Klimaattop Cancún: de hete hangijzers

Waar gaat de klimaatconferentie in Cancún over?
De conferentie is onderdeel van een reeks jaarlijkse klimaatconferenties georganiseerd door het VN-klimaatpanel UNFCCC. Die staan bekend onder de afkorting COP, Conference of Parties. Tijdens de 16e bijeenkomst, COP16 in het Mexicaanse Cancún zullen de 194 deelnemende landen onder meer praten over een vervolg op de klimaatafspraken uit 1997, het Kyoto-protocol. Na 2012 lopen die afspraken af. Voor een nieuw akkoord is het van belang dat de doelstellingen voor het terugbrengen van de uitstoot van broeikasgassen flink omhoog gaan. Ook is het belangrijk dat de VS en China, die veel CO2 uitstoten, dit keer wel meedoen met het verdrag.

Wat zijn de hete hangijzers?
Afgezien van overeenstemming over harde doelen voor de uitstoot van CO2 is de belangrijkste bottleneck geld. Tijdens de klimaattop van Kopenhagen heeft het Westen ontwikkelingslanden 30 miljard dollar toegezegd voor klimaatbeleid in de periode 2010-2012. Dit geld is bestemd voor het tegengaan van de uitstoot van broeikasgassen (mitigatie) en voor het helpen van arme landen om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen (adaptatie).

Het geld is grotendeels toegezegd, maar de vrees bestaat dat het wordt overgeheveld uit al bestaande ontwikkelingsbudgetten: een sigaar uit eigen doos dus. Ook is er onenigheid tussen ontwikkelingslanden en het Westen over het beheer van de gelden voor adaptatie. Dat is belangrijk, want na die eerste 30 miljard is het de bedoeling dat rijke landen jaarlijks gezamenlijk een bedrag van 100 miljard dollar in het fonds storten.
Een ander belangrijk onderwerp op de top is ontbossing. Hiervoor is het REDD-systeem (Reducing Emissions from Deforestation and Degradation) in de maak, een systeem dat landen die hun bossen laten staan, financieel moet compenseren.  

Wat doet Nederland?
De leiding van de officiële Nederlandse delegatie ligt in handen van staatssecretaris Joop Atsma (Milieu). Staatssecretaris Henk Bleker (Landbouw) gaat het ‘The Hague Action Plan‘ presenteren, een plan van 80 landen voor klimaatvriendelijke landbouw. Nederland heeft bovendien een internationale voortrekkersrol als het gaat om gesprekken over het klimaatgeld. Minister Huizinga lanceerde onlangs een website die hier meer transparantie over moet bieden.

Waarom hoor je over deze top veel minder dan die van Kopenhagen?Reisden er vorig jaar nog politieke kopstukken als president Obama af, dit jaar worden er geen staatshoofden verwacht. Ook veel ngo’s als het Wereldnatuurfonds (WNF) sturen minder mensen dan vorig jaar of zelfs geen. “De kater van Kopenhagen was zo groot dat het momentum om tot belangrijke afspraken te komen er nu niet is”, legt Donald Pols, hoofd klimaat van het WNF uit. “Wij hebben daarom besloten om dit keer geen vervuilende vliegreis naar de conferentie te maken. Het draagvlak bij landen om tot klimaatafspraken te komen is onvoldoende. Wij richten onze pijlen daarom nu op bedrijven en consumenten.” 

Figueres (cc) UN Climate Talks

Komt er een nieuw klimaatverdrag?
VN-baas Ban Ki Moon en Christiana Figueres, de secretaris-generaal van de UNFCCC hebben al laten doorschemeren dat het in Cancún waarschijnlijk niet gaat lukken om een opvolger voor het Kyoto-protocol te beklinken. Dat zou het jaar daarop in Zuid-Afrika moeten gebeuren. In Cancún wordt daarvoor wel voorbereidend werk gedaan. De verwachting is dat vooral op het dossier van ontbossing voortgang wordt geboekt.

Foto boven: Voorbereidende bijeenkomst voor  ‘COP 16’, de top in Cancún, (cc)