Hij, zij, hen? Wat is het verschil tussen transgender en transseksueel? En hoe zit het met travestie en drag? Transgender Netwerk Nederland wijst je de weg langs alle termen.
Honderden activisten eisten dit weekend betere transgenderzorg. Daar is namelijk heel wat mis, zeggen trans personen die een boekje opendoen over Amsterdam UMC. Psychologen zouden ongepaste vragen stellen en alleen zorg bieden aan wie ‘trans genoeg’ is.
Tammie Schoots (26) en Marte Hoogenboom (26) zijn beiden transgender én werkzaam in de media. Ze zien van dichtbij hoe stigmatiserende berichtgeving ontstaat, maar ook hoe weinig invloed ze daar zelf op hebben. ‘Journalisten hebben geen benul van de rol die zij spelen.’
De tweedeling ‘man’ en ‘vrouw’ zit diep in onze maatschappij ingebakken. Wie noch man, noch vrouw is, krijgt te maken met onbegrip, intimidatie en zelfs fysiek geweld. Maeve Levie – zelf non-binair – zocht uit hoe dat komt.
Het idee dat er alleen mannen en vrouwen zijn is gewelddadige geschiedvervalsing, schrijft Dmitri Derodel. Veel culturen kenden meerdere genders, totdat witte overheersers die de kop indrukten. ‘Het was aanpassen óf de dood.’
Goed werkgeverschap betekent ook: een inclusief klimaat scheppen waarin iedereen zichzelf kan zijn. Voor transgender personen is dit lang niet altijd het geval. Hoe maak je de werkplek ook voor hen veilig? Transgender Netwerk Nederland geeft tips. ‘Zorg voor budget, tijd en draagvlak (ook bij het management).’
De wachtlijsten bij genderklinieken worden langer en langer: wie in transitie wil, wacht niet zelden twee jaar op een eerste gesprek. Marte Hoogenboom – nog altijd in afwachting – schreef een dagboek over de onzekere periode. ‘Het voelt alsof ik twee jaar lang mijn adem in moet houden.’
Transgender personen zouden aan ‘waanvoorstellingen’ lijden en zelfs proberen om het feminisme ‘te koloniseren en ondermijnen’. Dat zeggen TERFs: zelfbenoemde ‘genderkritische feministen’. Waar komen hun ideeën vandaan, en hoe gevaarlijk zijn die?
Verhalen van mensen die spijt hebben van (of twijfels bij) hun transitie worden misbruikt als ‘bewijs’ dat transgender-zijn niet bestaat, ziet Marte Hoogenboom. ‘Door van trans personen te verlangen dat ze hun hele transitie hebben uitgestippeld, plaatsen we ze opnieuw in een hokje waar ze niet in passen.’
Hoe praten en schrijven we over trans personen? Mensen met een transitiegeschiedenis noemen we in elk geval geen ‘transvrouwen’ en ‘transmannen’, zegt Olave Nduwanje. Zij legt uit hoeveel kracht er ligt in een spatie. ‘Dit is meer dan een grammaticale kwestie. Het is een kwestie van politiek.’
