerde hij weer terug naar Libanon. Vijftien jaar lang leefde hij in ballingschap in Frankrijk.

Omdat Aoun graag president wilde worden, sloot hij in 2006 een pact met onder meer Hezbollah, de bondgenoot van de Syrische president Assad. Toch duurde het nog ruim tien jaar voor hij zijn gedroomde positie kreeg. Hezbollah schoot Assad in 2012 te hulp, en zuiverde samen met Assads troepen plaatsen langs de Libanese grens in Syrië van soennieten, onder meer in Al-Quseir. Een groot deel van Syrische vluchtelingen ontvluchtte vanaf dat moment het regime.

“Onuitgenodigde vluchtelingen zijn bezetters”

Aouns minister van Buitenlandse Zaken Gebran Bassil – hij is christen, de leider van Aouns partij Vrije Patriottische Beweging, én Aouns schoonzoon – zei afgelopen zondag dat iedere ongewenste vluchteling in Libanon als bezetter moet worden beschouwd:

Bron: twitter.com
De oppositie, en politici die zich tegen het Syrische regime keren zoals de soennitische Al-Hariri en de christelijke Samir Geagea, geven tegengas aan de regering. Zo zei Geagea dat er geen sprake van kan zijn dat Libanon samenwerkt met het Assadregime wat betreft de terugkeer van Syrische vluchtelingen. Toch is dat precies wat gebeurde in het hierboven beschreven geval van Arsal. “Al-Hariri opperde dat pro-Assadvluchtelingen dan maar als eerste moeten vertrekken: zij kunnen immers zonder angst voor represailles worden gerepatrieerd naar gebieden die in handen van het regime zijn,” schrijft Parker.

Net als Bassil laat ook de maronitische patriarch Bechara Boutrous al-Ra’i zich laatdunkend uit over Syrische vluchtelingen: “Ze stoten het brood uit de mond van de Libanezen.” Eerder prees Al-Ra’i het Syrische regime. In een interview met Reuters op 4 maart 2012 zei hij: “Alle regimes in de Arabische wereld hebben de islam als staatsreligie, behalve Syrië […] Van de landen in de Arabische wereld komt Syrië nog het dichtst bij een democratie.” George Sabra, de Syrische oppositieleider en lid van het HNC, het Higher Negotiation Committee tijdens de Genèvebesprekingen, reageerde bitter op de patriarch in een bericht op Facebook: “Is het belangrijk voor de kerk om haat te verspreiden? Wat u zegt gaat ten koste van de zwakkeren, zoals de Syrische vluchtelingen in Libanon, waaronder ook mijn moeder van 87.”

Aoun en Europees extreemrechts

De Franse extreemrechtse politica Marine Le Pen was onlangs op bezoek in Libanon. Op de Arabische media deden beelden de ronde van de Libanese president Aoun samen met Le Pen. Volgens Le Pen, die zwaar gekant is tegen migratie, vluchtelingen en de islam, vormt Assad de enige oplossing voor Syrië. Maar de grootste vluchtelingenstromen zijn juist afkomstig uit het gebied van zijn regime: ze zijn gevlucht voor de bombardementen, willen ontkomen aan de dienstplicht in Assads leger, vluchten voor etnische zuiveringen door het Assadregime en haar bondgenoten Rusland, Iran en de Libanese Hezbollah. In het door het regime beheerde gebied in Syrië zijn geen vluchtelingenkampen, wel in oppositiegebied.

Afgelopen woensdag overleed Issam Zahredine, Assads notoire generaal, in Deir al-Zour: hij liep op een door IS gelegde mijn. Onlangs dreigde Zahredine nog dat Syrische vluchtelingen het niet in hun hoofd moesten halen om terug te komen. Diezelfde Zahredine was in 2012 overigens verantwoordelijk voor de dood van twee Franse journalisten in Homs.

Bron: twitter.com

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons