Beeld: Hardwich Rosebel
Column

Chocola is een luxeproduct. Waarom behandelen we het dan niet zo?

In het decembernummer van OneWorld staan we stil bij de extreme ongelijkheid in de cacao-industrie. Waarom behandelen we een luxeproduct als chocola niet zoals we een fles goede olijfolie of dure wijn wel behandelen?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Normaal vragen medewerkers op het vliegveld van Lagos, Nigeria, passagiers om geld met de codewoorden: “Wat heb je voor mij?” Ze hopen te stuiten op naïeve toeristen die, uit angst niet tot het land te worden toegelaten, paniekerig hun portemonnee trekken. Door mijn getrainde ‘probeer het niet’-blik, laten ze mij vaak met rust. Wellicht deed de douanier daarom een alternatieve afpersingspoging: “Heb je chocolade voor me?”, vroeg ze opeens terwijl ze door mijn tas rommelde. Al had ik het wel, het was bij landing al gesmolten door de vochtige hitte. Chocola en West-Afrika zijn namelijk, ironisch genoeg, geen gelukkige combinatie.

Normaal ben ik geïrriteerd door het gedoe op het vliegveld, maar deze vraag van een volwassen vrouw ontroerde me. Misschien vroeg ze er om voor haar kinderen. De zoetigheid wordt namelijk weinig gegeten in de regio waar de meeste cacaobonen ter wereld vandaan komen. Om dat te illustreren zijn er talloze filmpjes te vinden van Afrikaanse cacaoboeren die voor het eerst zelf chocolade proeven. Een pijnlijke manier om de schrijnende tegenstelling te tonen tussen de mensen die een van de meest gewilde grondstoffen ter wereld produceren, het voor hen onbereikbare eindproduct, en ons, de westerse consumenten.

Cacaoboeren verdienen slechts 6 procent van de miljarden die er in de cacao-industrie omgaan

Afrikanen eten gemiddeld een halve kilo chocolade per jaar – 2,5 tablet Tony’s Chocolonely. Nederlanders happen jaarlijks zo’n 5 kilo per persoon weg (25 tabletten), de Zwitsers spannen de kroon met 10 kilo. Het kost ons ook nauwelijks iets. Terwijl cacaoboeren slechts 6 procent verdienen van de miljarden die er in de cacao-industrie omgaan en daarom eeuwig arm blijven, ondanks media-aandacht en steeds nieuwe keurmerken. Van die miljarden stroomt een groot deel naar Nederland: wereldkampioen cacao importeren en een van de grootste (half)fabrikanten ter wereld.

Wij willen deze zoete feestmaand stilstaan bij deze extreme ongelijkheid. Niet om er een bitter feest van te maken, maar om inzicht en praktische handvatten te bieden. Want dat we collectief niet weten wat we met dit onrecht moeten, blijkt wel uit de veelheid aan acties. Zo riep Max Havelaar onlangs mensen op hun choco-pop-upstore op te eten (letterlijk) en hebben zelfs de Verenigde Naties nu een chocoreep: The Other Bar. Middels blockchain kun je rechtstreeks een bijdrage overmaken naar de cacaoboer. Toch apart dat een poging tot systeemaanpak komt van… een systeem als de VN, dat wel grotere stappen zou kunnen maken.

Ook een reep Tony's is met zo’n 2,75 euro nog te goedkoop

Verder vervallen we bij de aanpak van misstanden in de cacao vaak in zogeheten consumentenactivisme; niet het bedrijfsleven, maar ons eigen gedrag veranderen. Kan het niet allebei: meer eisen van politiek en bedrijfsleven en daarnaast zelf 15 euro voor een reep betalen? Want ook een reep Tony’s, die vorig jaar als best (of minst slecht) uit de bus kwam bij onderzoek door True Price, is met zo’n 2,75 euro nog te goedkoop.

Laten we die exclusieve chocolade zien als een goede fles olijfolie of wijn. Leuk cadeau rond deze tijd van het jaar. Mmm, kom ik toch weer uit op consumentenactivisme. En nog duur ook… Fijne feestdagen.

Dit artikel verscheen eerder in OneWorld-magazine.

Huisdieren bestaan niet

We hebben straks misschien geen thee meer (en nog vijf andere producten)

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons